Dodawanie leku do recepty...
Loading...

Hormon tyreotropowy (TSH) - co to i za co odpowiada?

Problemy z równowagą gospodarki hormonalnej w organizmie często są skutkiem zaburzonej pracy gruczołu tarczowego. Nieprawidłowe stężenie TSH może oznaczać nadczynność lub niedoczynność tarczycy. Sprawdź, za co odpowiada TSH i jak regulować poziom stężenia tego hormonu!

Potrzebujesz recepty?
Zamów konsultację

Co to jest TSH?


Wiele osób, które po raz pierwszy otrzymują wyniki badań hormonalnych, zupełnie nie wie, co oznacza TSH. Otóż TSH (ang. thyroid-stimulating hormone) to hormon tyreotropowy wydzielany przez przysadkę mózgową. To związek białkowy, który kontroluje pracę tarczycy. Tyreotropina jest hormonem glikoproteinowym, o masie cząsteczkowej 28 000 Da. 

  • badanie TSH

Oznaczenie tyreotropiny to jedno z powszechnie wykonywanych badań dodatkowych, które pozwala ustalić, czy u pacjenta występują zaburzenia czynności tarczycy. Przy nadczynności tarczycy stężenie TSH we krwi maleje, z kolei przy niedoczynności tego gruczołu - stężenie tyreotropiny wzrasta. Trzeba nadmienić, iż zmiany stężenia TSH wiążą się ze zmianami poziomu hormonów wydzielanych przez gruczoł tarczowy: trijodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4), a także ich wolnych frakcji, czyli FT3 i FT4. Z tego względu w ocenie zaburzeń funkcji gruczołu tarczowego badanie tyreotropiny powinno być przeprowadzone z jednoczesnym oznaczeniem stężeń hormonów wydzielanych przez tarczycę. Przy badaniu diagnostycznym, które zwykle wykonywane jest w godzinach porannych, krew pobierana jest z żyły łokciowej pacjenta (badanie nie wymaga wcześniejszych przygotowań).

Warto tutaj wspomnieć o badaniu TSH 3 generacji, które jest ultraczułą metodą umożliwiającą specjaliście  zbadanie poziomu hormonu tyreotropowego z dokładnością do 0,02 mIU/ml! Pozwala to m.in. na różnicowanie choroby Gravesa Basedowa o podłożu autoimmunologicznym.

e-recepta online

Wypełnij wywiad,

Odbierz receptę już w 15 min

Tylko 59,00 zł


TSH - gdzie jest produkowane?


Jak już wspomnieliśmy na wstępie artykułu, tyreotropina jest produkowana przez przysadkę mózgową (a dokładniej zasadochłonne komórki z przedniego płata przysadki mózgowej), a potem wydzielana do krwioobiegu. Warto dodać, iż wydzielanie hormonu tyreotropowego jest pobudzane przez podwzgórze. 


Hormon TSH - za co odpowiada?


Tyreotropina pełni wiele istotnych funkcji, w tym m.in. pobudza produkcję i wydzielanie hormonów tarczycy z tego gruczołu, czyli T3 i T4. Oba te hormony odpowiadają za przebieg procesów metabolicznych, jakie zachodzą we wszystkich tkankach ciała. Przykładowo, dzięki trijodotyroninie i tyroksynie możliwe jest utrzymanie właściwej temperatury. Hormony tarczycy zapewniają też prawidłowe funkcjonowanie wielu narządów i układów - tak więc T3 i T4 mają szeroki wpływ na cały ustrój. 

Hormon TSH umożliwia też wykrycie zaburzeń osi podwzgórze-przysadka-tarczyca. Jak widać, nieprawidłowe stężenie tyreotropiny to czuły wskaźnik dysfunkcji tarczycy, ale nie tylko.


Normy TSH - jak regulować poziom stężenia hormonu? 


Większość pacjentów z podejrzeniami nieprawidłowości w funkcjonowaniu gruczołu tarczowego nie wie, jakie są normy TSH. Otóż w przypadku osób dorosłych za prawidłowy uznajemy wynik badania, w którym hormon mieści się w przedziale od 0,32 do 5,0 mU/l.

Niektórzy chorzy zastanawiają się, dlaczego TSH skacze, mówiąc potocznie. Należy mieć świadomość, iż wytwarzanie tyreotropiny ulega zmianom związanym z cyklem dobowym (najwyższe stężenia obserwujemy między godziną 23:00 a 4:00 rano). 

