Bezsenność a tarczyca – jak hormony tarczycy powodują problemy ze snem?

Bezsenność a choroby tarczycy

Tarczyca, pomimo swojego niewielkiego rozmiaru, odgrywa ogromną rolę w funkcjonowaniu całego organizmu, a jej praca regulowana jest przez hormon tyreotropowy (TSH), wydzielany przez przysadkę mózgową. Hormony produkowane przez tarczycę to:

• trójjodotyronina (T3), wpływająca na prawidłowy rozwój oraz na pracę układu nerwowego,
• tyroksyna (T4), która bierze udział między innymi w procesie przemian metabolicznych, czy pracy układu sercowo – naczyniowego, 
• kalcytonina, która kontroluje gospodarkę wodną organizmu.

Czynniki wpływające na funkcjonowanie tarczycy:

• czynniki genetyczne,
• choroby autoimmunologiczne,
• tryb życia,
• długotrwały stres, 
• środowisko życia,
• źle zbilansowana, niezdrowa dieta,
• niedobór jodu,
• zaniechanie profilaktyki tarczycy.

Zarówno zbyt duży poziom poszczególnych hormonów, jak i ich niedobór, może prowadzić do rozwinięcia się chorób tarczycy. Do najczęściej występujących zalicza się:

• nadczynność tarczycy,
• niedoczynność tarczycy,
• chorobę Gravesa-Basedowa, należącą do grupy chorób autoimmunologicznych,
• chorobę Hashimoto, czyli autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, które może stanowić przyczynę jej niedoczynności,
• wole guzkowo-toksyczne, czyli rozwój nadczynności tarczycy przez jej guzkowy rozrost, 
• gruczolak przysadki mózgowej.

Aby organizm mógł prawidłowo się regenerować, ważne jest zadbanie o odpowiedni wypoczynek. Jednym z zadań snu jest uregulowanie wszelkich procesów hormonalnych w organizmie, a więc wpływa on również na funkcjonowanie tarczycy. 

Bezsenność staje się coraz bardziej powszechną wśród społeczności dolegliwością, która znacząco wpływa nie tylko na samopoczucie, ale również zdrowie. Bezsenność może prowadzić do zaburzeń funkcjonowania tarczycy, ale może być również wywołana chorobami tarczycy, o których pacjent nie jest świadomy. Nadmierne koncentrowanie się na temacie problemów ze snem, przyjmowanie leków nasennych, czy usilne próby odespania zarwanej nocy tylko pogłębiają problem. Dlatego w przypadku pojawienia się problemów z bezsennością, warto udać się do lekarza.

Niedoczynność tarczycy a zaburzenia snu

W przypadku niedoczynności tarczycy, produkcja niezbędnych hormonów jest zbyt mała w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Może ona przebiegać w sposób łagodny, nie wywołując żadnych objawów, lub w sposób ciężki. Za najczęstszą przyczynę powstawania niedoczynności tarczycy dotychczas uważano niedobór jodu. Od momentu wprowadzenia obowiązkowego jodowania soli spożywczej, za główny czynnik warunkujący niedoczynność uznaje się chorobę Hashimoto (autoimmunologiczne zapalenie tarczycy).

Objawami występowania niedoczynności tarczycy jest:

• nieustające uczucie zimna,
• senność / zmęczenie lub bezsenność,
• przyrost masy ciała,
• sucha, łuszcząca się skóra oraz łamliwe i wypadające włosy,
• obniżenie nastroju.

Ciągła senność w ciągu dnia może negatywnie wpływać na jakość snu w nocy. Pojawić się mogą problemy z zaśnięciem, ciągłe wybudzanie oraz niezwykle płytki i męczący sen. Konsekwencją nieodpowiedniego wypoczynku jest pogłębianie się uczucia zmęczenia w ciągu dnia. 

Nadczynność tarczycy a bezsenność

Nadczynność tarczycy jest schorzeniem charakteryzującym się nadmiernym wytwarzaniem hormonów tarczycowych, występującym z większą częstotliwością wśród kobiet.

Najczęstszą przyczyną tej choroby jest:

• choroba Graves-Basedowa,
• wole guzkowe toksyczne (powstające w wyniku niedoboru jodu),
• zapalenie tarczycy spowodowane przebytą infekcją wirusową.

Objawy nadczynności tarczycy:

• zwiększona potliwość, nocne poty,
• chudnięcie,
• bezsenność,
• drażliwość, nerwowość, lęk,
• drżenie rąk,
• uczucie gorąca,
• przyspieszenie czynności serca.

Podwyższona produkcja hormonów tarczycy ma wpływ na produkcję hormonów TSH przez przysadkę mózgową. W wyniku zaburzeń dochodzi do przyspieszenia rytmu serca i drażliwości. Przy nadczynności tarczycy mamy również do czynienia z nieprawidłową regulacją temperatury ciała, czego następstwem mogą być nocne poty. Ogólne rozdrażnienie oraz uczucie duszności negatywnie wpływają na jakość snu i mogą prowadzić do bezsenności. 

Bezsenność po usunięciu tarczycy

Zabieg usunięcia tarczycy (tyreoidektomia) wiąże się z wystąpieniem objawów jej niedoczynności. Pacjent musi liczyć się z koniecznością suplementowania hormonów tarczycy do końca życia. W tym przypadku mogą pojawić się objawy takie jak w przypadku niedoczynności tarczycy. Senność w ciągu dnia i drzemki mogą powodować problemy z prawidłowym wypoczynkiem i bezsennością w ciągu nocy. 

Jak widać, tarczyca to niezwykle ważny narząd, który odpowiada za funkcjonowanie całego organizmu. Wszelkie negatywne objawy warto jak najszybciej skonsultować z lekarzem. Należy również pamiętać o regularnych badaniach, które pozwolą wykluczyć lub wykryć chorobę jak najwcześniej, aby móc skutecznie ją wyleczyć i cieszyć się zdrowiem jak najdłużej.