Tabletki antykoncepcyjne a palenie papierosów – jakie ryzyko dla zdrowia?

Czy palenie papierosów zmniejsza skuteczność tabletek antykoncepcyjnych?

Czy palenie papierosów i branie tabletek antykoncepcyjnych obniżają ochronę przed niechcianą ciążą? Nie, ale niesie ze sobą wiele innych groźnych dla zdrowia konsekwencji.  Zgodnie z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) należy zaprzestać palenia papierosów przy jednoczesnym stosowaniu doustnej antykoncepcji hormonalnej (szczególnie tabletek dwuskładnikowych z estrogenem). Wiele kobiet będących nałogowymi palaczami zastanawia się, dlaczego nie można palić przy tabletkach antykoncepcyjnych? Otóż nikotyna zawarta w papierosach zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak zatory i zakrzepy w naczyniach żylnych.  Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że nikotyna zwiększa poziom białka (fibrynogenu), które uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi. Ryzyko zdrowotne jest szczególnie wysokie u kobiet po 35. roku życia, które stosują tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe (zawierające w składzie gestageny i estrogeny). Z tego względu w przypadku pacjentek z tej grupy antykoncepcja dwuskładnikowa jest przeciwwskazana.

Należy podkreślić, iż palenie tytoniu samo w sobie wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia zakrzepicy! 

Co osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych? Działanie pigułek hormonalnych może zaburzyć stosowanie niektórych ziół np.: 

• dziurawiec, 
• dzięgiel chiński,
• babka płesznik,
• senes,
• wymiotnica,
• pluskwica groniasta.

Tabletki antykoncepcyjne mogą mieć ograniczoną skuteczność, jeśli kobieta stosuje jednocześnie antybiotykoterapię (antybiotyki mogą przyspieszać metabolizm przyjmowanych hormonów). Z tego względu zaleca się, by podczas przyjmowania antybiotyków stosować dodatkowe zabezpieczenie podczas stosunków seksualnych np. w postaci prezerwatywy.

Jak wygląd kwestia antykoncepcji a alkoholu? Samo spożywanie trunków nie obniża skuteczności tej metody zapobiegania ciąży. Jednak nadmiar alkoholu może sprowokować wymioty, które z kolei mogą mieć wpływ na gorsze wchłanianie substancji zawartych w tabletkach. Przykładowo, jeśli kobieta zwymiotuje do 3 godzin od przyjęcia dawki hormonów, to składniki zawarte w pigułkach antykoncepcyjnych nie będą miały szansy się wchłonąć.

Jaka antykoncepcja przy paleniu papierosów będzie najlepsza?

Skoro wyjaśniliśmy już, dlaczego przy antykoncepcji nie można palić, warto zastanowić się, jaka metoda antykoncepcji będzie najlepsza w przypadku pacjentek palących nałogowo tytoń. Warto rozważyć metody barierowe, które nie ingerują w gospodarkę hormonalną np. prezerwatywy w połączeniu z chemicznymi środkami plemnikobójczymi. U kobiet, które rodziły i nie planują więcej dzieci lub w ogóle nie chcą mieć potomstwa, dobrym rozwiązaniem może okazać się wkładka domaciczna. Ewentualnie można rozważyć stosowanie tabletek antykoncepcyjnych jednoskładnikowych (bez estrogenu).

E-papieros a tabletki antykoncepcyjne

U kobiet stosujących doustną antykoncepcję hormonalną (tabletki dwuskładnikowe) i palących papierosy elektroniczne - podobnie, jak w przypadku papierosów tradycyjnych również występuje zwiększone ryzyko zakrzepów. Tak więc palenie e-papierosów podczas brania tabletek antykoncepcyjnych z estrogenem w składzie nie jest rozsądnym pomysłem.