Rak pęcherzykowy tarczycy (carcinoma folliculare): przyczyny, objawy i leczenie

Przyczyny raka pęcherzykowego tarczycy

Rak pęcherzykowy tarczycy to nowotwór, który rozwija się niezwykle rzadko. W tym znaczeniu należy wskazać, że stanowi on około 1% wszystkich nowotworów złośliwych. Przyczyn występowania nowotworów pęcherzykowego tarczycy doszukiwać się można w czynnikach genetycznych, gdyż do rozwoju raka częściej dochodzi w przypadku rodzinnego występowania choroby. Dodatkowo czynnikiem predysponującym do wystąpienia nowotworu pęcherzykowego tarczycy jest płeć. W tym znaczeniu kobiety są kilkukrotnie bardziej narażone na rozwój nowotworu pęcherzykowego tarczycy, aniżeli mężczyźni. Dodatkowo badania wykazały korelację rozwoju raka tarczycy będącej efektem poddania się w dzieciństwie zabiegowi radioterapii szyi, na przykład w przypadku terapii chłoniaka. Niemniej jednak należy wskazać, że również zawodowe narażenie na promieniowanie jonizujące, może przyczynić się do rozwoju raka pęcherzykowego tarczycy. Ponadto, rak tarczycy częściej diagnozowany jest u osób mieszkających na terenach dotkniętych niedoborem jodu. Należy również wskazać, że rak pęcherzykowy tarczycy częściej diagnozowany jest u osób cierpiących na autoimmunologiczne zapalenie tarczycy Hashimoto.

Objawy raka pęcherzykowego tarczycy

Rak pęcherzykowy tarczycy rozwija się przez długi czas, nie dając żadnych niepokojących objawów i dolegliwości, które mogłyby wskazywać na chorobę. Ma to miejsce w przypadku rozwijające go się raka pęcherzykowego tarczycy, który został wcześnie zauważony i wdrożone zostało leczenie, polegające na operacyjnym usunięciu guza z gruczołu tarczowego. Niemniej jednak objawami wskazującymi na możliwość dłuższego rozwoju nowotworu pęcherzykowego tarczycy wskazywać mogą:

• wzrastające guzy na gruczole tarczowym, które wykrywane są w USG tarczycy, a niekiedy wyczuwalne w badaniu palpacyjnym,
• chrypka i zmiany głosu, wskazujące na naciekania nerwu krtaniowego wstecznego,
• ból oraz duszności, które stanowią zazwyczaj pierwszy sygnał nowotworu tarczycy w przypadku raka niezróżnicowanego.

Warto jednak wskazać, że objawy nowotworu pęcherzykowego tarczycy zazwyczaj są bardziej charakterystyczne na późniejszym etapie. Wówczas o chorobie świadczyć mogą powiększone węzły chłonne szyi, które stanowią objaw późny, świadczący o przerzutach nowotworu.

Diagnostyka raka pęcherzykowego tarczycy

Rak pęcherzykowy tarczycy to guzki na tarczycy, niekiedy torbiele na tarczycy, które przeważnie są trudne do odróżnienia od postaci łagodnej nowotworu. Dodatkowo, powiększenie tarczycy zazwyczaj przez długi czas nie jest przez pacjentów zauważane. Obecność guzka na tarczycy można stwierdzić poprzez wykonanie badania USG, które obejmuje zarówno tarczycę, jak i okoliczne węzły chłonne. Niemniej jednak w taki sposób nie można ocenić, czy zmiana na gruczole ma charakter łagodny czy złośliwy. Należy zatem wskazać, że szansą na rozpoznanie nowotworu pęcherzykowego tarczycy we wczesnym stadium jest wykonanie biopsji tarczycy. W diagnozowaniu raka pęcherzykowego tarczycy stosowana jest biopsja cienkoigłowa i biopsja gruboziarnista. Należy jednak wskazać, że dokładność tych biopsji w wykrywaniu raka jest minimalna, lecz stanowi jedyne dostępne narzędzie diagnostyczne poza operacją. Z tego względu w przypadku raka pęcherzykowego tarczycy badanie cytologiczne materiału uzyskanego z biopsji tarczycy nie jest wystarczające na postawienie rozpoznania. W tym znaczeniu diagnozę umożliwia dopiero pooperacyjna analiza histopatologiczna wycinka guza. Warto jednak wskazać, że rak pęcherzykowy tarczycy najczęściej diagnozowany jest u osób w wieku 40-60 lat. Co więcej, trzykrotnie częściej na nowotwór pęcherzykowe tarczycy chorują kobiety. Z tego względu kobiety w wielu 40-60 powinny częściej poddawać się badaniom tarczycy, gdyż znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka.

