Leki na przedwczesny wytrysk - skuteczne leczenie problemu

Czym jest przedwczesny wytrysk?

Przedwczesny wytrysk (premature ejaculation, PE) jest zaburzeniem seksualnym, które definiuje się jako niezdolność powstrzymania ejakulacji przed doznaniem przyjemności podczas aktywności seksualnej.

Mężczyźni dotknięci tą przypadłością nie są w stanie opóźnić wytrysku, co prowadzi do frustracji i niezadowolenia z życia seksualnego. W cięższych przypadkach do ejakulacji może dochodzić nawet przed rozpoczęciem penetracji. Na obraz tej dysfunkcji składa się ponadto poczucie braku kontroli nad czasem wytrysku, negatywny wpływ na relacje z partnerką/partnerem oraz często także obniżony nastrój. Brak satysfakcji w życiu seksualnym może rzutować na całościowe samopoczucie danej osoby i prowadzić do wtórnych zaburzeń i dyskomfortu psychicznego, co z kolei nasila problem przedwczesnego wytrysku, tworząc mechanizm błędnego koła.

Problem przedwczesnego wytrysku występuje u ok. 40 proc. pacjentów zgłaszających się do lekarza z powodu dysfunkcji seksualnych, często współwystępuje z zaburzeniami erekcji. Niestety, w wielu przypadkach chorzy nie szukają specjalistycznej pomocy i nie wiedzą, że zaburzenie to można skutecznie leczyć. Przedwczesny wytrysk częściej dotyka młodych mężczyzn z podwyższonym poziomem lęku, ale może pojawić się w każdej grupie wiekowej.

Przyczyny przedwczesnego wytrysku

Do przyczyn przedwczesnego wytrysku zaliczają się czynniki psychogenne lub organiczne, aczkolwiek w wielu przypadkach etiologia jest bardziej złożona i obejmuje zarówno fizyczne podłoże zaburzenia, jak i współwystępujące problemy natury psychicznej.

Przyczyny psychogenne

Wśród psychogennych czynników wywołujących przedwczesny wytrysk wymienić należy przede wszystkim:

• słaby popęd seksualny,
• przewlekły lęk i stres,
• zaburzoną relację z partnerem,
• brak wcześniejszych doświadczeń seksualnych,
• niewystarczającą edukację seksualną.

Zdarza, że lęk przed aktywnością seksualną może wynikać z przeszłych doświadczeń takich jak molestowanie lub krytyka ze strony partnera, a obawy przed niewystarczającą sprawnością w sferze intymnej prowadzi do nasilenia zaburzeń. U niektórych osób u podłoża stanów lękowych leżą utrwalone cechy osobowości, u innych nieprzyjemne przeżycia w okresie dojrzewania (zbyt rygorystyczne wychowanie, problemy z komunikacją w rodzinie). Niezależnie od konkretnej przyczyny nie ulega wątpliwości fakt, że przedwczesny wytrysk to problem często o wiele bardziej złożony niż mogłoby się wydawać.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że u mężczyzny cierpiącego na przedwczesny wytrysk obecne mogą być także zaburzenia psychiczne takie jak zaburzenia nastroju, zaburzenia lękowe czy uzależnienia.

Przyczyny organiczne

Czynniki somatyczne często odgrywają bardzo dużą rolę w powstawaniu zaburzeń seksualnych, do których zaliczamy przedwczesny wytrysk. Są to m.in. zmiany anatomiczne w obrębie narządów płciowych oraz nadmierna wrażliwość prącia, ale czasami w celu znalezienia źródła problemu należy poszukać towarzyszących chorób przewlekłych, które w swoim przebiegu mogą obniżać jakość życia seksualnego.

Do stanów chorobowych, które prowadzą do przedwczesnego wytrysku, zaliczamy:

• stany zapalne cewki moczowej i prostaty,
• przerost prostaty,
• cukrzycę,
• choroby neurologiczne,
• nadczynność tarczycy,
• niskie stężenie prolaktyny,
• nadwagę.

Istnieją też doniesienia, że przedwczesny wytrysk może być zależny od genów i wiązać się z osobniczymi uwarunkowaniami neurobiologicznymi.

