Jak prawidłowo obliczać dni płodne?

Dni płodne w cyklu miesiączkowym

Dni płodne przypadają na czas owulacji. Prawidłowy cykl menstruacyjny trwa 28 dni, owulacja natomiast, czyli jajeczkowanie, przypada na około 14 dzień cyklu. Na ten czas przypadają właśnie dni płodne, w związku z tym wtedy najłatwiej zajść w ciążę. Warto wskazać, że na szczyt cyklu miesiączkowego przypada owulacja, jednocześnie nie oznacza to, że tylko wówczas istnieje szansa na zapłodnienie komórki jajowej. W tym znaczeniu w okresie około owulacyjnym, czyli +/- 2 dni od owulacji można mówić o dniach płodnych. Niemniej jednak obliczanie dni płodnych nie jest tak proste, jak mogłoby się wydawać, a dodatkowo uzależnione jest od wielu czynników, m.in. od długości cyklu menstruacyjnego, regularności cyklu, a także od wieku kobiety.

Jak obliczyć kiedy są dni płodne samemu?

Obliczenie dni płodnych możliwe jest poprzez poznanie cyklu menstruacyjnego. Cykl menstruacyjny bowiem stanowi objaw przemian, jakie zachodzą w organizmie kobiety. Zmiany zachodzące w organizmie odbywają się z udziałem hormonów, pod wpływem których organizm przechodzi przez różne etapy, których celem jest przygotowanie na przyjęcie i zagnieżdżenie zapłodnionej komórki. Dlatego też uważna obserwacja ciała i występujących objawów podczas cyklu miesiączkowego, umożliwia dokładne określenie dni płodnych i niepłodnych.

Istnieje wiele sposobów, które umożliwiają wyznaczenie dni płodnych oraz owulacji w cyklu miesiączkowym kobiety. Pomocnymi narzędziami w wyznaczaniu dni płodnych i niepłodnych są naturalne metody antykoncepcji, czyli metody rozpoznawania płodności i planowania rodziny.

• Metoda termiczna, znana również jako metoda Holta. Obliczenie dni płodnych za pomocą tej metody możliwe jest poprzez codzienne mierzenie temperatury podstawowej ciała. Niemniej jednak istotnym elementem skuteczności tej metody jest mierzenie temperatury ciała każdego dnia o tej samej porze, tuż po przebudzeniu. Każdego dnia wynik pomiaru należy zapisywać w notatniku, by móc go porównywać do pomiarów przez kolejne dni. Okazuje się bowiem, że temperatura ciała w trakcie dni płodnych jest przeciętnie o 0,2-0,3 stopnie C wyższa niż w pozostałe dni. Najniższa temperatura ciała zaś występuje w okresie od miesiączki do początku owulacji. Następnie od owulacji do początku miesiączki temperatura nieznacznie wzrasta.
• Metoda Billingsów to sposób obliczania dni płodnych na podstawie obserwacji śluzu podczas różnych faz cyklu. Okazuje się bowiem, że śluz produkowany w drogach rodnych różni się konsystencją oraz ilością w różnych fazach cyklu. Po miesiączce jest go mało, jeśli wystąpi, to jest lepki. W dni płodne śluz jest ciągnący, przezroczysty i przypomina białko jajka. Zazwyczaj pojawia się już na sześć dni przed owulacją. Po dniach płodnych śluz gęstnieje i robi się mętny, a jego konsystencja uniemożliwia zapłodnienie komórki jajowej.
• Metoda objawowo-termiczna łączy w sobie metodę termiczną oraz metodę Billingsów. Do obliczenia dni płodnych wykorzystywane są zarówno pomiary temperatury ciała, jak i obserwację śluzu. Połączenie tych metod pozwala na skuteczniejsze i dokładniejsze obliczenia dni płodnych i niepłodnych.
• Kalendarz dni płodnych, czyli inaczej kalendarzyk małżeński pozwala na wyznaczenie dni płodnych i owulacji.

Dokładnym i skutecznym sposobem na obliczenie dni płodnych jest również korzystanie z kalkulatora dni płodnych. Aby skorzystać z kalkulatora dni płodnych, należy znać datą pierwszego dnia cyklu, czy pierwszy dzień wystąpienia krwawienia, a także średnią długość trwania cyklu miesiączkowego.

Dodatkowo istnieje metoda określania dni płodnych na podstawie monitorowania cyklu u ginekologa. Lekarz wykonuje wówczas badanie USG narządów rodnych, podczas którego obserwuje się rozrastanie się pęcherzyka Graafa oraz moment, w którym powinien pęknąć.

Warto wskazać, że bez względu na długości cyklu menstruacyjnego, owulacja zazwyczaj wypada zwykle około 14 dni przed miesiączką. Okazuje się zatem, że dni płodne przypadają właśnie w dzień owulacji, nieco mniejsze szanse na zapłodnienie są w czasie czterech dni przed owulacją.

Jak obliczyć dni płodne przy nieregularnym okresie?

Warto również wskazać, że wyznaczanie dni płodnych na podstawie długości cykli menstruacyjnych mogą wyłącznie kobiety z regularnymi cyklami miesiączkowymi. Dlatego też metoda wyznaczania dni płodnych na podstawie długości cyklu menstruacyjnego w kalkulatorze nie sprawdzi się, gdyż są one nieregularne i mogą występować w różnych odstępach czasu od 2 do 3 miesięcy. Niemniej jednak kobiety zdeterminowane na obliczanie dni płodnych mogą skorzystać z dostępnych metod naturalnej antykoncepcji i planowania rodziny. Warto jednak wskazać, że obliczanie dni płodnych przy nieregularnych cyklach jest niezwykle trudne i wymaga jeszcze wnikliwszej obserwacji objawów. Wiąże się to bezpośrednio także z wydłużonym czasem poznawania własnego ciała i „nauki” objawów, jakie wysyła ciało kobiety nieregularnie miesiączkującej.

Jak obliczyć dni płodne w czasie menopauzy?

Wiele kobiet zastanawia się, czy w czasie przekwitania, czyli menopauzy, mogą zajść w ciążę. W tym znaczeniu należy jednoznacznie wskazać, że menopauza wiąże się z wygaśnięciem funkcji jajników i ustaniem płodności. W czasie klimakterium zatem nie może dojść do zapłodnienia. Niemniej jednak zapłodnienie możliwe jest w okresie przedmenopauzalnym. W okresie przedmenopauzalnym bowiem krwawienie miesięczne może występować co 2, a nawet 3 miesiące. Kobiety często wówczas zakładają, że oznacza to przekwitanie i decydują się na odstawienie skutecznych metod antykoncepcji, czego nierzadko konsekwencją są nieplanowane poczęcia, które w wieku okołomenopauzalnym skutkować mogą wieloma komplikacjami. Z tego względu kobiety, u których pojawiają się objawy przekwitania, nie powinny rezygnować ze stosowania antykoncepcji.

Paradoksalnie warto wówczas stosować metody zapobiegania ciąży, które charakteryzuje wysoka skuteczność według wskaźnika Pearla. Ze względu na nieregularne cykle miesiączkowe, naturalne metody planowania rodziny i antykoncepcji mogą okazać się wysoce nieskuteczne. Jako formy antykoncepcji nie zaleca się również stosowania stosunków przerywanych. Zajście w ciąże w późnym wieku obarczone jest dużym ryzykiem i może wiązać się z wieloma komplikacjami.