Leczenie raka pęcherzykowego tarczycy

W przypadku raka pęcherzykowego tarczycy podstawową formą leczenia jest wykonanie zabiegu operacyjnego, który polega na całkowitym wycięciu gruczołu tarczowego wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi. Niemniej jednak w przypadku przerzutów drogą naczyń limfatycznych konieczne może okazać się również poszerzenie zakresu operacji. Należy wskazać, że całkowite usunięcie gruczołu tarczowego wiąże się z koniecznością wdrożenia leczenia uzupełniającego, jeżeli w badaniu histopatologicznym potwierdzono usunięcia guza na tarczycy) lub leczenia radykalnego w przypadku przerzutów odległych. W takim przypadku terapia polega przede wszystkim na podawaniu jodu promieniotwórczego, co umożliwia eliminację przetrwałych komórek nowotworowych. Natomiast w przypadku późno rozpoznanych guzów tarczycy niekiedy leczenie operacyjne nie może zostać wdrożone, wówczas stosowany jest radioaktywny jod, którego zadaniem jest zmniejszenie masy zmiany, spowolnienie tempa jej wzrostu, a także zminimalizowania występujących dolegliwości związanych z nowotworem.

Operacyjne wycięcie całego gruczołu tarczowego wiąże się z koniecznością wdrożenia leczenia. Usunięcie gruczołu bowiem skutkuje pojawieniem się niedoczynności tarczycy. Z tego względu osób, u których usunięta została tarczyca, wskazane jest stosowanie farmakoterapii ze względu na konieczność uzupełnienia hormonów tarczycy. W tym celu stosowana jest lewotyroksyna, która uzupełnia niedobór hormonów tarczycy po jej operacyjnym usunięciu.

Rak pęcherzykowy tarczycy: rokowania

Rak pęcherzykowy tarczycy, podobnie jak rak brodawkowaty tarczycy charakteryzuje się powolnym wzrostem. W większości przypadków daje bardzo dobre rokowania. Jeżeli nowotwór zostanie rozpoznany odpowiednio wcześnie i wdrożone zostanie właściwe leczenie, może być on całkowicie uleczalny. Należy zatem wskazać, że rokowania w przypadku nowotworu pęcherzykowego tarczycy uzależnione są od stopnia zaawansowania choroby. W tym znaczeniu im szybciej zostanie zdiagnozowany rak i wdrożone leżenie, tym lepsze są rokowania. W przypadku wczesnego wykrycia i leczenia nowotworu rokowania są dobre, co oznacza, że dziesięcioletnie przeżycie wynosi około 85-90%. Śmiertelność w przypadku raka pęcherzykowego tarczycy jest najwyższa u osób w zaawansowanym stadium nowotworu pęcherzykowego wraz z przerzutami do węzłów chłonnych.

Tarczyca jest niezwykle istotnym gruczołem, który reguluje funkcjonowanie całego organizmu. Okazuje się jednak, że zaburzenia w pracy gruczołu tarczowego w postaci zapalenia tarczycy, subklinicznej nadczynności tarczycy czy niedoczynności tarczycy, mogą wynikać nie tylko z predyspozycji genetycznych czy chorób towarzyszących, ale również wynikać ze stresu (stres a tarczyca). Niemniej jednak niezależnie od charakteru zaburzeń pracy tarczycy, pojawiają się zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu innych organów i narządów, które dają różne objawy. Dlatego też warto wiedzieć, jaka zależność pojawia się między tarczycą a libido czy tarczycą a cholesterolem.