MCHC niskie a podwyższone: Jak interpretować wyniki MCHC w morfologii?

Badanie MCHC — kiedy wykonać? Jakie są wskazania?

Skrót MCHC pochodzi z języka angielskiego. Jego rozwinięcie to: mean corpuscular hemoglobin concentration i w dosłownym tłumaczeniu oznacza średnie stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej.

Mówiąc prościej, wskaźnik MCHC informuje nas, w jakich ilościach hemoglobina występuje w jednej krwince. Jednak co to właściwie oznacza, od czego zależy i jakie ma znaczenie dla naszego zdrowia i samopoczucia?

Hemoglobina to białko, które uczestniczy w transporcie tlenu z płuc do reszty ciała oraz dwutlenku węgla z powrotem do płuc (skąd jest usuwany z organizmu). Obecność hemoglobiny w erytrocytach nadaje krwi charakterystyczną czerwoną barwę.

Struktura hemoglobiny pozwala na wiązanie cząsteczek tlenu dzięki zawartemu w niej żelazu. Kiedy krwinki czerwone przepływają przez płuca, hemoglobina wiąże tlen i staje się oksyhemoglobiną (hemoglobiną utlenowaną). Po dostarczeniu tlenu do komórek hemoglobina zmienia się w karboksyhemoglobinę (hemoglobinę odtlenowaną) — zabiera dwutlenek węgla, produkt „uboczny” metabolizmu komórkowego, i przewozi go z powrotem do płuc.

Ilość hemoglobiny w krwi ma bezpośredni wpływ na zdolność organizmu do transportu tlenu. Jeśli poziom hemoglobiny jest niski, komórki ciała mogą nie otrzymywać wystarczającej ilości tlenu, a to może prowadzić do uczucia zmęczenia, osłabienia, a także innych widocznych objawów. Z kolei zbyt wysoki poziom hemoglobiny w krwince również jest sygnałem problemów zdrowotnych (np. choroby płuc czy serca) i może wskazywać na nadmierną produkcję krwinek czerwonych lub inne problemy związane z gęstością krwi.

Jaka jest norma MCHC?

Normy MCHC mogą się różnić w zależności od laboratorium (może występować nieznaczna rozbieżność), ale zwykle wynoszą od 32 do 36 g/dl. Wyniki poza tym zakresem mogą sugerować różne stany zdrowotne, które po przeanalizowaniu innych parametrów morfologii mogą wymagać różnych metod leczenia.

Wartość MCHC pomaga w diagnostyce różnicowej niedokrwistości, diagnostyce nowotworów oraz innych chorób, które wpływają na zdrowie krwinek czerwonych.

Badanie MCHC to nie wszystko — inne ważne wskaźniki morfologii krwi

Wskaźnik MCHC nie jest samodzielnym badaniem diagnostycznym. Jego wyniki muszą być porównane z innymi parametrami morfologii. Dlatego diagnostyka laboratoryjna i badanie morfologii krwi obejmuje także kilka innych wskaźników, które razem dają kompleksowy obraz stanu krwi i zdrowia ogólnego.

• MCV (Mean Corpuscular Volume) — średnia objętość krwinki czerwonej — pomaga w diagnozowaniu różnych rodzajów anemii. Niskie wartości MCV mogą wskazywać na anemię z niedoboru żelaza, podczas gdy wysokie wartości często są związane z anemią z niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego.
• MCH (Mean Corpuscular Hemoglobin) — oznacza średnią masę hemoglobiny w krwince — pozwala ocenić, czy krwinki są prawidłowo nasycone hemoglobiną.
• RBC (Red Blood Cell Count) — liczba krwinek czerwonych — określa liczbę krwinek czerwonych w określonej objętości krwi. Zmiany w liczbie RBC mogą wskazywać na różne przyczyny — od odwodnienia po bardziej poważne problemy.

Wynik MCHC wraz z pozostałymi wskaźnikami morfologii pozwalają lekarzom na dokładną diagnostykę i monitorowanie zdrowia pacjenta.

Obniżone MCHC — co oznacza MCHC poniżej normy?

Obniżone MCHC, niskie stężenie hemoglobiny w krwinkach czerwonych, wskazuje na to, że hemoglobina w erytrocytach jest rozłożona mniej gęsto, niż powinna. To wiąże się z tym, że krwinki czerwone nie są w stanie efektywnie transportować tlenu po całym organizmie.

