Objawy bezsenności mogą przybierać bardzo różne natężenie, co przekłada się na codzienne funkcjonowanie osób z zaburzeniami snu. Warto zastanowić się nad tym, jakie są przyczyny bezsenności, na czym polega choroba oraz jak ją diagnozować i leczyć. W skrajnych przypadkach zaburzenia snu mogą być przyczyną poważnych chorób.
Znaczenie snu w codziennym życiu
Problemów ze snem nie można bagatelizować. Wszystko w związku z tym, jak ważne znaczenie sen odgrywa w naszym życiu. To w jego trakcie organizm ludzki regeneruje się, a także regulowane są takie aspekty jego funkcjonowania jak: stężenie hormonów, ciśnienie krwi, czy też procesy metaboliczne. Poza obszarami związanymi z prawidłowym funkcjonowaniem organizmu, ważny jest także wpływ snu na naszą psychikę. Im większe zaburzenia snu, tym większe problemy natury psychicznej mogą dotykać pacjenta. W przypadku bezsenności dochodzi do tego także przemęczenie, które musi mieć wpływ na tryb życia pacjenta.
Czym są zaburzenia snu i bezsenność
Bezsenność to zespół określonych objawów, które wpływają na pogorszenie jakości snu pacjenta. To stan, w którym osoba ma problemy z przespaniem całej nocy. Schorzenie może objawiać się problemami z zasypianiem lub licznymi pobudkami w nocy. Do bezsenności zalicza się także zbyt wczesne budzenie się.
Przyczyny bezsenności
Przyczyny bezsenności mogą być zróżnicowane. Bardzo często do zaburzeń snu dochodzi w sytuacji, gdy osoba boryka się ze stresującymi sytuacjami w życiu codziennym. Mogą one dotyczyć trudnego okresu w pracy lub też problemów w związku. Kolejnym z popularnych powodów bezsenności są zaburzenia rytmu okołodobowego związane ze zmianą stylu życia. Wpływ na to mogą mieć narodziny dziecka i nieregularny sen, czy też podjęcie pracy zmianowej.
Niepokojącym sygnałem jest stan, gdy u pacjentów diagnozuje się bezsenność przewlekłą. Mówimy o niej wtedy, gdy problemy ze snem utrzymują się przez długi czas. Wpływ na to mogą być niewłaściwe nawyki związane ze snem danej osoby, czy też sam niepokój o sen. Te aspekty przekładają się na techniczną sferę związaną z jakością własnego snu. Z bezsennością przewlekłą mogą borykać się także osoby, które są narażone na długotrwałe działanie czynnika wywołującego stres.
Bezsenność jako objaw zaburzeń psychicznych
Sama bezsenność może być wynikiem zmagania się pacjenta z zaburzeniami psychicznymi. Przede wszystkim chodzi o takie zaburzenia psychiczne, jak: zaburzenia lękowe, czy walka ze stanami depresyjnymi. Szacuje się, że nawet blisko 50% wszystkich zdiagnozowanych bezsenności może być wywoływana przez schorzenia z grupy zaburzeń psychicznych.
Inne przyczyny bezsenności
Ponadto bezsenność może być wywoływana przez choroby somatyczne, np. zapalenia stawów, czy też nowotwory złośliwe. Bezsenność krótkotrwałą można zaobserwować także u osób, które w danym okresie cierpią na przemęczenie i prowadzą intensywne życie. To wszystko wpływa na skrócenie czasu snu. Gdy sytuacja się uspokoi, to jakość snu powinna powrócić do pierwotnego i zadowalającego dla pacjenta poziomu. Niekiedy jednak bezsenność wymaga wdrożenia specjalistycznego leczenia. Problemy ze snem mogą być związane także z przekraczaniem stref czasu. Korzystny wpływ na sen ma także seks, dlatego brak aktywnego życia seksualnego może powodować nieudane próby zaśnięcia u pacjenta, a także wpływać na jego sen i pogorszenie jego jakości.
Objawy bezsenności i jej skutki
Współczesna medycyna wyróżnia podstawowe, kliniczne objawy bezsenności. Przede wszystkim dotyczy to trudności z zasypianiem (niemożność zaśnięcia), wczesnym budzeniem się, a także z częstymi pobudkami. Skutkami takiego zjawiska są przede wszystkim: gorsze samopoczucie pacjentów, zaburzenia codziennego funkcjonowania, czy też słaba jakość snu.
