Egzema a łuszczyca – czym się różnią?

Czy egzema i łuszczyca to to samo?

Już na wstępie wyjaśnimy, że egzema i łuszczyca nie tą tym samych schorzeniem. W istocie oba dotyczą zmian dermatologicznych, a ich objawy mogą być do siebie podobne. Ponadto oba są bardzo powszechne i dotykają miliony osób na całym świecie. Co więcej, zarówno łuszczyca, jak i egzema są schorzeniami przewlekłymi, z nawracającymi okresowo objawami. Podstawowa różnica pomiędzy łuszczycą i egzemą jest taka, że łuszczyca jest odrębną jednostką chorobową, podczas gdy egzemą określamy zespół objawów lokalizujących się na skórze, obserwowanych w przebiegu wielu chorób o odmiennej etiologii. 

Egzema (zwana też wypryskiem) jest powierzchniowym stanem zapalnym skóry, zazwyczaj o nieinfekcyjnym podłożu zapalnym. Dwie podstawowe grupy wyprysków to:

• egzema endogenna (konstytucjonalna) pojawiająca się głównie wskutek obciążenia genetycznego,
• egzema egzogenna (kontaktowa) pojawiająca się po bezpośrednim kontakcie z czynnikiem wywołującym zmiany skórne, np. z alergenami środowiskowymi, detergentami, niektórymi pokarmami. Objawy może zaostrzać również stres, niewłaściwa wilgotność powietrza, a nawet nagłe zmiany temperatury.

Wśród różnorodnych rodzajów egzemy wymienia się między innymi:

• atopowe zapalenie skóry AZS,
• łojotokowe zapalenie skóry,
• alergię kontaktową,
• liszaja pospolitego,
• świąd skóry.

Wszystkie powyższe postaci egzemy charakteryzują się podobnymi objawami skórnymi, takimi jak silny rumień skóry, mniejsze lub większe pęcherzyki przekształcające się w strupki, łuszczenie się naskórka oraz swędzenie skóry. Kluczowe w leczeniu egzemy jest więc właściwe zdefiniowanie czynnika odpowiadającego za stan zapalny skóry. Leczenie konkretnego przypadku określane jest na podstawie pogłębionego wywiadu lekarskiego oraz analizy wyglądu skóry.

Czym się różni egzema od łuszczycy?

Wiesz już, że egzema i łuszczyca nie jest tym samym schorzeniem. Wyjaśnijmy więc, czym się różnią. Jak odróżnić łuszczycę od egzemy?

Przyczyny powstawania. 

Łuszczyca jest przewlekłą chorobą skóry wywołaną nadaktywnością układu odpornościowego, który przyspiesza proces dojrzewania skóry. Łuszczycę uznaje się za chorobę autoimmunologiczną, jednak przyczyny dysfunkcji układu odpornościowego nie są do końca znane. Wskutek choroby dochodzi do przyspieszenia naturalnego procesu dojrzewania i obumierania naskórka oraz nadmiernego złuszczania. Martwe komórki nie mają czasu, by złuszczyć się i oderwać w sposób naturalny, a do tego cały czas stymulowany jest wzrost nowych, wskutek czego następuje stopniowe nakładanie się kolejnych warstw skóry, które tworzą specyficzne zmiany grudkowo-złuszczające. Czynniki wywołujące chorobę to np. przyjmowanie niektórych leków, stres, niewłaściwa dieta oraz infekcje.

Egzema jest zespołem objawów o wieloczynnikowym podłożu, które obejmuje zarówno uwarunkowania genetyczne i czynniki środowiskowe, jak i zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego. Szacuje się, że czynniki genetyczne odpowiadają za ok. 80% problemów ze skórą. Czynniki środowiskowe i różnego rodzaju alergeny mogą dodatkowo wpływać na pojawienie się na skórze zmian o charakterze zapalnym. Egzema może również pojawiać się wskutek kontaktu ze związkami drażniącymi lub chemicznymi, a nawet z kosmetykami. 

Objawy łuszczycy i egzemy.

Łuszczyca objawia się zazwyczaj czerwonymi, wyraźnie łuszczącymi się plamami na skórze, pokrytymi srebrną łuską. Symptomy choroby najczęściej obserwuje się na łokciach, kolanach i skórze głowy, jednak mogą pojawić się również na innych obszarach ciała. Zmiany łuszczycowe nierzadko powodują pękanie i krwawienie naskórka, a niektórych przypadkach również obrzęk i sztywność stawów (zob. łuszczycowe zapalenie stawów), silne pieczenie oraz dokuczliwy świąd.

Objawy egzemy charakteryzują się nadmierną suchością, rogowaceniem, świądem i silnym zaczerwienieniem. Wykwity skórne w postaci krostek lokalizują się miejscowo, np. na dłoniach, w zgięciach łokci i kolan, na twarzy czy tułowiu, z czasem mogą zlewać się w całość. Drobne zmiany mogą przekształcić się w grudki lub większe bąble, skóra wokół staje się zaczerwieniona i tworzy się powierzchniowy stan zapalny.

Leczenie łuszczycy i leczenie egzemy.

Leczenie egzemy skupia się przede wszystkim na odpowiedniej pielęgnacji ciała i wyeliminowaniu czynnika determinującego pojawienie się dermatozy. W ostrym przebiegu lekarz może zalecić preparaty przeciwhistaminowe lub kortykosteroidy. W terapii łuszczycy stosuje się środki zapobiegające szybkiemu namnażaniu się komórek skóry. Lekarz może również zarekomendować retinoidy lub maści z witaminą D. Leczenie łuszczycy oraz egzemy zależy od rodzaju problemu, który wywołał zmiany skórne. Niestety, żadnego z tych schorzeń nie da się wyleczyć całkowicie, a leki na łuszczycę lub preparaty stosowane w terapii egzemy, działają głównie objawowo i prowadzą do remisji choroby, która może uaktywnić się ponownie w dowolnym momencie życia.