Swędzenie (świąd) pochwy – przyczyny, sposoby złagodzenia

Swędzenie pochwy – przyczyny

Do najczęstszych przyczyn swędzenia pochwy zalicza się przede wszystkim:

• reakcję podrażnieniową na środki do higieny intymnej (płyny, żele, mydła, podpaski, a nawet papier toaletowy), płyn lub proszek stosowany do prania bielizny lub podrażnienie mechaniczne,
• infekcje intymne w obrębie narządu rodnego, z których najczęstsze jest grzybicze zapalenie pochwy,
• infekcje bakteryjne to kolejny przykład możliwej przyczyny swędzenia przy wejściu do pochwy,
• choroby przenoszone drogą płciową, np. opryszczka, rzeżączka czy chlamydia,
• choroby dermatologiczne, które swoim zasięgiem obejmują skórę okolic intymnych, np. łuszczyca lub liszaj twardzinowy. 

Warto rozwinąć temat infekcji intymnych, które mogą być wywołane różnymi czynnikami, m. in. bakteriami, wirusami, grzybami, jak również pasożytami. Rozpoznanie podłoża dolegliwości jest sporym wyzwaniem ze względu na dość podobny obraz kliniczny. Infekcja intymna grzybicza a bakteryjna - jak odróżnić objawy i jak leczyć? Odpowiednie leczenie infekcji intymnych powinien określić lekarz. Wspomóc się można domowymi sposobami na swędzenie pochwy.
 
Jednymi z pierwszych objawów infekcji intymnych są: 

• upławy, 
• świąd, 
• zaczerwienienie, 
• pieczenie, 
• obrzęk okolic intymnych, 
• ból w trakcie stosunku i przy oddawaniu moczu, 
• uczucie parcia na pęcherz oraz 
• suchość w pochwie. 

Przy diagnozie pomocnym objawem są upławy. W przypadku infekcji grzybiczej ich konsystencja i kolor przypomina twaróg, zaś w przypadku infekcji bakteryjnych są rzadkie, jednorodne, białawe oraz towarzyszy im intensywny, charakterystyczny rybi zapach. W przypadku zakażenia pierwotniakami, upławy są pieniste, obfite 
i zielonawoszare. Fizjologiczna wydzielina dróg rodnych powinna być przejrzysta lub biała, bez zapachu oraz śliska w dotyku. Dolegliwości zazwyczaj nasilają się przed miesiączką. 

Grzybica pochwy a okres – jaki wpływ ma grzybica pochwy na okres? Menstruacja ma wpływ nie tylko na rozwój już obecnej infekcji, ale również na sposób jej leczenia w taki sposób, aby okres nie zaburzył działania wdrożonego leczenia. Brak okresu może przyczynić się do powstania stanu zapalnego lub spowodować infekcję i swędzenie wejścia do pochwy. Zaburzenia menstruacji wpływają na zmiany flory bakteryjnej pochwy, powodując podwyższenie jej pH, co może sprzyjać namnażaniu się bakterii, co często skutkuje infekcjami intymnymi lub przewlekłymi stanami zapalnymi.

Do rozwoju infekcji intymnej może przyczyniać się szereg czynników, najczęstsze z nich to: 

• niedostateczna, jak i nadmierna higiena okolic intymnych, 
• odbywanie stosunków seksualnych bez użycia prezerwatyw, które są mechaniczną ochroną przed wniknięciem drobnoustrojów, 
• bogate życie seksualne, 
• antybiotykoterapia, 
• ogólne osłabienie organizmu, 
• zmniejszona odporność, 
• przewlekłe zmęczenie i stres, 
• korzystanie z publicznych toalet bez odpowiednich nakładek higienicznych,
• uczęszczanie na basen bądź saunę i korzystanie ze wspólnych powierzchni, 
• dieta uboga w świeże warzywa i owoce, a bogata w węglowodany
• zaburzona gospodarka hormonalna.