Najczęstsze objawy bezsenności to:
- uczucie przemęczenia i problem z zaśnięciem;
- rozdrażnienie;
- zasypianie w ciągu dnia lub nad ranem;
- rozkojarzenie;
- zmęczenie;
- napięcie mięśniowe;
- zespół niespokojnych nóg;
- wyczerpanie mimo pozornego snu przez 8 godzin na dobę.
Rodzaje bezsenności
Obecnie klasyfikuje się kilka rodzajów bezsenności. Amerykańska Klasyfikacja Chorób i Zaburzeń Psychicznych wskazuje na zaburzenia snu wtórne i pierwotne. Ponadto bezsenność klasyfikowana jest jako odrębna jednostka chorobowa lub choroba towarzysząca innym schorzeniom, np. związana z chorobami somatycznymi.
Najpopularniejszy podział bezsenności obejmuje:
- przewlekłą;
- krótkotrwałą;
- przygodną.
Bezsenność przewlekła
O bezsenności przewlekłej mówimy wtedy, gdy ten stan utrzymuje się powyżej miesiąca. W większości przypadku jest bezpośrednio związana z zaburzeniami psychicznymi. Ponadto może być powiązana także z chorobami układu nerwowego i zaburzeniami hormonalnymi. Dość częstymi powodami występowania bezsenności tego rodzaju są przewlekłe stany bólowe lub współistnienie chorób somatycznych.
Bezsenność krótkotrwała
Jeżeli mamy problemy ze snem przez kilka dni z rzędu, to śmiało możemy mówić o bezsenności krótkotrwałej. Jak widzimy, czas trwania objawów ma duży wpływ na odpowiednią klasyfikację schorzenia. Z tego rodzajem schorzenia może od czasu do czasu borykać się nawet co drugi człowiek na świecie. Jeżeli jest to uwarunkowane określonymi objawami i nie ma tendencji do przechodzenia w bezsenność przewlekłą, to nie powinien to być powód do niepokoju.
Bezsenność przygodna
To zdecydowanie najczęściej występujący rodzaj bezsenności. Nie jest ona chorobą, a tylko stanem organizmu. Najczęściej jest to reakcja obronna organizmu na czynniki stresujące. Może to dotyczyć zarówno naszego życia zawodowego, jak i życia prywatnego. Często jest efektem problemów, które przechodzimy w codziennym życiu. W przypadku bezsenności przygodnej nie powinniśmy się przesadnie martwić, bo z dużym prawdopodobieństwem jest to chwilowy problem, który nie będzie miał negatywnego wpływu na nasze życie. Kluczem do poradzenia sobie z nim może być odpowiednia higiena snu.
Bezsenność idiopatyczna – czym jest?
Bezsenność idiopatyczna, to wyjątkowy rodzaj schorzenia. Pojawia się ona u osób, które mają utrwalone złe nawyki związane z zasypianiem i stylem życia. Pojawia się już na etapie wczesnego dzieciństwa.
Do przyczyn tego rodzaju dolegliwości można zaliczyć:
- złe nawyki żywieniowe;
- siedzący tryb życia;
- brak aktywności fizycznej;
- zła higiena snu;
- drzemki w trakcie dnia;
- nieregularne godziny wstawania i zasypiania;
- spożywanie środków pobudzających w godzinach popołudniowych i wieczornych (np. nikotyna, kofeina, alkohol i inne używki)
Do czego może prowadzić nieleczona bezsenność?
Bezsenności nie wolno bagatelizować, ponieważ jej następstwem mogą być poważne choroby. Przede wszystkim dotyczą one upośledzenia koncentracji pacjenta, problemów z koncentracją i wzrostem umieralności (nawet o 15%). Jeżeli problemy utrzymują się przez dłuższy czas, to brak snu negatywnie wpływa na nasze życie, a brak koncentracji może być przyczyną poważnych wypadków w pracy, czy też wypadków drogowych. Jeżeli odczuwamy dyskomfort związany ze snem, to warto niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Diagnostyka
Kluczem w przypadku bezsenności jest odpowiednia diagnostyka. Lekarz musi poznać przyczynę bezsenności i dopiero na tej podstawie zaproponować leczenie. W trakcie diagnostyki może być wymagane przeprowadzenie dodatkowych badań, w tym m.in. sprawdzenie ewentualnych alergii pokarmowych. Ustalenie przyczyny bezsenności jest bardzo ważne i dopiero na jego podstawie można przejść do leczenia farmakologicznego bezsenności.
