Jak pomóc osobie z depresją?
Depresja jest poważną chorobą cywilizacyjną, która dotyka ludzi bez względu na ich wiek, czy też profesję. Bardzo często atakuje znienacka i jest konsekwencją trudnego czasu lub lęków, z którymi się zmagamy. W leczeniu depresji niezwykle istotna jest prawidłowa diagnoza, a także możliwie szybka reakcja. Leczenie wspiera także pomoc bliskich, jednak wymaga to wyczucia i dużej dawki empatii. Jak pomóc osobie z depresją? Sprawdźmy.
- Czym jest depresja?
- Klasyczne objawy depresji – zaburzenia snu i nie tylko
- Fizyczne objawy depresji
- Psychiczne i emocjonalne objawy depresji
- Przyczyny depresji
- Zachęć osoby bliskie do wizyty u specjalisty
- Okazuj wsparcie poprzez słuchanie
- Czego kategorycznie nie robić?
- Nie pocieszaj na siłę
- Na czym polega leczenie depresji psychoterapeutyczne i farmakologiczne?
- Recepta online przy depresji
- E-recepta – realizacja
Czym jest depresja?
Według klasyfikacji medycznej depresja zaliczana jest to zaburzeń psychicznych. Obecnie uznawana jest za jedną z najpoważniejszych chorób cywilizacyjnych. Duże trudności może sprawiać poprawne rozpoznanie depresji, przez co umożliwiamy jej rozwój i jednocześnie leczymy się na inne schorzenie lub bagatelizujemy całą sprawę. Na depresję cierpi coraz więcej osób, a nieleczona może powodować poważne konsekwencje z odebraniem sobie życia włącznie. Osoba chora często nie ma świadomości zmagania się z chorobą i próbuje poradzić sobie z nią we własnym zakresie, lecz jest to nieudolne. Im szybciej uświadomi sobie, czym jest depresja, tym szybciej skorzysta ze wsparcia specjalistów.
Choroba w równym stopniu może dotyczyć kobiet i mężczyzn, a także dzieci i osób dorosłych. W ostatnim czasie coraz częściej odnotowywana jest wśród osób starszych i ma to związek z ich samotnością oraz trudną egzystencją i pogarszającą się sytuacją materialną. Ostatnie miesiące nie są proste także z powodu koronawirusa i lockdownu, który sprawił, że wiele osób jeszcze bardziej zamknęło się w swoim świecie. Model pracy i nauki zdalnej stworzył dodatkowe bariery, których pokonanie może zająć nam wiele tygodni, a nawet miesięcy.
Diagnozując chorobę, warto pamiętać o tym, że depresją nie jest chwilowe obniżenie nastroju. Te zdarza się każdemu z nas i jest naturalnym zjawiskiem, które nie powinno budzić większego niepokoju. Ten powinien pojawić się wtedy, gdy obniżony nastrój, poczucie braku sensu życia i przygnębienie utrzymuje się w dłuższej perspektywie i nie możemy sobie poradzić z tym we własnym zakresie. Po ostateczną diagnozę powinniśmy udać się do lekarza psychiatry, który zaleci odpowiednią terapię przeciwdepresyjną.
Klasyczne objawy depresji – zaburzenia snu i nie tylko
Specyfika choroby polega na tym, że symptomy depresji mogą być bardzo różne. U niektórych osób występuje ich zaledwie kilka, a u jeszcze innych jest to kilkanaście objawów lub więcej. Depresja jest złożonym zaburzeniem psychicznym i jej ostateczne ramy zależą w dużej mierze od indywidualnych predyspozycji pacjenta oraz jego sytuacji życiowej.
Podstawowy podział objawów depresyjnych obejmuje symptomy fizyczne oraz te natury psychicznej i emocjonalnej. Warto się z nimi zapoznać, aby potrafić rozpoznać depresję lub jej zalążki u bliskiej osoby chorej, a następnie odpowiednio wesprzeć ją w procesie leczenia lub nawet zachęcić do podjęcia leczenia u lekarza psychiatry.
Fizyczne objawy depresji
Do najczęściej występujących objawów fizycznych w czasie depresji należą:
- wahania masy ciała (wzrost lub spadek wagi);
- uczucie zmęczenia;
- problemy gastryczne, w tym m.in.: biegunka, wzdęcia, zaparcia;
- zaburzenia apetytu (utrata apetytu lub nadmierny apetyt);
- obniżenie libido;
- zaburzenia snu;
- impotencja;
- problemy z erekcją;
- zaburzenia hormonalne;
- palenie papierosów;
- nadużywanie alkoholu;
- skłonności do niebezpiecznej jazdy;
- bóle głowy;
- ból w klatce piersiowej;
- spadek energii;
- obniżona aktywność fizyczna (wysiłek fizyczny sprawia ból fizyczny i emocjonalny);
- zwiększona męczliwość.