Klasyfikacja przedwczesnego wytrysku

Pod pojęciem przedwczesnego wytrysku należy rozumieć kilka jednostek chorobowych, które różnią się tzw. czasem śródpochwowej latencji ejakulacji (intravaginal ejaculation latency time, IELT), czyli czasem od początku penetracji do ejakulacji, przyczynami, a w konsekwencji także metodami terapeutycznymi:

1. Pierwotny wytrysk przedwczesny — występuje przez całe życie, ejakulacja następuje do 2 minut po rozpoczęciu penetracji, a podłoża leżą, przede wszystkim, czynniki somatyczne.
2. Wtórny wytrysk przedwczesny — pojawia się w pewnym momencie życia, IELT jest skrócony, a przyczyny złożone (psychologiczne oraz organiczne).
3. Odmiana naturalnego przedwczesnego wytrysku — istnieją pewna grupa mężczyzn z naturalnie zmiennym wytryskiem przedwczesnym, który nie wynika z choroby, w tym wypadku uznaje się to za wariant normy.
4. Zaburzenia wytrysku przypominające przedwczesny wytrysk — obiektywnie IELT jest w granicach normy, ale subiektywnie pacjent odczuwa, że ejakulacja występuje za wcześnie.

Poza tym przedwczesny wytrysk można podzielić na uogólniony, czyli taki który występuje w przypadku każdej aktywności seksualnej oraz sytuacyjny, czyli taki, który zależy od danego partnera i sytuacji.

Jak przebiega leczenie przedwczesnego wytrysku?

Istnieje wiele strategii leczenia przedwczesnego wytrysku. Mają one na celu opóźnienie wytrysku i wydłużenie stosunku, co w konsekwencji zwiększa sprawność seksualną i pozwala na redukcję lęku związanego z aktywnością seksualną. Metody terapeutyczne obejmują psychoterapię, zabiegi operacyjne, ale podstawowym i najskuteczniejszym sposobem wykorzystywanym w leczeniu przedwczesnego wytrysku jest leczenie farmakologiczne. Tutaj także mamy do dyspozycji kilka różnych środków różniących się profilem działania, co pozwala na spersonalizowanie terapii i zwiększenie szans na jej powodzenie.

Przed tym, jak lekarz zleci leczenie farmakologiczne, przeprowadzi dokładną diagnostyką, aby upewnić się, czy zbyt szybki wytrysk nie wynika z bardziej złożonych problemów zdrowotnych.

Metody niefarmakologiczne

Psychoterapia (np. terapia behawioralna) jest często proponowana pacjentom z przedwczesnym wytryskiem. Jest szczególnie wskazana u tych mężczyzn, których problem związany jest z zaburzeniami lękowymi. Dzięki niej chory może nabrać pewności siebie, uzyskać zrozumienie swojego problemu i rozwiązać konflikty interpersonalne w związku, które często leżą u podłoża dysfunkcji seksualnych.

Zbyt wczesny wytrysk można także leczyć poprzez odpowiednie ćwiczenia. Są to m.in. ćwiczenia mięśni kegla, a także tzw. metoda start-stop, która opiera się na przerywaniu stosunku tuż przed ejakulacją i przedłużaniu fazy napięcia seksualnego, co w założeniu ma pomóc w rozpoznawaniu i rozumieniu bodźców seksualnych a w konsekwencji opóźnianie wytrysku.

Mimo niewątpliwej użyteczności terapii behawioralnych nie należy opóźniać i bać się leczenia farmakologicznego. Jest ono zdecydowanie bardziej skuteczne, a najnowsze preparaty są dobrze tolerowane przez pacjentów i mogą efektywnie zwalczyć przedwczesny wytrysk.

Jakie leki stosuje się w leczeniu przedwczesnego wytrysku?

W leczeniu przedwczesnego wytrysku wykorzystuje się kilka leków, trwają też badania nad wprowadzeniem na rynek kolejnych preparatów, które pozwolą na przedłużenie stosunku.

Wśród leków stosowanych w leczeniu przedwczesnego wytrysku wymienia się:

• inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI),
• inhibitory fosfodiesterazy 5,
• środki znieczulające miejscowo,
• tramadol,
• trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne.

Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI)

Podstawową grupą leków mających na celu wydłużenie stosunku są inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Są one przede wszystkim przepisywane na zaburzenia nastroju i zaburzenia lękowe, a podstawowy efekt uboczny SSRI to m.in. opóźnienie wytrysku. W leczeniu depresji taki efekt jest działaniem niepożądanym i często prowadzi do większych problemów z orgazmem i ejakulacją, ale w przypadku wytrysku przedwczesnego wykorzystuje się to działanie, aby przedłużyć stosunek seksualny.

Działanie leków należących do grupy SSRI polega na zwiększeniu ilości serotoniny w połączeniach nerwowych, w tym w rdzeniu przedłużonym, gdzie zlokalizowane są ośrodki odpowiedzialne za ejakulację. W ten sposób udaje się wydłużyć stosunek i rozwiązać problem z przedwczesną ejakulacją.