Kryteria diagnostyczne bezsenności
Poszczególne instytucje prowadzące badania nad problemem bezsenności wyróżniają podstawowe kryteria diagnostyczne. Mogą one się różnić w zależności od towarzystwa, dlatego warto zapoznać się z nimi indywidualnie. O wszystkim powinien poinformować Was lekarz prowadzący, który na podstawie wywiadu medycznego, przeprowadzonych badań oraz próbnej terapii bezsenności postara się ocenić jej przyczynę. Następnym krokiem będzie jej wyeliminowanie, co powinno korzystnie wpłynąć na codzienne życie pacjenta.
Leczenie bezsenności – na czym polega?
Podstawowym etapem leczenia powinna być terapia poznawczo-behawioralna czy też technika kontroli bodźców. Bardzo często w ramach leczenia bezsenności może wystarczyć zaniechanie spożywania alkoholu, ograniczenie palenia papierosów, czy też wprowadzenie do codzienności wysiłku fizycznego. Lekarze za priorytet stawiają sobie poprawienie jakości snu pacjentów innymi środkami, niż leczenie farmakologiczne. Jeżeli to się nie uda, to wówczas w leczeniu bezsenności wprowadza się m.in. leki nasenne.
W ramach leczenia bezsenności przepisuje się leki przeciwdepresyjne i leki przeciwpsychotyczne, które przyjmowane są w małych ilościach. Efektem ich zażywania jest większa senność pacjentów. Niestety leki te powodują uzależnienia, dlatego warto podchodzić do nich bardzo ostrożnie. Ryzyko uzależnienia sprawia, że przyjmowanie leków nasennych powinno być przerywane, a także każdorazowo konsultowane z lekarzem prowadzącym. Ponadto zaburzają koordynację ruchów oraz mogą zaburzać funkcjonowanie pacjenta, dlatego po ich spożyciu nie można prowadzić pojazdów, a także warto ograniczyć aktywność fizyczną.
Bezsenność – skorzystaj z recepty online
Recepta online to praktyczna usługa, dzięki której pacjenci mogą odbyć konsultację medyczną w formie zdalnej. W jej trakcie lekarz przeprowadzi wywiad medyczny, a także w odpowiedzi na niego zarekomenduje określone leczenie. Przy kontynuacji leczenia bezsenności przewlekłej może zostać wystawiona e-recepta na zakup określonych preparatów medycznych. Ze względu na ich działanie, każdorazowo przyjmowanie ich powinno być konsultowane z lekarzem prowadzącym.
W przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów warto skonsultować się z lekarzem, ponieważ wymagana może być zmiana terapii lub zaniechanie przyjmowania leków nasennych. Z usługi recepty online możecie skorzystać w dowolnym momencie, dzięki czemu zaoszczędzicie czas i nerwy. Od teraz nie musicie udawać się do stacjonarnej poradni i minimalizujecie ryzyko kontaktu z innymi osobami w okresie pandemicznym. Dodatkowo jest to znaczne ułatwianie w czasie, gdy często borykamy się z ograniczonym dostępem do lekarzy specjalistów.
E-recepta – czym jest?
Erecepty to dokumenty wystawiane podczas konsultacji medycznej. Posiadają dedykowany kod, który wystarczy podać farmaceucie wraz z numerem PESEL, aby zakupić medykamenty. To bardzo wygodne rozwiązanie, ponieważ e-receptę znajdziemy na Internetowym Koncie Pacjenta. Pozwala to na odtworzenie przebiegu leczenia oraz sprawdzenie, jakie preparaty spożywało się w przeszłości. Wiedza o tym może być niezbędna lekarzowi, aby wprowadził odpowiednie leczenie. Zapraszamy do skorzystania z naszej usługi recepty online, podczas której otrzymacie e receptę, jeżeli lekarz uzna to za uzasadnione.
