Trądzik różowaty – przyczyny i sposoby leczenia
Trądzik różowaty to choroba przewlekła skóry, która pojawia się głównie u kobiet powyżej 30. roku życia, ale jego zaawansowane stadium dotyka również mężczyzn. Charakteryzuje się zaczerwienieniem skóry oraz wykwitami w postaci krost. Leczenie trądziku różowatego polega przede wszystkim na łagodzeniu jego objawów, ponieważ jako choroba przewlekła postępuje wolno, a jej całkowite wyleczenie często nie jest do końca możliwe.
Co to jest trądzik różowaty?
Trądzik różowaty, pomimo swojej nazwy, nie ma nic wspólnego z trądzikiem pospolitym. Dotyka głównie kobiety po 30. roku życia, jednak ciężki przebieg choroby może pojawić się także u mężczyzn. Trądzik różowaty występuje wyłącznie na twarzy i jest chorobą przewlekłą z naprzemiennymi okresami zaostrzenia i złagodzenia objawów. W przeciwieństwie do trądziku młodzieńczego może utrzymywać się aż do 60. roku życia.
Trądzik różowaty – przyczyny
Przyczyny trądziku różowatego zależą od wielu czynników, jednak jego geneza wciąż nie została do końca wyjaśniona.
Do najczęstszych źródeł powstawania trądziku różowatego należą:
- łojotok – nadmierne wydzielanie sebum przez gruczoły łojowe na powierzchnię skóry,
- uwarunkowania genetyczne – trądzik różowaty może być dziedziczony,
- zaburzenia o podłożu naczyniowym – choroba dotyka najczęściej posiadaczy cery naczynkowej,
- zaburzenia gospodarki hormonalnej – podwyższony poziom testosteronu, niedobór estrogenów,
- owulacja i menstruacja, trądzik w ciąży, karmienie piersią, menopauza,
- zakażenie pasożytnicze nużeńcem ludzkim Demodex folliculorum oraz drożdżakiem Malassezia furfur,
- infekcje toczące się poza granicami skóry – choroby pasożytnicze, utajone ogniska zakażenia,
- zaburzenia układu pokarmowego – nieżyt żołądka, zakażenie bakterią Helicobacter pylori zasiedlającą błonę śluzową żołądka oraz pierwotniakiem Lamblia intestinalis w dwunastnicy i jelicie cienkim,
- choroby przewlekłe – nadczynność tarczycy, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, niewydolność wątroby,
- silna odpowiedź immunologiczna układu odpornościowego na czynniki zewnętrzne.
Ponadto na pojawienie się trądziku różowatego na skórze mają wpływ także czynniki środowiskowe, takie jak:
- warunki atmosferyczne – promieniowanie UV, zmienna temperatura otoczenia, wilgoć,
- przewlekły stres,
- zaburzenia lękowe,
- niewłaściwa dieta,
- nadużywanie alkoholu,
- palenie papierosów,
- przyjmowanie niektórych leków – antybiotyków, antykoncepcji, steroidów,
- nadmierne korzystanie z sauny i solarium,
- substancje chemiczne w kosmetykach – detergenty, konserwanty, alkohol.
Trądzik różowaty – objawy
Objawy trądziku różowatego są w dużej mierze uzależnione od stopnia zaawansowania choroby i mogą przybierać różne postacie. Każdej z nich towarzyszy często pieczenie i świąd skóry. Trądzik różowaty występuje głównie w centralnej części twarzy (na czole, nosie i brodzie), może pojawić się także trądzik na policzkach, uszach i skórze głowy, rzadziej na plecach i dekolcie.
Najczęściej spotykaną formą trądziku różowatego jest postać rumieniowa z teleangiektazjami, która charakteryzuje się zaczerwienieniem skóry, na której z czasem pojawiają się widoczne gołym okiem naczynia krwionośne. Początkowe stadium przebiega najczęściej łagodnie, jednak nieleczone może prowadzić do zaostrzenia objawów – pojawienia się zmian grudkowych i krostkowych (w tym także trądziku podskórnego) z towarzyszącym rumieniem.
W zaawansowanym stadium trądziku różowatego do powstałych wcześniej zmian dochodzą przerosty gruczołów łojowych, które mogą prowadzić do nacieków i guzów objętych stanem zapalnym. Postać przerostowa dotyczy wyłącznie mężczyzn i charakteryzuje się nadmiarem tkanki skórnej na nosie, powiekach i brodzie, może pojawić się także na czole i uszach.