Leczenie opiera się na odpowiednio dobranej przez lekarza farmakoterapii, przestrzeganiu zaleceń higienicznych, a także zmianie diety. Niestety, infekcje intymne często nawracają. Jednym z przykładów jest nawracająca grzybica pochwy, która w większości przypadków jest związana z obniżoną odpornością organizmu, np. może współistnieć z różnymi stanami zapalnymi organizmu, w trakcie antybiotykoterapii, podczas długotrwałego leczenia sterydami, po kontakcie oralno-genitalnym czy przy zakażeniu wirusem HIV. 
Nawracająca grzybica pochwy może być spowodowana cukrzycą. W przypadku zdiagnozowania grzybicy, w pierwszej kolejności należy wykonać badania w kierunku tej choroby metabolicznej. Następnie lekarz wdroży odpowiednie leczenie farmakologiczne.

Zdarza się, że grzybica pochwy występuje w ciąży, co ma bezpośredni związek ze zmianami hormonalnymi, a także ze zmianą pH pochwy na mniej kwasowe, co sprzyja zakażeniom i namnażaniu się mikroorganizmów. Objawy grzybicy pochwy u kobiety ciężarnej są bardzo charakterystyczne. Początkowo może to być uporczywe swędzenie i pieczenie w okolicy narządów intymnych, a także upławy o nieprzyjemnym zapachu 
i gęstej, grudkowatej konsystencji. Upławy mogą być białe, żółte, a nawet zielonkawe.
U przyszłych mam pojawiają się także inne objawy takie jak: zaczerwienienie i obrzęk warg sromowych, ból podczas stosunku, bolesne parcie na pęcherz i dyskomfort podczas oddawania moczu oraz suchość pochwy. 
Niestety, nieleczona grzybica pochwy w ciąży niesie za sobą zagrożenia dla płodu, z których najpoważniejsze to ryzyko porodu przedwczesnego lub poronienia. Jeśli kobieta zdecyduje się na poród siłami natury, wówczas często dochodzi do przeniesienia patogenów z matki na dziecko.
Każda ciężarna kobieta, która zauważy u siebie któryś z objawów grzybicy pochwy, powinna niezwłocznie umówić się na wizytę do swojego ginekologa w celu wykonania badań i wdrożenia leczenia. Lekarz dobierze odpowiednie leki przeciwgrzybicze, które będą bezpieczne dla rozwijającego się płodu. W aptekach dostępne są również preparaty bez recepty na grzybicę pochwy w ciąży. Przed ich zakupem i rozpoczęciem stosowania, zalecana jest wcześniejsza konsultacja z lekarzem. Zdarza się bowiem, że w niektórych przypadkach takie środki mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc.

Kolejnym problemem jest grzybica pochwy u dziecka. Infekcje intymne mogą rozwijać się u nastolatek w wyniku zakażenia wywołanego przez grzyb z rodziny Candida albicans. Swędzenie, pieczenie stref intymnych, ból podczas oddawania moczu oraz parcie na pęcherz to najczęstsze objawy zgłaszane przez młode dziewczęta. Czasami pojawiają się również upławy. 

Do przyczyn grzybicy pochwy u dziecka zaliczana jest: 

• antybiotykoterapia,
• niewłaściwa higiena stref intymnych - niedostateczna, jak i nadmierna higiena okolic intymnych, w wyniku której zostaje zaburzona mikroflora bakteryjna,
• stosowanie niewłaściwie dobranych środków higienicznych, np. perfumowanych, 
• z dodatkiem sztucznych barwników,
• noszenie obcisłych ubrań wykonanych ze sztucznych tkanin,
• cukrzyca,
• zmiany hormonalne towarzyszące okresowi dojrzewania. 

Leczenie grzybicy pochwy u dziecka powinno odbywać się pod okiem specjalisty, który dobierze odpowiednią farmakoterapię. Mogą być stosowane leki doustne, leki o działaniu miejscowym, np. w postaci maści, kremu, tabletki lub globulki dopochwowej, jak również połączenie obu metod.

