Nocne poty – przyczyny i sposoby leczenia
Nocne poty to częsta dolegliwość, która charakteryzuje się nadmiernym poceniem podczas snu. Jakie są przyczyny pocenia się w nocy? Kiedy nocne poty powinny niepokoić?
Pocenie się w nocy – co to znaczy?
Nocne poty charakteryzują się nadmiernym poceniem podczas snu. W przypadku tej dolegliwości gruczoły potowe wytwarzają więcej wydzieliny niż wymaga tego fizjologia, czyli prawidłowo funkcjonująca termoregulacja organizmu. O nocnych potach mówi się wtedy, kiedy pościel i piżama są mokre od potu. Nadmierne pocenie się w nocy wymaga zmiany bielizny nocnej na suchą nawet wtedy, jeśli śpimy w chłodnym i wywietrzonym pomieszczeniu.
Nocne poty nie zawsze muszą wskazywać na toczące się w organizmie procesy chorobowe, jednak ze względu na niespecyficzność objawów związanych z szeroką etiologią, warto zgłosić się do lekarza, aby poznać bezpośrednią przyczynę nadmiernego pocenia się w nocy.
Nocne poty – przyczyny
Nocne poty podczas snu pojawiają się zwykle w przebiegu wielu chorób i zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Najczęstszą przyczyną nadmiernego pocenia się w nocy są przejściowe infekcje bakteryjne i wirusowe, którym towarzyszy wysoka gorączka.
Nocne poty pojawiają się także na skutek:
- nieprawidłowej higieny snu (spanie w zbyt ogrzanych i wilgotnych pomieszczeniach bez przepływu powietrza),
- noszenia bielizny nocnej ze sztucznych, nieprzewiewnych materiałów,
- przewlekłego stresu,
- zaburzeń hormonalnych (zwłaszcza w czasie ciąży, połogu i menopauzy),
- zespołu przewlekłego zmęczenia,
- przyjmowania niektórych farmaceutyków, w tym leków przeciwdepresyjnych, hormonalnych, przeciwbólowych i przeciwgorączkowych,
- spożywania (zwłaszcza przed snem) zbyt dużej ilości kofeiny, alkoholu i substancji psychoaktywnych,
- bezsenności w ciąży.
Nadmierne pocenia się w nocy może być również objawem poważnych chorób, do których należą między innymi:
- zaburzenia depresyjno-lękowe (w tym dystymia),
- nowotwory (białaczka, chłoniak),
- gruźlica,
- bezsenność,
- zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS wywołany przez wirus HIV),
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- zastoinowa niewydolność serca,
- infekcyjne zapalenie wsierdzia,
- obturacyjny bezdech senny,
- choroba refluksowa przełyku,
- eozynofilowe zapalenie płuc,
- choroby endokrynologiczne, w tym nadczynność tarczycy (zob. stres a tarczyca), cukrzyca, hipoglikemia nocna,
- otyłość.
Kiedy nocne poty powinny niepokoić?
Ze względu na niespecyficzne dolegliwości, których nie da się jednoznacznie przyporządkować określonym zaburzeniom, przyczyny nocnych potów mogą mieć różne podłoże – zarówno błahe, jak i psychosomatyczne.
Nadmierne pocenie się w nocy, jeśli pojawia się sporadycznie, nie jest objawem choroby, ponieważ związane jest najczęściej z niewłaściwie zachowaną higieną snu lub zbyt wysoką temperaturą w sypialni. Jeśli jednak utrzymuje się przez dłuższy czas lub ma charakter nawracający, warto zasięgnąć porady lekarza.
Właściwa diagnoza związana z występowaniem nocnych potów poprzedzona jest badaniem fizykalnym i wywiadem lekarskim, dlatego przed wizytą warto zastanowić się nad innymi niepokojącymi objawami, które wystąpiły w ostatnim czasie (np. gorączka, duszności, powiększenie węzłów chłonnych, utrata masy ciała, świąd skóry, osłabienie i zmęczenie organizmu). Należy również poinformować lekarza o chorobach przewlekłych i lekach przyjmowanych na stałe, a także ryzykownych zachowaniach seksualnych.
Nocne poty – jakie badania?
W celu zdiagnozowania bezpośredniej przyczyny występowania nocnych potów, lekarz może zlecić wykonanie badań laboratoryjnych, do których należą między innymi:
- morfologia krwi z rozmazem,
- badanie OB krwi,
- oznaczenie stężenia TSH,
- ilościowe badanie CRP,
- próby wątrobowe i nerkowe,
- badanie poziomu LDH,
- stężenie beta-2-mikroglobuliny,
- elektroforeza białek surowicy krwi,
- ocena poziomu witaminy D,
- badania w kierunku zakażenia HIV, wirusowego zapalenia wątroby typu B i C, wirusa Epsteina-Barr i cytomegalii,
- USG jamy brzusznej,
- RTG klatki piersiowej.
Badania diagnostyczne pozwolą na rozpoznanie choroby i znalezienie przyczyny nadmiernego pocenia się w nocy, a także, jeśli to konieczne, wdrożenia odpowiedniego kierunku leczenia.
Jak leczyć nocne poty?
Leczenie nocnych potów opiera się przede wszystkim na znalezieniu przyczyny dolegliwości. W związku z tym diagnostyka nadmiernego pocenia podczas snu opiera się na rozpoznaniu choroby podstawowej, co w dalszej kolejności pozwala złagodzić lub całkowicie zahamować pocenie się w nocy. Jeśli nocne poty związane są z ciążą, okresem połogu lub menopauzy, z biegiem czasu powinny ustąpić samoistnie. W ograniczeniu nadmiernego pocenia, jeśli jego podłożem nie są choroby psychosomatyczne, pomocne będzie zachowanie właściwej higieny snu i stosowanie technik relaksacyjnych.
Źródła:
- A. Sobczuk, G. Surkont, A. Wilamowska, T. Pertyński, Influence of transdermal therapy on bleeding patterns and life quality of perimenopausal women, https://www.termedia.pl/Influence-of-transdermal-therapy-on-bleeding-patterns-and-life-quality-of-perimenopausal-women,4,3641,1,1.html
- A. Zasowska-Nowak, A. Ciałkowska-Rysz, Review paper Hyperhidrosis in palliative care patients, https://www.termedia.pl/Hyperhidrosis-in-palliative-care-patients,59,30917,0,1.html
- A. Kawalec, K. Pawlas, Czynniki środowiskowe wpływające na sen oraz zachowywanie higieny snu, https://www.researchgate.net/profile/Krystyna-Pawlas/publication/272180766_Czynniki_srodowiskowe_wplywajace_na_sen_oraz_zachowywanie_higieny_snu/links/5a554db20f7e9bf2a5350d8d/Czynniki-srodowiskowe-wplywajace-na-sen-oraz-zachowywanie-higieny-snu.pdf
- Bezsenność w ciąży – jakie są przyczyny i jak sobie z nią poradzić?
- Bezsenność u nastolatków – jakie są przyczyny i jak ją leczyć u młodzieży?
- Nocne poty – przyczyny i sposoby leczenia
- Depresja a bezsenność – jak poradzić sobie z problemami ze snem w depresji?
- Bezsenność w nerwicy – jak sobie pomóc?