Wartości referencyjne TSH w ciąży są następujące:

  • I trymestr 0,01 – 2,32 μIU/ml
  • II trymestr 0,1 – 2,35 μIU/ml
  • III trymestr 0,1 – 2,65 μIU/ml

Jak wyregulować poziom TSH? Przede wszystkim stosuje się odpowiednio dobrane leki. By obniżyć stężenie hormonu, stosuje się m.in.: bromokryptynę, karbamazepinę, kortykosteroidy, dopaminę, fentolaminę, czy tyroksynę. Oprócz farmakoterapii możemy wspomóc się odpowiednią dietą. Przykładowo, aby obniżyć zbyt wysoki poziom tyreotropiny, należy zwiększyć podaż witamin i minerałów, takich jak:

  • jod,
  • żelazo,
  • cynk,
  • selen,
  • witamina D.

Warto zadbać też o to, by w codziennym jadłospisie znalazły się pokarmy będące źródłem kwasów omega-3 i pełnowartościowego białka. W przypadku chorej tarczycy należy wcześniej skonsultować się z doświadczonym dietetykiem klinicznym, który opracuje dla nas indywidualną dietoterapię, uwzględniając nas stan zdrowia i potrzeby.

By podnieść poziom TSH, lekarz prowadzący może wdrożyć leki takie jak np.:  amiodaron, atenolol, kalcytoninę, chlorpromazynę, jodek potasu.


Wysoki poziom TSH - objawy


Co się dzieje, gdy poziom hormonu tyreotropowego jest za wysoki? Możemy wówczas zaobserwować następujące objawy:

  • nadmierna senność,
  • szybka męczliwość,
  • sucha i szorstka skóra,
  • spadek libido,
  • zaparcia,
  • problemy ze skupieniem uwagi,
  • wzmożone wypadanie włosów,
  • zaburzenia miesiączkowania,
  • łamliwe paznokcie,
  • nadmierny przyrost masy ciała,
  • nadwrażliwość na zimno.

Podwyższone wartości TSH są charakterystyczne dla niedoczynności tarczycy, jednak mogą też sygnalizować inne stany chorobowe. Dlatego wskazana jest niezwłoczna wizyta u lekarza i poddanie się odpowiedniej diagnostyce.


Niski poziom TSH - objawy


Jakie są objawy zbyt niskiego stężenia TSH we krwi? Do możliwych symptomów zaliczamy:

  • nerwowość, 
  • rozdrażnienie,
  • wahania nastrojów,
  • drżenie rąk,
  • biegunki, 
  • częste wypróżnianie,
  • nadmierna potliwość,
  • duszność,
  • czucie kołatania serca,
  • utrata masy ciała (pomimo dużego apetytu),
  • uczucie gorąca,
  • spadek libido,
  • przyspieszona praca serca,
  • problemy ze snem,
  • zaburzenia cyklu miesiączkowego,
  • zaburzenia erekcji.

Obniżony poziom TSH często jest oznaką nadczynności gruczołu tarczowego. Podobnie, jak w przypadku zbyt wysokiego poziomu tyreotropiny, również i przy niskim stężeniu hormonu we krwi konieczna jest dalsza diagnostyka.
 

Źródła:
  1. https://dietetycy.org.pl/jak-obnizyc-wysokie-tsh/
  2. https://www.mp.pl/pacjent/endokrynologia/choroby/211942,choroby-tarczycy
  3. https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/98800,hormon-tyreotropowy-tsh
  4. https://podyplomie.pl/medycyna/26979,nieprawidlowe-stezenie-hormonu-tyreotropowego-kiedy-i-kogo-leczyc
W serwisie e-recepta.net staramy się by publikowane przez nas informację, były rzetelne i pochodziły ze sprawdzonych źródeł. Należy jednak pamiętać, że niniejszy artykuł nie jest poradą lekarską i nie może zastąpić konsultacji ze specjalistą.
Udostępnij artykuł:
Zobacz również:
Nie ma jeszcze żadnych komentarzy, bądź pierwszy!
Napisz komentarz

e-recepta online

Wypełnij wywiad,

Odbierz receptę
już w 15 min

Tylko 59,00 zł

Zamów konsultację
Potrzebujesz recepty?
Zamów konsultację