Trądzik w ciąży – jakie są przyczyny i sposoby na pryszcze w ciąży?

Kiedy pojawia się trądzik w ciąży?

Trądzik w ciąży, podobnie jak trądzik hormonalny, pojawia się w efekcie zmian hormonalnych zachodzących w organizmie. Podczas rozwijania się płodu w brzuchu przyszłej mamy, jej ciało przechodzi ogromną metamorfozę. Zwiększający się poziom progesteronu i androgenów pobudza gruczoły łojowe, przez co zwiększa się wydzielanie sebum, które zaczyna blokować ujścia gruczołów. Wskutek nadprodukcji łoju w zablokowanych gruczołach zaczynają gromadzić się i rozwijać bakterie, czego efektem jest pojawienie się zmian trądzikowych. Problemy dermatologiczne mogą mieć łagodny przebieg w formie trądziku zaskórnikowego lub cięższy, charakteryzujący się bolesnymi krostami wypełnionymi ropną treścią, np. trądzik ropowiczy. Sprawdź również, czym jest trądzik pospolity i jak leczyć trądzik na brodzie.

Pryszcze w ciąży zaczynają pojawiać się najczęściej w pierwszym trymestrze, czyli w momencie najintensywniejszych zmian w organizmie. Według statystyk trądzik na początku ciąży dotyka ponad 40% kobiet. Pojawia się głównie na twarzy i plecach, choć niechciane zmiany mogą wystąpić również na innych obszarach ciała. Nierzadko towarzyszą im dodatkowe objawy typowe do problemów z poziomem wytwarzanego sebum, np. przetłuszczająca się skóra głowy. Drugi i trzeci trymestr przynosi często poprawę, co może mieć związek z działaniem estrogenów – hormonów odpowiadających między innymi za prawidłowe funkcjonowanie narządów płciowych (powiększanie się macicy), wpływających na prawidłowy rozwój płodu, a także przygotowujących kanaliki mleczne w gruczołach piersiowych. Duża grupa kobiet zauważa wręcz, że ich skóra w trzecim trymestrze ciąży wygląda lepiej, niż kiedykolwiek.

Czy burza hormonalna to jedyne podłoże problemów dermatologicznych? Nie, ponieważ za wystąpienie trądziku w ciąży mogą odpowiadać również zmiany metaboliczne, immunologiczne, nieprawidłowe odżywianie, stres, a także niewłaściwie dobrana i źle wykonywana pielęgnacja skóry.

Trądzik w ciąży – leczenie

Trądzik w ciąży jest przypadłością, która w wielu przypadkach samoistnie znika po urodzeniu dziecka. Część kobiet z kolei uskarża się, że trądzik po ciąży nie ustąpił przez cały okres karmienia piersią. Za taki stan może być odpowiedzialne zwiększone stężenie prolaktyny, czyli hormonu regulującego produkcję mleka i wzrost gruczołów piersiowych. Można zatem powiedzieć, że trądzik w ciąży, zarówno jego pojawienie się, jak i moment ustąpienia, to kwestia bardzo indywidualna, uwarunkowana wieloma czynnikami.

Jeśli problemy skórne są rozległe albo zaczynają się nasilać, niezbędna jest konsultacja dermatologiczna. Chcemy przy tym zaznaczyć, że w ciąży niewskazane jest leczenie trądziku na własną rękę, ponieważ wiele preparatów i leków jest u ciężarnych zabronione. Unika się między innymi popularnych antybiotyków na trądzik, takich jak tetracyklina, limecyklina i doksycyklina. Niewskazany jest również metronidazol, który jest chemioterapeutykiem o działaniu bakteriobójczym. Dodatkowo kobiety w ciąży powinny unikać retinoidów, stanowiących popularne antidotum na wszelkie problemy skórne.

Powyższe preparaty należą do substancji teratogennych i mutagennych, a ich przyjmowanie może skutkować różnego rodzaju powikłaniami i zaburzeniami rozwoju płodu, łącznie z wrodzonymi wadami rozwojowymi czy samoistnym poronieniem. Co więcej, niektóre leki, np. izotretynoina, powinny być odstawiona minimum miesiąc przed planowanym poczęciem.