Wśród klinicznych obrazów trądzika różowatego wyróżnia się także postać oczną, w wyniku której może dochodzić do zapalenia spojówek czy rogówki, którym może towarzyszyć światłowstręt oraz zaczerwienienie, suchość i łzawienie oczu, co w przypadku zaawansowanego stadium może prowadzić nawet do utraty wzroku. U niektórych osób może pojawić się także zapalenie okołoustne, charakteryzujące się rumieniem oraz zmianami skórnymi w obrębie ust.
Trądzik różowaty – leczenie
Trądzik różowaty jest chorobą przewlekłą i wymaga leczenia pod okiem dermatologa. Proces ten jest złożony i nie gwarantuje całkowitego wyleczenia, jednak właściwie dobrane leki na trądzik wraz z odpowiednią pielęgnacją skóry i zdrowym trybem życia pomogą skutecznie zredukować objawy choroby.
Leczenie trądziku różowatego polega przede wszystkim na:
- złagodzeniu stanu zapalnego,
- zmniejszeniu zaczerwienienia skóry,
- usunięciu powstałych zmian skórnych,
- złagodzeniu świądu skóry.
i opiera się głównie na leczeniu miejscowym i ogólnoustrojowym, w którym wykorzystuje się antybiotyki i chemioterapeutyki:
- metronidazol,
- erytromycyna,
- klindamycyna,
- izotretynoina,
- tetracykliny,
- kwas azelainowy,
- retinoidy (pochodne witaminy A).
w formie preparatów doustnych, a także kremów i maści.
Natomiast zawarta w preparatach iwermektyna, posiadająca działanie przeciwzapalne, skutecznie eliminuje zakażenie nużeńcem – jeden z głównych czynników chorobotwórczych.
W przypadku zaawansowanego stadium choroby konieczna może okazać się interwencja chirurgiczna przy pomocy skalpela lub noża elektrycznego, a także zabiegi kosmetyczne wykorzystujące wiązki światła laserowego.
Domowe sposoby na trądzik różowaty
Czynnikiem wpływającym na leczenie trądziku różowatego jest także zmiana codziennych nawyków oraz właściwa pielęgnacja skóry. Zdrowa dieta wykluczająca żywność przetworzoną, nabiał, węglowodany oraz pikantne potrawy, a także właściwie dobrane kosmetyki oraz sposób ich aplikacji, są kluczem do osiągnięcia sukcesu w walce z chorobą.
Codzienna pielęgnacja cery objętej trądzikiem różowatym powinna opierać się przede wszystkim na stosowaniu łagodnych dermokosmetyków o naturalnym składzie. Z pomocą w walce z chorobą przychodzą także preparaty obkurczające naczynia krwionośne na bazie witaminy C, olejku różanego, kasztanowca czy miłorzębu japońskiego. Należy zadbać o dokładne oczyszczanie skóry (spanie w makijażu jest zabronione!), jednak nie wolno narażać jej na silne tarcie, które może powodować dodatkowe podrażnienie. Peelingi mechaniczne z drobinkami powinny zostać zastąpione peelingami enzymatycznymi. Skóra trądzikowa lubi minimalizm, dlatego warto ograniczyć ilość stosowanych kosmetyków do minimum.
Jednym z domowych sposobów na trądzik różowaty jest maseczka z kurkumy. Jak ją przygotować? Łyżkę kurkumy należy wymieszać z łyżką miodu lub jogurtu naturalnego i nałożyć na oczyszczoną skórę twarzy. Kurkuma wykazuje silne działanie łagodzące i bakteriobójcze. Podobnie działa także rumianek – obkurcza naczynia krwionośne, łagodząc podrażnienia skóry i stany zapalne.
Aby skutecznie złagodzić trądzik różowaty, warto unikać czynników mogących nasilać objawy, w tym:
- używek – alkoholu, papierosów, mocnej kawy i herbaty,
- stresu i silnych emocji,
- intensywnego wysiłku fizycznego,
- zmiennych temperatur,
- przebywania w suchych pomieszczeniach,
- nadmiernego promieniowania UV,
- opalania w solarium,
- częstego korzystania z sauny,
- gorących kąpieli.
Czy trądzik różowaty jest zaraźliwy?
Trądzik różowaty nie jest chorobą zakaźną i nie można się nim zarazić. Nie trzeba zatem unikać kontaktu z osobami, które cierpią na to schorzenie.
Źródła:
- E. Robak, L. Kulczycka, Trądzik różowaty – współczesne poglądy na patomechanizm i terapię, https://phmd.pl/api/files/view/3511.pdf
- A. Czarnecka, J. Tymicka, Trądzik różowaty – postacie kliniczne i leczenie, http://nedo.gumed.edu.pl/wszpziu/Prace%20licencjackie%20i%20magisterskie/Tradzik.pdf