Grypa

Jaką chorobą jest grypa?

Grypa to choroba zakaźna, która wywoływana jest przez ortomyksowirusy. Gdy do naszego organizmu dostanie się wirus grypy, to atakuje on komórki nabłonka układu oddechowego, w tym oskrzela, tchawicę, krtań i nos. Grypa jest chorobą powszechną. W samej Polsce na grypę zapada około 3. milionów osób każdego roku.

Jak dochodzi do zakażenia wirusem grypy?

Zdecydowany szczyt zachorowań widoczny jest w Polsce w okresie jesienno-zimowym. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Najłatwiej zarazić się podczas kichania lub kaszlu drugiej osoby, a także podczas bliskiego kontaktu z zakażonym. Wirus grypy może przedostać się do naszego organizmu także drogą pokarmową lub poprzez użytkowanie zainfekowanych przedmiotów domowych.

Ze względu na wysoką zakaźność, bardzo łatwo zarazić się wirusem grypy. To sprawia, że ogniska choroby występują m.in. w szkołach, czy zakładach pracy, czyli wszędzie tam, gdzie jest duże skupisko osób przebywających ze sobą w dłuższym czasie.

Rezerwuarem wirusa grypy mogą być zarówno ludzie, jak i zwierzęta.

Co zwiększa ryzyko zachorowania?

Ryzyko zachorowania wzrasta w sytuacji, gdy mamy kontakt z chorymi osobami lub przebywamy z nimi na małej przestrzeni, np. w domu, w szkole lub w pracy. Do kolejnych czynników ryzyka zakażenia zaliczane są: niedostateczna higiena rąk oraz dotykanie twarzy niemytymi rękoma. W ten sposób bardzo łatwo przenieść wirusa grypy do organizmu i rozpocząć rozwój choroby.

Wirusy grypy - rodzaje

Obecnie wyróżnia się trzy podstawowe typy wirusa grypy. To typy: A, B i C. Pod względem budowy wirusa, posiada on materiał genetyczny w postaci genomu RNA. Ten znajduje się w otoczce – nukleoklapsydzie. Wirus posiada białko M i osłonkę lipidową. Ta ostatnia zawiera w sobie takie substancje immunogenne jak neuraminidaza i hemaglutynina. To te substancje atakują układ immunologiczny człowieka i odpowiadają za rozwój infekcji w organizmie.

Grypa typu A

W przypadku wirusa grypy typu A jest on zakaźny dla ludzi i zwierząt. To on odpowiada za największą liczbę zachorowań i może wywoływać epidemię lub pandemię.

Grypa typu B

Ten typ wirusa grypy zaraża tylko ludzi. Przebieg choroby jest łagodniejszy i mniej niebezpieczny dla człowieka.

Grypa typu C

Zakażenia wirusem typu C przebiegają bezobjawowo, co może utrudniać rozpoznanie grypy i wdrożenie leczenia.

Skok antygenowy - co to?

Jednym ze zjawisk związanych z wirusem grypy jest skok antygenowy. W ten sposób opisuje się zmienność genetyczną wirusa. O skoku antygenowym mówimy w sytuacji, gdy człowiek zarazi się jednocześnie wirusami grypy typu A i B. Może do doprowadzić do zmian strukturalnych w budowie wirusa i do cięższego w przechodzeniu oraz leczeniu zachorowania.

Grypa - objawy: ból gardła i inne dolegliwości

Grypa w ludzkim organizmie rozwija się bardzo szybko. Okres wylęgania wirusa grypy szacuje się na 18-48 godzin. W tym czasie pojawiają się pierwsze objawy.

W przypadku grypy można zaobserwować bardzo ostre i gwałtowne nasilenie się objawów. Charakterystyczne objawy grypy to:

• bóle mięśni i stawów;
• wysoka gorączka;
• ból gardła;
• ból głowy;
• męczący kaszel;
• osłabienie;
• ogólne złe samopoczucie;
• katar;
• biegunka i wymioty (najczęściej u dzieci).

