Astma - objawy i jak leczyć

Dolegliwość jest przewlekłym zapaleniem dróg oddechowych, w którym występują charakterystyczne napady duszności. W skrajnych przypadkach ataki choroby mogą stwarzać zagrożenie dla życia lub zdrowia pacjenta.

Przygotowaliśmy dla Was tekst o tym, czym jest schorzenie, jakie są przyczyny astmy oskrzelowej, jej objawy, a także sposoby leczenia. Sprawdziliśmy również popularne leki stosowane doraźnie i długoterminowo w leczeniu astmy oskrzelowej.

Astma oskrzelowa – charakterystyka

Według współczesnej medycyny astma to choroba heterogenna. Nazwa ta wskazuje na niejednorodną specyfikę choroby, która może przyjmować różne postaci. Najczęściej jest to choroba przewlekła dróg oddechowych o podłożu zapalnym. Choroba jest bardzo powszechna, a według nieoficjalnych szacunków choruje na nią nawet 300 milionów osób na świecie. W samej Polsce na astmę choruje około 2 miliony ludzi. Obecnie astmę oskrzelową klasyfikuje się jako jedną z poważniejszych chorób cywilizacyjnych.

W związku z powszechnie występującą dychawicą oskrzelową prowadzi się kampanie społeczne na rzecz zwalczania astmy. Uświadamianie społeczeństwa w zakresie występowania tego problemu sprawia, że coraz więcej osób decyduje się na badania i wczesne wykrycie choroby. Może to wpłynąć na kontrolę astmy przez chorego, a także często chroni pacjentów przed astmą ciężką.

Wybrane rodzaje astmy

Wyróżnia się kilka podstawowych rodzajów astmy. Podziału dokonała Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), która podzieliła znane rodzaje choroby ze względu na czynniki chorobotwórcze. Poniżej przedstawiamy najczęściej występujące rodzaje choroby.

Astma alergiczna

To najczęściej diagnozowany rodzaj astmy. O astmie alergicznej mówimy wtedy, gdy powodowana jest przez alergeny. Wywołują one reakcje alergiczne i atak astmy, który związany jest z nadreaktywnością oskrzeli. W ten sposób organizm broni się przed alergenem, który w normalnych warunkach nie byłby groźny dla pacjenta. Do popularnych alergenów zaliczane są: sierść zwierząt, pyłki roślin, roztocze kurzu, grzyby, pleśń, dym tytoniowy, czy też alergeny pokarmowe.

Wśród najczęstszych objawów astmy tego rodzaju znajdują się: alergiczny nieżyt nosa, alergiczne zapalenie spojówek, czy też atopowe zapalenie skóry. Wyzwalaniu objawów choroby sprzyja odczuwanie silnych emocji i stresu. W skrajnych przypadkach mogą pojawić się zaburzenia funkcjonowania układu oddechowego, ograniczenia wydolności dróg oddechowych, utrata przytomności, czy niedotlenienie mózgu. Regularne przyjmowanie leków pozwala na w miarę komfortowe życie z astmą.

Astma niealergiczna

Jak sama nazwa wskazuje, powodowana jest przez czynniki inne niż alergeny. Choroba najczęściej dotyka osób dorosłych i może mieć charakter postępujący. Najczęściej przyczyną występowania tego rodzaju astmy oskrzelowej są infekcje na drogach oddechowych, zakażenia migdałków, zatok, czy też dróg moczowych. Charakterystyczny dla astmy niealergicznej jest stan zapalny, który postępuje i może wywołać napad astmy o różnym nasileniu.

Stan astmatyczny

Najcięższą formą choroby jest stan astmatyczny. Jego występowanie może zagrażać życiu, a w skrajnych przypadkach dochodzi do ciężkiej niewydolności oddechowej. Może to doprowadzić do zgonu pacjenta. Napady astmy oskrzelowej w stanie astmatycznym są ciężkie, a oskrzela mogą nie reagować na jej leczenie. Doprowadza to do nieodwracalnych zmian w organizmie osoby chorej. Za powstanie stanu astmatycznego może odpowiadać wiele czynników, w tym infekcje oraz nadmierne działanie alergenów. Z powodu astmy i stanu astmatycznego, śmiercią kończy się około 1-2% ataków.

W przypadku stanu astmatycznego rekomenduje się podawanie leków ratunkowych oraz poddanie pacjenta natychmiastowemu leczeniu szpitalnemu.

