Zadbaj o skuteczność antykoncepcji hormonalnej. Czego unikać?

Czym jest antykoncepcja hormonalna?

Stosowanie antykoncepcji hormonalnej polega na podawaniu pacjentkom syntetycznych hormonów, które odpowiadają tym produkowanym przez organizm. Podstawowe składniki tabletek antykoncepcyjnych oraz innych środków antykoncepcji to pochodne hormonów etynyloestradiolu i gestagenow. Ich głównym zadaniem jest zapobieganie zapłodnieniu poprzez hamowanie owulacji. Do podstawowych metod antykoncepcji hormonalnej zalicza się:

• plastry antykoncepcyjne;
• tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe;
• tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe;
• implanty podskórne;
• zastrzyki antykoncepcyjne;
• krążki dopochwowe;
• wkładki wewnątrzmaciczne.

Tabletki antykoncepcyjne – najpopularniejsza forma antykoncepcji hormonalnej

Bez dwóch zdań doustna antykoncepcja hormonalna jest najpopularniejszym wyborem wśród polskich pacjentek. W jej ramach ginekolodzy rekomendują stosowanie tabletek dwuskładnikowych lub tabletek jednoskładnikowych. Ostatecznie rodzaj preparatu jest dobierany pod kątem indywidualnych potrzeb i predyspozycji pacjentek. To lekarz podejmuje decyzję dotyczącą stosowania danej metody po przeprowadzeniu badań. Każdorazowo na względzie ma dobro pacjentki.

Dwuskładnikowa antykoncepcja hormonalna

Jak sama nazwa wskazuje, tego typu tabletki posiadają dwa główne składniki, których zadaniem jest zapobieganie niechcianej ciąży. Są to gestageny i etynyloestradiol. Stosowanie tabletek antykoncepcyjnych dwuskładnikowych jednocześnie hamuje owulację, czyli uniemożliwia uwolnienie komórki jajowej oraz wstrzymuje proces dojrzewania pęcherzyków Graffa. Konsekwencją tego jest zmiana śluzu szyjki macicy i uniemożliwienie zapłodnienia. Tak działa antykoncepcja hormonalna dwuskładnikowa w postaci pigułek antykoncepcyjnych.

Doustne tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe

Alternatywą pozostają tabletki jednoskładnikowe. Działanie tabletek antykoncepcyjnych tego typu opiera się przede wszystkim na progestagenie. To on jednocześnie odpowiada za modyfikację śluzu w szyjce macicy, a także utrudnia zapłodnienie poprzez ograniczony transport plemników w drogach rodnych kobiety. Progestagen wykazuje również właściwości w zakresie hamowania owulacji.

Terapia hormonalna nie tylko w zapobieganiu ciąży

Co ciekawe wskazaniem do stosowania antykoncepcji hormonalnej jest nie tylko chęć zapobiegania niechcianej ciąży. Tego typu terapię wybiera się także w leczeniu określonych schorzeń. Wśród nich znajdują się m.in.:

• niewydolność jajników (oraz ich usunięcie);
• brak krwawienia miesiączkowego;
• klimakterium;
• bolesne miesiączki;
• PMS (zwany zespołem napięcia przedmiesiączkowego);
• okres pomenopauzalny;
• hipoplazja macicy i jej konsekwencje (np. nieregularne miesiączki);
• zespół policystycznych jajników;
• endometrioza;
• trądzik;
• zmniejszenie lub hamowanie laktacji.

Skuteczność tabletek antykoncepcyjnych – co może ją obniżyć?

Każdorazowo zasadność stosowania antykoncepcji ocenia lekarz ginekolog, w związku z tym zastosuj się do jego wskazań. Przede wszystkim przyjmowane preparaty powinny być jednocześnie skuteczne i w pełni bezpieczne dla pacjentki. Warto zastanowić się nad tym, jakie czynniki mogą obniżać skuteczność antykoncepcji hormonalnej i czego powinniśmy się wystrzegać.

Pominięcie tabletki

Oczywiście największym zagrożeniem dla obniżenia skuteczności działania antykoncepcji jest nieregularność zażywania pigułek. W sytuacji gdy pacjentka zapomni o przyjęciu tabletki o określonej porze lub danego dnia, konieczne jest dokładne zapoznanie się z instrukcją dołączoną do opakowania przez producenta. Na niej znajdują się szczegółowe informacje dotyczące dalszego postępowania w takich sytuacjach. Tylko zastosowanie się do wskazań medycznych może przywrócić skuteczność serii przyjmowanych preparatów, a także zminimalizować ryzyko występowania skutków ubocznych. Czasami należy od razu rozpocząć kolejny cykl i to bez przyjmowania tabletki placebo, ze względu na potencjalne obniżenie skuteczności działania preparatu.

