Astma sercowa (dychawica sercowa): objawy, diagnostyka i leczenie

Objawy astmy sercowej

Astma sercowa, inaczej określana dychawicą sercową stanowi zespół objawów pojawiających się głównie ze strony układu oddechowego, które mają swoją przyczynę w zastoinowej niewydolności serca. Charakterystycznymi objawami astmy sercowej jest świszczący oddech oraz duszności. Dodatkowo na dychawicę sercową wskazuje:

• kaszel, 
• problemy z odkrztuszaniem, 
• przyspieszony oddech, 
• wrażenie „zachłyśnięcia się”, 
• nadmierne pocenie się, 
• męczliwość i osłabienie, 
• blada i zimna skóra, 
• zimne dłonie oraz stopy, 
• lęk.

Dodatkowo przy astmie sercowej pojawia się ból w okolicy serca. Należy jednak wskazać, że nie wszystkie objawy dychawicy sercowej muszą występować jednocześnie. Niemniej jednak charakterystyczne jest pojawienie się objawów ze strony układu oddechowego, które występują po wzmożonym wysiłku fizycznym, a także w pozycji leżącej, nierzadko wybudzając ze snu.

Objawy dychawicy sercowej zazwyczaj mijają po około pól godzinie od pojawienia się symptomów zmianie pozycji na siedzącą. Dlatego też osoby cierpiące na astmę sercową w sytuacji wystąpienia ataku powinny ułożyć się w pozycji półleżącej, która ułatwia oddychanie.

Przyczyny astmy sercowej

Astma sercowa to dolegliwość, która wiąże się ze spowodowaniem u chorego dużego stresu, które związane jest bezpośrednio z wystąpieniem ataku i silnych duszności. Bezpośrednimi przyczynami występowania dychawicy sercowej najczęściej jest:

• zapalenie mięśnia sercowego, 
• zawał serca, 
• choroba wieńcowa, 
• nieleczone nadciśnienie tętnicze, 
• wady anatomiczne, np. w postaci niedomykania zastawek.

Występowanie powyższych chorób lub wad anatomicznych przyczynia się do szybkiego zmęczenia, a także niezdolności do podejmowania dużego wysiłku fizycznego oraz problemów z dźwiganiem nawet lekkich przedmiotów, co przekłada się bezpośrednio na występowanie napadów duszności.

Diagnoza astmy sercowej

Rozpoznanie dokonywane jest na podstawie badania lekarskiego osłuchowo nad polami płucnymi. W tym znaczeniu słyszalne podczas badania trzeszczenia, rzężenia, a także mogące pojawić się furczenia i świsty świadczą o dychawicy sercowej.

Leczenie astmy sercowej

Dychawica sercowa ze względu na objawy jest bardzo podobna do astmy oskrzelowej i stanu astmatycznego. Niemniej jednak ze względu na przyczyny leczenia astmy sercowej znacząco się różnią. W przypadku astmy sercowej, o ile to możliwe wdrożone jest leczenie przyczynowe, obejmujące korektę wad anatomicznych, poprawę ukrwienia serca w przypadku choroby wieńcowej, a także regulację rytmu serca poprzez szczepienie rozrusznika serca. W skrajnych przypadkach niewydolności lekarz może podjąć decyzję o przeprowadzeniu przeszczepu serca.

Dodatkowo terapia astmy sercowej polega na leczeniu farmakologicznym, które obejmuje przyjmowanie medykamentów stosowanych typowo w niewydolności serca. W tym znaczeniu zastosowanie mają:

• inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI), 
• antagoniści aldosteronu,  
• diuretyki, 
• betablokery.

Domowe leczenie astmy sercowej

Leczenie farmakologiczne należy wspomóc domową terapią. W tym znaczeniu leczenie niefarmakologiczne stanowią działania, których celem jest wspomaganie leczenia, ale również profilaktyka występowania astmy sercowej i minimalizowanie ataków duszności z nią związanych. Dlatego też osobom cierpiącym na dychawicę sercową zaleca się uprawianie regularnej i nieforsownej aktywności fizycznej, a także stosowanie odpowiedniej, niskosodowej diety. Dzięki temu pacjenci mogą uniknąć pojawienia się objawów astmy wysiłkowej. Chorzy powinni również zadbać o odpowiednią podaż płynów i zaprzestać palenia tytoniu oraz picia alkoholu. Istotnym elementem terapii przy astmie sercowej jest rownież utrzymywanie prawidłowej masy ciała, a także odpowiednie leczenie infekcji sezonowych.

Domowe, naturalne leczenie opiera się również na środkach działających uspokajająco i tonizująco na serce. Dlatego też osoby cierpiące na objawy astmy sercowej powinna wdrożyć leczenie oparte o:

• liście melisy, 
• szyszkę chmielu, 
• korzeń kozłka lekarskiego, 
• kwiatostan głogu, 
• ziele konwalii majowej, 
• ziele jemioły.

Astma stanowi powszechną dolegliwością, która pojawić się może w różnym wieku. W tym znaczeniu należy wskazać, że wyróżnia się astmę u dzieci i osób dorosłych, choć objawy są takie same, to przyczyny dolegliwości mogą być inne.