Biorąc pod uwagę wymienione kwestie, ciężarna zgłaszająca się na konsultację dermatologiczną powinna niezwłocznie poinformować lekarza o swoim stanie. Specjalista dobierze bezpieczną terapię z uwzględnieniem nie tylko rodzaju zmian skórnych, ale przede wszystkim zdrowia mamy i rosnącego w jej brzuchu dzieciątka. 

Trądzik w ciąży – co stosować i jakie preparaty są zazwyczaj zalecane ciężarnym?

• kwas azelainowy,
• kwas salicylowy o stężeniu nieprzekraczającym 2%,
• nadtlenek benzoilu w stężeniu 2,5-5%,
• miejscowe antybiotyki, takie jak erytromycyna oraz azytromycyna.

Leki na trądzik w ciąży stosowane są najczęściej miejscowo, bezpośrednio na zmiany skórne. Ponieważ większość standardowych metod farmakologicznych jest w ciąży zabroniona, terapia powinna być przeprowadzona pod ścisłą kontrolą specjalisty i zawsze jest ostatecznością. W pierwszej kolejności lekarz zaleca zmianę diety, ograniczenie sytuacji stresogennych oraz domową pielęgnację skóry za pomocą dermokosmetyków przeznaczonych do skóry problematycznej. Należy pamiętać, aby wybrane preparaty były bezpieczne dla kobiet w ciąży. Ważna jest nie tylko obecność konkretnej substancji aktywnej, ale cała formulacja kosmetyku. Jeśli nie ma pewności, czy dany preparat nie stanowi zagrożenia, należy poprosić o pomoc doświadczonego sprzedawcę, a najlepiej skonsultować swój wybór z dermatologiem.

Domowe sposoby na trądzik w ciąży

Podobnie jak w przypadku specjalistycznej terapii przeciwtrądzikowej, tak i wśród domowych sposobów istnieje wiele metod niezalecanych kobietom w ciąży. Ze szczególną ostrożnością należy podchodzić do ziół, które często polecane są na problemy skórne. Najlepszą i jednocześnie najbezpieczniejszą metodą pomocną w leczeniu trądziku jest zmiana nawyków żywieniowych i wprowadzenie do diety zdrowych produktów, które w naturalny sposób wpłyną na poprawę kondycji skóry oraz dostarczą organizmowi niezbędnych mikro- i makroelementów. Kobiety w ciąży powinny ograniczyć między innymi tłuste i wysokoprzetworzone potrawy, czekoladę i inne słodkie przekąski, ostre przyprawy i sól, a także napoje gazowane. 

Warto postawić na świeże warzywa i owoce, ryby i oleje roślinne. Zalecane jest również picie dużej ilości niegazowanej wody, która ułatwi wydalanie z organizmu substancji toksycznych, a także spożywanie produktów zawierających cynk, takich jak rośliny strączkowe, jaja i drób. Obecność tego pierwiastka przyspiesza gojenie się ran oraz zapobiega zmianom trądzikowym. Jeśli nie ma przeciwwskazań, można również wzbogacić dietę o drożdże w tabletkach, zawierające dużą ilość witaminy B.

Jak pielęgnować skórę trądzikową w ciąży?

• wybieraj delikatne dermokosmetyki bezpieczne dla ciężarnych, niezawierające alkoholu, mydła czy wody utlenionej,
• po oczyszczeniu skóry przemyj ją tonikiem, który przywróci skórze fizjologiczne pH,
• w kremach i produktach pielęgnacyjnych szukaj składników o działaniu łagodzącym, np. alantoina czy wyciąg z cynku,
• pamiętaj o ochronie przeciwsłonecznej,
• osuszaj skórę jednorazowymi ręcznikami papierowymi,
• zrezygnuj z częstego dotykania twarzy,
• pamiętaj o regularnej wymianie ręczników i poszewek,
• dobre efekty przynosi przemywanie skóry wodą z dodatkiem cytryny lub ekstraktem z zielonej herbaty.

Na koniec ważna uwaga. Choć pryszcze w ciąży to szpecący i nieestetyczny problem, absolutnie zabronione jest ich wyciskanie lub drapanie, ponieważ może to doprowadzić do powstania blizn i przebarwień, które są bardzo trudne do usunięcia.