Trądzik posterydowy – przyczyny, objawy i leczenie

Trądzik posterydowy – przyczyny

Trądzik posterydowy to przewlekła choroba skóry występującą bezpośrednio po użyciu sterydów. Sterydy są substancjami o silnym działaniu przeciwbakteryjnym, które doraźnie poprawiają kondycję skóry. Ponieważ sterydy działają wyłącznie na objawy zapalenia, nie eliminując jego przyczyny, po przerwaniu terapii problem powraca, a objawy zaczynają się nasilać. Trądzik posterydowy wywołują zarówno sterydy działające miejscowo, jak i ogólnoustrojowo, podawane doustnie, wstrzykiwane lub wziewne. 

Leki steroidowe, które mogą być przyczyną trądziku posterydowego to między innymi:

• sterydy anaboliczne przyjmowane w dużych dawkach głównie przez kulturystów. Do trądziku mogą przyczyniać się także zwiększone dawki testosteronu,
• kortykosteroidy wydawane na receptę stosowane głównie u osób po chemioterapii oraz po operacjach przeszczepu narządów. Nasilenie objawów trądziku po kortykosteroidach notuje się po kilku tygodniach leczenia, z kolei wielkość zmian uwarunkowana jest długością terapii, wielkością dawki steroidu, a także osobniczą predyspozycją do pojawienia się trądziku.

Trądzik posterydowy – objawy

Typowe objawy trądziku posterydowego nie występują jednocześnie, tylko stopniowo postępują, a największe nasilenie obserwuje się na ogół kilka tygodni po rozpoczęciu terapii lekami steroidowymi. W początkowej fazie pojawia się zaczerwienienie i rumień. Kolejne stadium trądziku posterydowego to szorstkość skóry, miejscowe złuszczanie, a następnie wykwity i zmiany skórne o różnorodnym obrazie klinicznym. 

Jak wygląda trądzik posterydowy i jakie są objawy?

• zaczerwienienie, rumień, łuszczenie się skóry,
• niewielkich rozmiarów swędzące guzki,
• zaskórniki otwarte i zamknięte,
• plamki zabarwione na biało lub żółto,
• duże, bolesne grudki,
• torbiele wypełnione galaretowatą, krwisto-ropną treścią.

Trądzik posteroidowy atakuje zazwyczaj obszar klatki piersiowej, jednak zdarzają się przypadki, że wykwity pojawiają się na plecach, ramionach, szyi, a nawet twarzy. Jednak trądzik na plecach oraz trądzik na ramionach, podobnie jak trądzik na dekolcie mogą mieć również inne podłoże, dlatego tak ważna jest konsultacja dermatologiczna i ustalenie patogenezy zmian na skórze. Zobacz, w jaki sposób wyleczyć krosty na nogach. Bardzo charakterystycznym objawem trądziku posterydowego jest zapalenie zlokalizowane w okolicach warg i kącików ust. Należy podkreślić, że dermatoza wywołana sterydami jest nierzadko trudniejsza w leczeniu, trwa dłużej niż np. objawy trądziku pospolitego, natomiast po redukcji wykwitów pozostają na skórze przebarwienia, ciemniejsze ślady oraz blizny.

Trądzik posterydowy – leczenie

Jak leczyć trądzik posterydowy? Sam proces bywa niestety długotrwały i, podobnie jak w przypadku innych postaci trądziku, wielopłaszczyznowy. Leczenie powinno być przeprowadzone pod kontrolą lekarza i zawsze zaczyna się od zdiagnozowania źródła problemu. Wyróżnia się dwa rodzaje terapii przeciwtrądzikowej – miejscową i leczenie ogólne. Trądzik posterydowy leczy się podobnie do trądziku pospolitego, jednak pierwszym krokiem jest zaprzestanie stosowania leków sterydowych, będących podłożem problemów dermatologicznych.

Terapia farmakologiczna uwzględnia między innymi preparaty stosowane miejscowo o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym. Taką formę leczenia zaleca się przy niewielkich zmianach, nieobjętych stanem zapalnym. W początkowych stadiach trądziku stosuje się zazwyczaj miejscowo retinoidy, czyli pochodne witaminy A oraz miejscową terapię antybiotykową z wykorzystaniem erytromycyny i klindamycyny. Leczenie miejscowe może być uzupełnione nadtlenkiem benzoilu oraz kwasem azelainowym.

Jeśli trądzik posterydowy jest nasilony, niezbędna może okazać się terapia doustna oparta na przyjmowaniu pochodnych tetracyklin, głównie doksycykliny. Efekty kuracji farmakologicznej zaczynają pojawiać się po ok. 4 tygodniach regularnego przyjmowania zaleconych leków na trądzik, a pełna kuracja trwa nawet 6 miesięcy. Pomimo iż leczenie jest żmudne i długotrwałe, to absolutnie nie może być przerywane. Zmiany cofają się stopniowo, dlatego na pełną redukcję pryszczy posterydowych potrzeba czasu.

Trądzik posterydowy – domowe sposoby

Czy istnieje magiczny, domowy sposób na trądzik posterydowy? W przypadku tego rodzaju trądziku kluczowe są działania prewencyjne i zapobieganie pojawieniu się niechcianych i nieestetycznych wykwitów skórnych. Ponieważ z definicji wywołany jest przyjmowaniem sterydów, słusznym krokiem jest zaprzestanie lub ograniczenie terapii sterydowej, a także sięganie po nią tylko w uzasadnionych sytuacjach. Ponadto sterydy powinny być przyjmowane pod kontrolą lekarza, który dobierze odpowiedni lek steroidowy, a także zadba o właściwe dawkowanie. Stosowanie sterydów na własną rękę może przynieść więcej szkody niż pożytku. 

W leczeniu trądziku ma również znaczenie dieta. Szczególnie niewskazane są tłuste potrawy, cukier, ostre przyprawy, produkty mleczne oraz mające wysoki indeks glikemiczny. Aby pozytywne skutki terapii były szybsze i bardziej spektakularne warto pochylić się nad codzienną pielęgnacją skóry i wyeliminować kosmetyki zawierające potencjalnie szkodliwe substancje, takie jak wysuszający alkohol, wazelinę, kwas oleinowy czy lanolinę. W codziennych rytuałach pielęgnacyjnych należy używać preparatów o delikatnych formulacjach, przeznaczonych do cer tłustych, trądzikowych i problematycznych. Niewskazane jest opalanie skóry dotkniętej trądzikiem, częste dotykanie zmian, a także wyciskanie i rozdrapywanie krost. Mogłoby to skutkować rozwinięciem się stanu zapalnego i migrację zakażenia na zdrowe obszary ciała.