Psychiczne i emocjonalne objawy depresji
Podstawowe objawy i podłożu psychicznym i emocjonalnym to:
- myśli samobójcze (w skrajnych przypadkach);
- próby samobójcze i zachowania samobójcze (w skrajnych przypadkach);
- wszechogarniające poczucie winy;
- spadek poczucia własnej wartości;
- uczucie bezradności życiowej;
- długotrwałe utrzymywanie się złego samopoczucia;
- odizolowanie się od życia społecznego;
- zaburzenia koncentracji uwagi;
- utrata zainteresowań;
- brak skłonności do podtrzymywania więzi z bliskimi;
- nadmierne tłumienie emocji;
- drażliwość;
- agresja;
- myślenie obsesyjne;
- popadanie w skrajne emocje.
To tylko wybrane przykłady objawów, które mogą towarzyszyć osobie chorej na depresję. W dużym stopniu utrudniają one normalne funkcjonowanie oraz mogą powodować zaburzenia związane z życiem społecznym i odbiorem bodźców zewnętrznych. Na szczęście depresja to nie wyrok i dzięki leczeniu farmakologicznemu oraz wsparciu bliskich można sobie z nią poradzić.
Przyczyny depresji
W przypadku każdego pacjenta przyczyn zaburzeń depresyjnych może być kilka oraz mogą znacznie różnić się od siebie. Pod względem diagnostycznym może to powodować pewne trudności w znalezieniu przyczyn zaburzeń, które następnie należy leczyć, wyeliminować i zminimalizować ryzyko ich nawracania. W tym celu niezbędne jest pilne udanie się do poradni zdrowia psychicznego i zaufanie specjalistom. Przykładowe przyczyny depresji to m.in.:
- problemy miłosne (zawód miłosny, odrzucenie uczucia);
- problemy finansowe;
- uwarunkowania genetyczne;
- powstanie depresji na skutek przyjmowania leków na inne schorzenia;
- poważne choroby współistniejące;
- śmierć bliskiej osoby;
- problemy zawodowe (utrata pracy, brak awansu, degradacja);
- stres środowiskowy i wywieranie presji środowiskowej;
- samotność;
- starszy wiek.
Zachęć osoby bliskie do wizyty u specjalisty
Jeżeli na depresję cierpi ktoś z naszych bliskich, to podstawową pomocą będzie okazanie wsparcia osobom chorym, a także nakłonienie ich do wizyty u specjalisty. Należy przy tym być bardzo ostrożnym, ponieważ nie zawsze gorsze samopoczucie to depresja, a sam temat depresji jest bardzo drażliwy. Jeżeli pogorszone samopoczucie nie ustąpi w ciągu kilkunastu dni, to rekomenduje się kontakt ze specjalistą. Pomocy dla bliskich można szukać w ośrodkach specjalizujących się w leczeniu depresji. Chore osoby mogą mieć opory przed przyznaniem się do swoich ewentualnych słabości oraz podjęciem decyzji o skorzystaniu ze wsparcia psychiatrycznego.
Wielokrotnie ma to swoje podłoże w utrwalonym w naszej kulturze przekonaniu, że należy być twardym i inni mogą mieć gorzej. Takie bagatelizowanie własnych zaburzeń psychicznych oraz brak okazanego wsparcia osobie cierpiącej może doprowadzić do tragicznych skutków, w tym do prób samobójczych. Te ostatnie są skrajnym objawem choroby i oczywiście nie występują aż tak często. Odpowiedni kontakt z osobą chorą i okazanie jej bliskości, a także przejście przez cały proces leczenia depresji, mogą mieć kluczowy wpływ w walce z chorobą. Na szczęście w ostatnich latach rośnie społeczna świadomość w zakresie depresji i postępowania z osobą chorą. Jako jej bliscy możemy także skorzystać ze wsparcia specjalistów i grupowych sesji terapeutycznych. Pod żadnym pozorem nie podważaj autorytetu lekarza i nie próbuj pomagać osobie chorej na depresję we własnym zakresie w sposób niezgodny ze wskazaniami specjalisty.
Okazuj wsparcie poprzez słuchanie
Bardzo ważne jest umiejętne słuchanie osób, które zmagają się z tą chorobą. Bez dwóch zdań potrzebują one kogoś, kto wysłucha ich rozterek i problemów nawet wtedy, gdy są one traktowane na wyrost. Bardzo często osoby cierpiące na depresję potrzebują wygadania się, a nie zawsze oczekują konkretnej pomocy w swoich problemach. To cecha charakterystyczna dla tego schorzenia. Osoby chore znane są z niechęci skierowanej do wszelkich prób namacalnej pomocy, ponieważ cenią sobie własne towarzystwo i spokój. W związku z tym osobę chorą należy wysłuchać, a w kontaktach z nią być bardzo delikatnym. Dzięki temu można odbudować pewność siebie chorego, a także nakłonić go do podjęcia określonych kroków pomagających zwalczyć depresję.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się, jak pomóc osobie z depresją, to warto sprawdzić informacje publikowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Minister Zdrowia oraz specjaliści publikują w internecie konkretne wytyczne w tym zakresie. Nieoceniony będzie również bezpośredni kontakt z psychiatrą, w celu optymalnego wsparcia swoich bliskich w walce z depresją.