Po przerwie w przyjmowaniu tabletek należy przez kolejne minimum 7 dni stosować równolegle antykoncepcję mechaniczną w postaci prezerwatyw lub zachować wstrzemięźliwość od seksu. Tylko w ten sposób można zwiększyć swoje bezpieczeństwo w ramach procesu zapobiegania ciąży.

Stosowanie niektórych leków

Wpływ na antykoncepcję hormonalną i obniżenie jej skuteczności ma wiele czynników. Wśród nich znajduje się m.in. przyjmowanie niektórych leków. O każdej takiej sytuacji pacjentka powinna poinformować lekarza ginekologa, ponieważ tabletki antykoncepcyjne stosowane równolegle z innymi lekami mogą powodować skutki uboczne oraz stracić skuteczność. Do podstawowych leków mogących negatywnie wpływać na działanie antykoncepcji hormonalnej zaliczane są:

• leki psychotropowe;
• leki przeciwgruźlicze;
• preparaty antydepresyjne;
• antybiotyki (szczególnie zawierające: kotrimoksazolem, tetracyklinę oraz amoksycylinę);
• leki przeciwwirusowe;
• środki przeciwgrzybicze;
• leki przeciwpadaczkowe;
• leki przeczyszczające.

Jeżeli nie jest to bezpośrednio wskazane przez lekarza, to należy unikać spożywania wybranych preparatów. Ginekolog może zdecydować o zmianie metody antykoncepcji hormonalnej, co uwzględni przyjmowane przez pacjentkę substancje czynne.

Otyłość i nadwaga

Wśród czynników zmniejszających skuteczność antykoncepcji hormonalnej znajdują się także otyłość i nadwaga. Według najnowszych badań klinicznych, kobiety posiadające indeks masy ciała BMI powyżej 25 są dwukrotnie bardziej narażone na zajście w niechcianą ciążę również podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych. W związku z tym zwiększona masa ciała, w tym otyłość i nadwaga wpływają bezpośrednio na obniżenie skuteczności działania antykoncepcji hormonalnej.

Nadmiar witaminy C

Kolejnym czynnikiem wpływającym negatywnie na działanie tabletek antykoncepcyjnych jest zbyt duże stężenie witaminy C w organizmie pacjentki. Jeżeli przyjmowana dzienna dawka witaminy C jest zbyt duża, to syntetyczne hormony zawarte w preparatach nie będą tak wydajne. W związku z tym w trakcie terapii hormonalnej nie powinno się przekraczać dawki 1000 mg na dzień. Należy przy tym wziąć pod uwagę wszystkie spożywane pokarmy, tabletki, suplementy diety, a także soki.

Wybrane zioła

Najnowsze badania wykazują, że wpływ na obniżenie skuteczności tabletek antykoncepcyjnych mają również niektóre zioła. Pacjentki powinni zwracać szczególną uwagę przede wszystkim na takie rośliny jak: pluskawica groniasta, babka płesznik, dzięgiel chiński, czy też dziurawiec. Zawarte w nich substancje mogą, ale nie muszą działać negatywnie na antykoncepcję hormonalną. Rekomenduje się sprawdzanie składów: herbat ziołowych, suplementów diety i mieszanek przypraw, aby zminimalizować ryzyko zajścia w ciążę.

Suplementy diety

Wpływ na antykoncepcję hormonalną mogą mieć przyjmowane suplementy diety. To sprawia, że warto skonsultować zasadność i bezpieczeństwo ich zażywania z lekarzem prowadzącym. Szczególną uwagę należy zwrócić na suplementy zawierające: witaminę C, chrom oraz wymienione wcześniej zioła.

Sok grejpfrutowy

Działanie tabletek antykoncepcyjnych może być zaburzone także poprzez picie soku grejpfrutowego. Wszystko dlatego, że w jego składzie znajdują się substancje wpływające na działanie większości środków medycznych dostępnych na rynku. W związku z tym soku nie powinno pić się na minimum dwie godziny przed przyjęciem tabletki oraz na minimum dwie godziny po jej przyjęciu. Oczywiście im większa przerwa, tym lepiej.1

Czy łączenie tabletek hormonalnych i alkoholu ma wpływ na skuteczność terapii?

Tabletek hormonalnych nie powinno łączyć się z alkoholem. Według aktualnych badań spożywanie alkoholu nie wpływa negatywnie na działanie antykoncepcji hormonalnej. Dla własnego bezpieczeństwa jednak nie warto ryzykować.