Badanie MCHC poniżej normy — przyczyny

Jedną z głównych przyczyn obniżonego MCHC jest niedobór żelaza, które jest niezbędnym mikroelementem do produkcji hemoglobiny. Niedobory żelaza prowadzą do tego, że nie jesteśmy w stanie wytworzyć odpowiedniej ilości hemoglobiny. W odpowiedzi na to nasz organizm stara się równomiernie rozprowadzić tę ilość hemoglobiny, którą udało się wyprodukować, co prowadzi do jej rozrzedzenia w krwinkach i w konsekwencji do obniżenia MCHC. Niedobór żelaza może wynikać z niewystarczającej ilości żelaza w diecie, problemów ze wchłanianiem żelaza w przewodzie pokarmowym lub zwiększonego zapotrzebowania na żelazo, np. w okresie ciąży.

Obniżony poziom MCHC może także wynikać z przewlekłej utraty krwi, która często występuje w przypadku obfitych miesiączek, zaburzenia miesiączkowania lub krwawień z przewodu pokarmowego. Prowadzi to do zmniejszenia liczby krwinek czerwonych i całkowitej zawartości hemoglobiny.

Zaburzenia średniej objętości krwinki czerwonej odnotowuje się u pacjenta podczas przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, które najczęściej stosuje się w łagodzeniu problemów o podłożu zapalnym, obniżeniu gorączki i zmniejszeniu dolegliwości bólowych.

Obniżone MCHC może mieć swoją przyczynę również w genetyce. Talasemia — choroba charakteryzująca się nieprawidłowym kształtem erytrocytów i obniżoną zawartością hemoglobiny w krwinkach czerwonych — przyczynia się do zaburzeń parametrów morfologii krwi, ponieważ wpływa na zdolność krwi do przenoszenia tlenu.

Niskie MCHC — objawy

Niskie MCHC wywołuje wiele objawów, które mogą być pierwszym sygnałem alarmowym dla lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, w kierunku konieczności wykonania badania, który pozwoli sprawdzić aktualny stan krwinek w organizmie. Objawy, które występują w większości przypadków obniżonego MCHC:

• zmęczenie i osłabienie organizmu,
• bladość skóry,
• zawroty głowy,
• napady duszności,
• kołatanie serca,
• wypadanie włosów,
• utrata masy ciała,
• wzmożone pragnienie,
• nadmierne poty.

Podwyższone MCHC — co oznacza MCHC powyżej normy?

Podwyższone MCHC oznacza, że stężenie hemoglobiny w krwinkach czerwonych jest wyższe niż normalnie, a to wskazuje na zwiększoną gęstość hemoglobiny w erytrocytach.

Wysokie MCHC — przyczyny

Jedną z głównych przyczyn podwyższonego MCHC jest sferocytoza wrodzona, dziedziczna choroba krwi, która prowadzi do produkcji krwinek czerwonych o nieregularnym, kulistym kształcie. Zmienione krwinki mają mniej miejsca na hemoglobinę, co paradoksalnie skutkuje wyższym stężeniem hemoglobiny w pojedynczej krwince.

Inną powszechną przyczyną może być odwodnienie, które prowadzi do fałszywie podwyższonych wyników MCHC przez zmniejszenie objętości osocza krwi, a to w efekcie skutkuje wyższym stężeniem komórek krwi, w tym hemoglobiny.

Na wyniki MCHC mogą również wpływać choroby wątroby, ponieważ narząd jest odpowiedzialny za produkcję wielu czynników krzepnięcia i białek krwi, a jego dysfunkcja może prowadzić do nieprawidłowości w stężeniu hemoglobiny.

Wysokie MCHC może wynikać z występowania u pacjenta autoimmunologicznej hemolitycznej anemii, w której dochodzi do przedwczesnego rozkładu czerwonych krwinek. W konsekwencji prowadzi to do czasowo zwiększonego stężenia hemoglobiny w pozostałych erytrocytach.

Wysokie MCHC — objawy

Objawy podwyższonego MCHC mogą być różnorodne i zależą od podstawowych przyczyn. U pacjentów często występuje:

• zmęczenie,
• bladość,
• duszności,
• szybkie bicie serca,
• żółtaczka,
• powiększona śledziona.

Wszystkie niepokojące sygnały zawsze należy skonsultować z lekarzem prowadzącym, który może zalecić indywidualne dopasowane postępowanie diagnostyczne.