Swędzenie pochwy – jak złagodzić

Warto wiedzieć, że swędzenie w okolicach pochwy może stać się bardziej dokuczliwe w okresie okołomenopauzalnym i po menopauzie, co ma bezpośredni związek 
z przemianami hormonalnymi zachodzącymi w organizmie kobiety. Dochodzi wówczas do zaniku błony śluzowej pochwy oraz zmniejszenia się wydzieliny, co przekłada się na zwiększoną tendencję do podrażnień. Znacznie rzadziej przyczyną swędzenia pochwy jest nowotwór sromu, zaburzenia psychiczne bądź przewlekły stres. 

Jak złagodzić swędzenie pochwy? Zacznij od kilku prostych zmian. Zadbaj o prawidłową higienę intymną, korzystaj z łagodnych kosmetyków bez sztucznych barwników czy substancji zapachowych. Postaw na odpowiednią, bawełnianą i przewiewną bieliznę, a w nocy staraj się spać nago. Do swojej diety włącz dużą ilość fermentowanych produktów mlecznych, takich jak kefiry, jogurty naturalne czy maślanka. Jeżeli powyższe rady nie pomogą złagodzić swędzenia pochwy, umów się jak najszybciej na wizytę do ginekologa, który wykona odpowiednie badania i wdroży leczenie.

Domowe sposoby na swędzenie pochwy

Oprócz wizyty u lekarza specjalisty, który przepisze leczenie farmakologiczne, możesz również skorzystać z kilku domowych sposobów na swędzenie pochwy. Są one bardzo skuteczne w zmniejszaniu tej dolegliwości.

Jednym z domowych sposobów stosowanym na świąd wejścia do pochwy jest jogurt naturalny. Ten naturalny probiotyk znany jest ze swoich właściwości antybakteryjnych, przeciwgrzybiczych i przeciwzapalnych, co świetnie sprawdza się w złagodzeniu świądu pochwy. Przed zastosowaniem jogurtu naturalnego należy dokładnie umyć ręce wodą 
z mydłem, a następnie nałożyć jogurt na cały obszar stref intymnych. Można również zanurzyć tampon w jogurcie, a następnie umieścić go w pochwie. Taki zabieg można stosować 2 razy dziennie, pozostawiając jogurt lub tampon z jogurtem na minimum 15 minut. Po tym czasie, jogurt należy zmyć ciepłą wodą z mydłem lub usunąć tampon 
z pochwy. 

Kolejnym sposobem jest napar z szałwii, który słynie ze swoich właściwości antybiotycznych, przeciwzapalnych i antyseptycznych, doskonale uśmierza świąd. Szałwię kupisz w każdej aptece, sklepie zielarskim, a nawet supermarkecie. Przygotuj napar z szałwii zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Następnie przestudź napar 
i przemywaj nim wejście do pochwy przez kilka minut 2 razy dziennie.

Na świąd pochwy i sromu świetnie sprawdzają się także kąpiele sitz z rumiankiem, który działa kojąco, przeciwzapalnie i antyseptycznie. W tym celu przygotuj napar z rumianku zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Przestudź napar, a następnie usiądź w taki sposób, aby woda dobrze pokrywała Twoje okolice intymne. Odczekaj około 20 minut. Takie kąpiele możesz powtarzać kilka razy dziennie.  

Czosnek to kolejny przykład substancji o silnym działaniu antybiotycznym, który zwalcza bakterie i grzyby. Obierz i zmiażdż 3 ząbki czosnku, a następnie gotuj je przez 10 minut. Przecedź uzyskany płyn, a po ostygnięciu przemywaj okolice intymne raz dziennie przez minimum tydzień. 

Olejek eteryczny z drzewa herbacianego zwalcza i zapobiega infekcjom grzybiczym 
i bakteryjnym dzięki swoim właściwościom antyseptycznym i przeciwzapalnym. Przygotuj mieszaninę w odpowiednich proporcjach: 1 litr ciepłej wody wymieszaj z 10 kropelkami olejku eterycznego z drzewa herbacianego. Następnie polewaj nim lub przemywaj okolice intymne, a poczujesz ulgę.

Pamiętaj, że jeśli żaden z powyższych domowych sposobów nie pomaga Ci w zwalczeniu świądu pochwy, umów się jak najszybciej do ginekologa, który powie na jaki rodzaj infekcji intymnej cierpisz oraz zastosuje odpowiednie leczenie.