Jedynym lekiem, który jest zarejestrowany w tym wskazaniu jest Dapoksetyna, która jest silnym i szybko działającym inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny. Jej krótki czas działania sprawia, że nie nadaje się do leczenia zaburzeń nastroju, ale idealnie sprawdza się w terapii przedwczesnego wytrysku. Inną zaletą Dapoksetyny jest mała ilość działań niepożądanych i na ogół dobra tolerancja przez pacjentów. Preparat przyjmuje się doraźnie 1-3 godziny przed planowanym stosunkiem.

Poza Dapoksetyną istnieje także możliwość zastosowania klasycznych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, ale nie są one zarejestrowane w tym wskazaniu (stosuje się je off-label). Można tu wymienić Sertralinę, Paroksetynę lub Fluoksetynę. Należy je stosować przewlekle, a skuteczność leczenia można ocenić dopiero po kilku tygodniach, gdy rozwinie się pełne działanie danej substancji. Leki te mogą być wskazane u tych mężczyzn, u których przedwczesny wytrysk jest zaburzeniem wtórnym bądź występującym razem z depresją.

Inhibitory fosfodiesterazy typu 5

Do tej grupy leków należą m.in. Sildenafil, Wardenafil i Tadalafil. Są one powszechnie wykorzystywane w leczeniu zaburzeń erekcji. Ich działanie opiera się na rozszerzaniu naczyń krwionośnych w obrębie prącia, co umożliwia uzyskanie wzwodu. Mogą być dobrym sposobem na wydłużenie stosunku u mężczyzn, u których współwystępują zaburzenia erekcji lub u tych, u których leki z grupy SSRI nie przyniosły spodziewanych rezultatów.

Leki działające miejscowo

Leki do stosowania na powierzchnię prącia występują w postaci żelu lub aerozolu i są dobrym rozwiązaniem na problem przedwczesnej ejakulacji. Są to środki znieczulające zawierające w swoim składzie np. Lidokainę i Prylokainę. Należy je zastosować 5 minut przed stosunkiem i odczekać chwilę, aż pojawi się osłabienie czucia w obrębie prącia.

Inne leki na przedwczesny wytrysk

Poza wymienionymi grupami substancji istnieją także inne leki, które można zastosować na przedwczesny wytrysk. Przykładem jest Klomipramina, należąca do grupy trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych. Ma podobne działanie do SSRI i stanowi lek drugiego rzutu, gdy inne preparaty są nieskuteczne lub źle tolerowane. Inną substancją jest tramadol, który zalicza się do opioidów. On także hamuje wychwyt zwrotny serotoniny w ośrodkowym układzie nerwowym, ale ze względu na działania niepożądane i potencjał uzależniający powinien być stosowany z dużą ostrożnością i jedynie pod kontrolą lekarską.

Przykładowe leki na przedwczesny wytrysk

Przykładowe leki na przedwczesny wytrysk to:

• Dapoksetyna - Priligy;
• Lidokaina w aerozolu - Bravera Control;
• Sildenafil - Viagra, Maxon, Maxigra, Inventum, Mensil;
• Tadalafil - Cialis, Adalift, Erlis;
• Wardenafil - Levitra, Viavardis;
• Sertralina - Zoloft, Asentra, Sertagen;
• Paroksetyna - Rexetin, ParoGen;
• Klomipramina - Anafranil;
• Fluoksetyna - Bioxetin, Seronil.

FAQ:

Czy w leczeniu przedwczesnego wytrysku stosuje się Viagrę?

Przedwczesny wytrysk może być leczony przez inhibitory fosfodiesterazy typu 5, do których należy Sildenafil (popularnie Viagra). Ta grupa leków jest szczególnie przydatna przy współwystępujących zaburzeniach erekcji.

Do jakiego lekarza udać się z przedwczesnym wytryskiem?

Przedwczesny wytrysk jest zaburzeniem, z którym najlepiej zgłosić się do lekarza urologa lub lekarza seksuologa. Specjalista spróbuje zidentyfikować źródło problemu oraz w razie potrzeby zleci leczenie farmakologiczne.

Do tych samych lekarzy można się umówić na poradę, gdy występują inne problemy natury seksualnej, takie jak zaburzenia erekcji, opóźnienie wytrysku czy ból po rozpoczęciu stosunku seksualnego.

Czy leki na przedwczesny wytrysk mają jakieś działania niepożądane?

Jak każdy preparat, także leki stosowane w celu opóźnienia wytrysku mają swoje działania niepożądane, chociaż w większości przypadków są one łagodne i przemijające. Co się tyczy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, do których należy Dapoksetyna, są to nudności, biegunki, bóle i zawroty głowy. Działania niepożądane inhibitorów fosfodiesterazy typu 5 są podobne.