Objawy astmy oskrzelowej

Objawy choroby mogą być różne w zależności od indywidualnych predyspozycji pacjenta. Specyfika ludzkiego organizmu każdego z nas wpływa również na nasilenie objawów. Natężenie choroby może być spowodowane także przez sytuację, w której dochodzi do ataku astmy.

Najczęstszymi objawami astmy są:

• męczący i przewlekły kaszel – ma formę napadową i najbardziej męczący jest wieczorem lub tuż po przebudzeniu pacjenta;
• świszczący oddech – to zdecydowanie najczęstszy objaw astmy, który pojawia się praktycznie u każdego chorego. Co ciekawe, objaw ten może nie być widoczny na co dzień. Prawidłowa diagnoza możliwa jest w trakcie wizyty u lekarza;
• duszności – pacjent odczuwa ucisk w klatce piersiowej, co może doprowadzić do problemów z oddychaniem oraz zjawiska krótkiego oddechu.

Jeżeli zdiagnozowana została astma oskrzelowa, objawy i jej skutki zależne są od stopnia nasilenia choroby.

Czynniki wywołujące chorobę

Tak jak wspominaliśmy, choroba najczęściej wywoływana jest przecz czynniki alergiczne. Na alergiczną astmę cierpi około 80% pacjentów w wieku dziecięcym oraz około 50% chorych dorosłych. Ponadto w ścisłej czołówce czynników powodujących chorobę oraz wpływających na ciężkość choroby należą:

• zanieczyszczenia powietrza;
• narażenia zawodowe (diagnozuje się astmę zawodową);
• otyłość;
• astma dziedziczna (gdy występuje u rodziców);
• niska masa urodzeniowa;
• czynniki genetyczne;
• bieda i inne czynniki środowiskowe;
• płeć (żeńska u dorosłych i męska u dzieci).

Czynniki powodujące napady astmy

Istnieją czynniki powodujące skurcz oskrzeli i napad astmy. W zależności od indywidualnych predyspozycji pacjenta, czynniki te mogą być mniejszym lub większym zagrożeniem. Obecna medycyna wyróżnia przyczyny choroby oraz takie czynniki zwiększające ryzyko występowania choroby, jak:

• silne emocje i stres;
• wysiłek fizyczny;
• zanieczyszczenie powietrza;
• narażenie na alergeny wziewne;
• narażenie na alergeny pokarmowe;
• infekcje dróg oddechowych;
• przyjmowanie wybranych leków, w tym beta-blokerów i leków przeciwzapalnych;
• zmienna pogoda i narażenie na zimne powietrze;
• refluks żołądkowo-przełykowy;
• obrzęk błony śluzowej oskrzeli.

Jak wygląda jej rozpoznanie?

Prawidłowe rozpoznanie przy astmie oskrzelowej jest kluczem, do wdrożenia skutecznego leczenia. Diagnostyka astmy polega na przeprowadzaniu takich badań jak:

• spirometria z próbą rozkurczową;
• pomiar szczytowego przepływu wydechowego;
• test prowokacji oskrzeli;
• spirometria;
• rozpoczęcie leczenia przy zastosowaniu glikokortykosteroidów wziewnych;
• próba prowokacji oskrzeli wysiłkiem.

Świszczący oddech zaobserwowany u nas lub u naszych bliskich powinien być sygnałem ostrzegawczym. Wówczas rekomenduje się niezwłoczne przeprowadzenie badań diagnostycznych.

Leczenie astmy oskrzelowej – na czym polega?

Na czym polega leczenie? Astma oskrzelowa to choroba, która wymaga indywidualnego podejścia do leczenia. O sposobie leczenia oraz wykorzystywanych w nim lekach zawsze decyduje lekarz prowadzący, który powinien przeprowadzić dokładne badania. Astma to choroba przewlekła, której w stu procentach nie da się wyeliminować. Leczenie polega na kontrolowaniu schorzenia oraz minimalizowaniu ryzyka występowania jego napadów. Choć astmy nie da się wyleczyć, to można normalnie z nią funkcjonować przez lata.