Zwrócenie tabletki – co dalej?l

Antykoncepcja awaryjna

Jeżeli wcześniej zastosowana metoda antykoncepcji zawiodła, to ratunkiem w takiej sytuacji może być zastosowanie antykoncepcji awaryjnej. W Polsce dostępne na receptę są dwa preparaty doustne: Escapelle i EllaOne. Ich zadaniem jest przede wszystkim hamowanie owulacji oraz minimalizowanie ryzyka zajścia w niechcianą ciążę. To tabletki zawierające sztuczne hormony oraz aktywne substancje czynne, które zagęszczają śluz na szyjce macicy i uniemożliwiają zagnieżdżenie się zarodka, jeżeli zostaną przyjęte odpowiednio szybko. W związku z tym nie tylko hamują owulację, ale także wykazują skuteczność już po jej rozpoczęciu.

Szczegóły dotyczące bezpiecznego stosowania antykoncepcji awaryjnej w postaci tabletek można otrzymać w trakcie konsultacji medycznej oraz zawierają się na ulotce dołączonej do opakowania, dlatego koniecznie się z nią zapoznaj. Preparaty tego typu na polskim rynku dostępne są tylko na receptę. Można otrzymać ją również w trakcie recepty online. Wówczas specjalista wystawi e-receptę do realizacji w dowolnie wybranej aptece.

Potencjalne skutki uboczne

Zarówno tabletki dwuskładnikowe, jak i jednoskładnikowe mogą powodować występowanie skutków ubocznych. Niewłaściwe stosowanie preparatów medycznych może być groźne dla organizmu kobiety. Do najczęstszych skutków ubocznych zaliczane są:

• bóle głowy;
• zaburzenia nastroju;
• bolesność piersi;
• nudności i wymioty;
• uczucie przemęczenia;
• trądzik;
• zmniejszone libido;
• rozregulowane krwawienia miesiączkowe.

Przeciwwskazania

Zanim pacjentka rozpocznie terapię hormonalną, musi poinformować lekarza o wszystkich schorzeniach i przyjmowanych lekach. Istnieją określone przeciwwskazania do przyjmowania antykoncepcji hormonalnej. Wśród podstawowych przeciwwskazań wymienia się m.in. karmienie piersią, ciąża, niekontrolowane nadciśnienie tętnicze, ciężkie choroby wątroby, długotrwałe unieruchomienie pacjentki, palenie papierosów, rak piersi, czy cukrzyca.

Leki stosowane w trakcie ciąży nie powinny negatywnie odbijać się na rozwoju zapłodnionej komórki jajowej, jednak warto unikać takiej sytuacji. Należy pamiętać o tym, że antykoncepcja hormonalna nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. W tym celu stosuje się antykoncepcję mechaniczną.

Recepta online

Tabletki hormonalne stosowane w antykoncepcji dostępne są tylko na receptę. Dlatego pierwsze badanie i przepisanie preparatu wykonuje się w gabinecie ginekologa. W przypadku kontynuacji terapii hormonalne pigułki mogą być przepisywane także w ramach zdalnej konsultacji medycznej, w tym oferowanej przez nas profesjonalnej usługi recepty online. Recepta online to nowoczesna forma komunikacji medycznej, dzięki czemu pacjentka nie musi wychodzić z domu i otrzymuje e-receptę w formie zdalnej. Na podstawie otrzymanego czterocyfrowego kodu leki można zakupić w dowolnie wybranej aptece, w związku z tym jest to wygodne rozwiązanie.

Wygoda i bezpieczeństwo

Skorzystanie z usługi zdalnej konsultacji medycznej to przede wszystkim wygoda i bezpieczeństwo pacjentki. Recepta online sprawia, że nie musisz tracić czasu na dojazd do stacjonarnej poradni medycznej. Wystarczy wybrać odpowiedni preparat, a następnie wypełnić dokładnie formularz medyczny. Lekarz dokładnie przeanalizuje określony przypadek i w odpowiedzi na to podejmie decyzję o zasadności wystawienia e-recepty. Jeżeli medycznie będzie to wskazane, to e-recepta zostanie wystawiona, a czasem trwa to tylko kilkanaście minut. To sprawia, że oferowana przez nas recepta online to nowoczesna usługa szyta na miarę wymagających pacjentów.

Unikaj czynników zmniejszających wysoką skuteczność terapii

Podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej warto unikać czynników zmniejszających jej skuteczność, które wymieniliśmy w tym tekście. Dzięki temu zmniejszy się ryzyko zajścia w niechcianą ciążę, a także zwiększy bezpieczeństwo przyjmowania preparatu. Każdy niewłaściwie przyjmowany lek może negatywnie wpływać na organizm kobiety, w tym jej układ pokarmowy.

Zapraszamy do skorzystania z naszych usług

Jeżeli kontynuujesz przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej, to zapraszamy do skorzystania z naszej usługi recepty online. W prosty i wygodny sposób zapewnisz sobie ciągłość przyjmowania leku, co ma największy wpływ na zachowanie jego skuteczności. Wybierz dedykowaną opcję, opłać konsultację i w szybkim czasie zrealizuj e-receptę w dowolnie wybranej aptece.