Czego kategorycznie nie robić?
Istnieją również zachowania oraz zwroty, których stanowczo nie powinno się mówić osobie cierpiącej na depresję. Ich używanie może odnieść odwrotny skutek i jeszcze pogłębić jej objawy. Klasyczne zwroty, których nie powinno się używać to m.in.:
- nie przejmuj się;
- inni mają gorzej;
- weź się w garść;
- masz rodzinę, więc musisz sobie poradzić;
- masz dzieci, pomyśl o nich;
- to tylko smutek, wszyscy mają czasami doła;
- trzeba żyć dalej i iść do przodu;
- nie wymyślaj;
- nie użalaj się nad sobą;
- i inne.
Nie warto także opowiadać historii o osobach, które mają gorzej lub które spotkało nieszczęście. Takie informacje mogą tylko pogłębić depresję.
Nie pocieszaj na siłę
Osoba dotknięta depresją na pewno nie potrzebuje łatwego pocieszenia. W związku z tym nie należy jej rozśmieszać na siłę lub wbrew niej próbować wprowadzić rozrywkę do jej życia. Wówczas poprawa stanu chorego będzie tylko na pokaz, a takie działanie odbierane będzie jako niepotrzebne wywieranie presji i może odnieść skutki przeciwne do zamierzonych. Czasami próba łatwego pocieszania może pogłębiać stan przygnębienia u chorego.
Na czym polega leczenie depresji psychoterapeutyczne i farmakologiczne?
W ramach leczenia depresji stosuje się środki psychoterapeutyczne i farmakologiczne. Każdorazowo terapia dobierana jest pod kątem indywidualnych potrzeb i predyspozycji chorego, a także stanu zaawansowania depresji i tempa jej postępowania. Wybranie metody leczenia poprzedzone jest badaniami.
Wśród technik terapeutycznych wyróżnia się terapię:
- psychodynamiczną;
- poznawczo-behawioralną;
- interpersonalną.
Do popularnych leków psychotropowych przeciwdepresyjnych zaliczane są:
- inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny;
- inhibitory monoaminooksydazy;
- selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny;
- trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne;
- inne leki wskazane przez lekarza prowadzącego.
Recepta online przy depresji
Leczenie depresji jest długotrwałym procesem. Szacuje się, że klasyczna terapia trwa od 6 do 12 miesięcy przyjmowania środków leczniczych. To oznacza, że pacjenci zobowiązani są do odbywania konsultacji medycznych. Na ich podstawie wystawiana jest erecepta na zakup kolejnych dawek leków psychotropowych oraz wspomagających leczenie. Zamiast udawać się do stacjonarnej kliniki, chora osoba może skorzystać z naszej nowoczesnej usługi recepty online, czyli zdalnej konsultacji medycznej. To szybkie i bezpieczne rozwiązanie. Jako pacjent musisz wybrać określone schorzenie i preparat, a następnie dokładnie wypełnić formularz medyczny. Ostatnim krokiem jest opłacenie recepty online oraz czekanie na kontakt ze strony specjalisty.
Lekarz weryfikuje zgłoszenie i na jego podstawie podejmuje decyzję, czy w ramach recepty online zostanie wystawiona e recepta. Jeżeli ma to uzasadnienie medyczne, a pacjent kontynuuje terapię, to warto wybrać receptę online. Czasami przepisanie leków trwa zaledwie kilkanaście minut, co pozwala na zaoszczędzenie czasu, nerwów i energii. Jest to kluczowe dla osób, które cenią sobie wygodę lub zapomniały o umówieniu się na wizytę kontrolną w stacjonarnej poradni. Systematyczne przyjmowanie leków ma kluczową rolę w skutecznym leczeniu zaburzeń depresyjnych.
E-recepta – realizacja
Jeżeli zdecydujesz się na receptę online, to w jej trakcie może być wystawiona e recepta. To nowoczesna forma dokumentu, który z powodzeniem zrealizujesz w dowolnie wybranej aptece. E-recepty od kilku lat są obowiązujące w Polsce. Wystarczy w aptece podać farmaceucie czterocyfrowy kod z e-recepty i na podstawie niego zostaną wydane leki. Każdą e-receptę możesz dodatkowo sprawdzić na swoim Internetowym Koncie Pacjenta, dzięki czemu nic Ci nie umknie. To miejsce, gdzie weryfikuje się także dawkowanie przepisanych preparatów.
Zapraszamy do skorzystania z naszej usługi recepty online dostępnej na portalu https://e-recepta.net/. To wygodne i bezpieczne rozwiązanie, dzięki któremu zaoszczędzisz czas w sytuacji, gdy leczysz się na depresję. Jeżeli w gronie osób chorych jest ktoś z Twoich bliskich, to warto rekomendować mu to rozwiązanie.
Źródła:
- Koszewska, K. A. (2022). Zaburzenia lękowe i depresyjne-jak pomóc sobie i dziecku?
- Gadecka, W., Regin, K. J., Kupcewicz, E., & Kowalski, I. M. (2016). Społecznopsychologiczny obraz depresji.