Odpowiednio dobrane leki przekładają się na zahamowanie rozwoju choroby. Brak leczenia może przełożyć się na uszkodzenie oskrzeli i ich upośledzenia, co może negatywnie wpłynąć na jakość życia pacjenta. Na skuteczne leczenie przekłada się m.in. regularność przyjmowania leków, ochrona przed infekcjami wirusowymi, dostosowanie skali leczenia do objawów choroby i jej przyczyn, a także odpowiednia obserwacja reakcji układu odpornościowego na zastosowane leczenie. Wpływa to na przebieg choroby, a w przypadku zaobserwowania niepokojących objawów może być wskazaniem do zmiany sposobu jej leczenia.

Leki stosowane w leczeniu schorzenia

Leczenie astmy oskrzelowej polega na przyjmowaniu leków. Ze względu na różnorodność schorzenia w terapii mogą być wykorzystywane różnego rodzaju środki farmakologiczne. Zaliczane są do nich:

• teofilina (leki z jej zawartością rozszerzają oskrzela);
• beta2-mimetyki;
• wziewne glikokortykosteroidy;
• kromony;
• glikokortykosteroidy doustne;
• leki antyleukotrienowe;
• bromek ipratropium (jako leki doraźne);
• przeciwciała anty – IgE;
• B2-mimetyki wziewne (leki doraźne).

Zmiana stylu życia a astma

Każdorazowo diagnoza astmy u pacjenta powinna wiązać się ze zmianą jego przyzwyczajeń i sposobu życia. Pierwszą modyfikacją jest wdrożenie niezbędnego leczenia. Ponadto warto zweryfikować swoją dietę i postawić na zdrowsze, pełnowartościowe posiłki. Na nasilenie choroby i jej leczenie wpływają również nałogi. Warto pożegnać się z nimi jak najszybciej.

W razie możliwości redukuje się narażanie organizmu na przyczyny choroby, w tym m.in. alergeny, nadmierny wysiłek fizyczny, czy zanieczyszczenie powietrza. Dzięki temu normalne życie z astmą będzie możliwe, leczenie astmy skuteczniejsze, a sama choroba nie wywoła dużego spustoszenia w naszym organizmie. Zlekceważona astma może powodować poważny stan zapalny układu oddechowego, zaburzyć jego funkcjonowanie, a w skrajnych przypadkach być przyczyną śmierci pacjenta.

Astma – recepta online

Jeżeli leczycie się na astmę oskrzelową i potrzebujecie kontynuacji zażywania leków, to warto skorzystać z usługi recepty online. Polega ona na przeprowadzeniu wywiadu zdalnego z lekarzem, który po konsultacji może zdecydować o wystawieniu e-recepty na zakup leków stosowanych na astmę oskrzelową. Ze względu na specyfikę i złożoność choroby e recepta wystawiana jest tylko w uzasadnionych przypadkach, przede wszystkim u osób, które kontynuują leczenie. Dzięki temu pacjenci nie muszą tracić czasu na wizyty w stacjonarnym gabinecie i mogą zadbać o ciągłość leczenia, co jest kluczem do utrzymania kontroli nad rozwojem astmy.

Co w przypadku zgubienia recepty?

E-recepta to dokument, którego nie da się zgubić. Dostęp do niej mamy w Internetowym Koncie Pacjenta. Co ciekawe, możemy również sprawdzić e-recepty wystawiane w przeszłości oraz stan ich realizacji. Pozwala to na odtworzenie historii przyjmowanych środków farmakologicznych. Wiedza w tym zakresie może być kluczowa w trakcie konsultacji medycznej online. Lekarz powinien znać historię leczenia pacjenta oraz czynniki, które mogą być przeciwwskazaniem do zastosowania określonego rodzaju leczenia astmy oskrzelowej. Tylko wtedy usługa taka jak recepta online będzie bezpieczna i skuteczna.

Jeżeli zaobserwujecie u siebie niepokojące objawy lub gwałtowne nasilenie objawów astmy, to należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem prowadzącym. Brak reakcji może mieć negatywne skutki dla naszego układu oddechowego, dlatego nie wolno tego zbagatelizować. W wielu przypadkach wymagane jest zaprzestanie leczenia wybranymi lekami i wdrożenie alternatywnej terapii. Wówczas wystawiana jest erecepta na inne leki. Przy każdym leczeniu należy zachować szczególną ostrożność i zastosować się do wskazań lekarza. Niewłaściwie stosowane leki mogą powodować zagrożenie dla życia lub zdrowia pacjenta.