Objawy choroby utrzymują się zazwyczaj do 7 dni. Jedynie kaszel, uczucie rozbicia i osłabienie organizmu w przypadku grypy utrzymują się dłużej i może to potrwać nawet do 21 dni.

Grypa sezonowa i pandemiczna

Pod względem epidemiologicznym medycyna wyróżnia dwa podstawowe typy grypy. Są to grypa pandemiczna i sezonowa.

Grypa sezonowa

Mamy z nią do czynienia każdego roku w okresie największego wzrost zachorowań. W Polsce ten okres przypada na miesiące od września do kwietnia. Za występowanie grypy sezonowej odpowiadają przede wszystkim wirusy grypy podtypów H1N1 i H3N2.

Grypa pandemiczna

Mamy z nią do czynienia każdego roku w okresie największego wzrost zachorowań. W Polsce ten okres przypada na miesiące od września do kwietnia. Za występowanie grypy sezonowej odpowiadają przede wszystkim wirusy grypy podtypów H1N1 i H3Jej częstotliwość jest znacznie mniejsza i występuje ona średnio co kilkanaście lub kilkadziesiąt lat. Temat grypy pandemicznej pojawia się wtedy, gdy zachorowania przypadają na cały świat. Mamy do czynienia z tym wtedy, gdy pojawia się nowy szczep wirusa i społeczeństwo nie ma jeszcze wyrobionej odporności na niego. Klasycznymi przykładami takiej choroby są: ptasia grypa i świńska grypa.N2.

Przechodzenie wirusa grypy u dzieci

Dzieci są bardziej narażone na zachorowanie na grypę niż osoby dorosłe. W ich przypadku może dojść również do cięższego przechodzenia infekcji. Wpływ na to ma nie do końca dojrzały układ immunologiczny i jednocześnie mniejsza odporność młodego organizmu na grypę. U dzieci schorzenie postępuje bardzo szybko, a podstawowe objawy choroby to: wysoka gorączka, bóle głowy, ból mięśni i stawów, ogólne osłabienie, kaszel i katar. Podwyższonej temperaturze ciała mogą towarzyszyć dreszcze. W niektórych przypadkach leczenie grypy u dzieci wymaga hospitalizacji.

Grypa u kobiet w ciąży

Szczególną uwagę na swoje zdrowie powinny zwracać kobiety w ciąży. Ze względu na zmiany zachodzące w organizmie, są one bardziej narażone na zakażenie wirusem grypy. U kobiet w ciąży odnotowuje się także zwiększone ryzyko powikłań grypy. W skrajnych przypadkach może dojść do przedwczesnego porodu lub nawet zagrożenia życia płodu. To sprawia, że w tej grupie ryzyka rekomenduje się przyjmowanie szczepienia przeciw grypie. Jeżeli potwierdzono kontakt z osobą zarażoną, należy rozpocząć przyjmowanie leków przeciwwirusowych. Stosuje się to także w sytuacji, gdy objawy jeszcze nie występują.

U kobiet w ciąży zabrania się stosowania kwasu acetylosalicylowego, który może być groźny dla płodu.

Na czym polega rozpoznanie choroby?

W diagnostyce grypy weryfikuje się przede wszystkim objawy kliniczne oraz wywiad z chorą osobą. Skuteczną metodą rozpoznania lub wykluczenia choroby są testy na grypę. Dają one wiarygodny wynik już w ciągu 30 minut po badaniu. Wówczas sprawdza się, czy wirus grypy obecny jest w wymazie z nosogardła.

Jak wygląda leczenie przeciwwirusowe grypy?

W leczeniu grypy stosuje się leki aktywne wobec wirusów grypy. Ponadto łagodzi się objawy infekcji. Wybór odpowiedniego preparatu zależy od wirusa grypy oraz wskazań lekarskich. W leczeniu choroby wykorzystuje się m.in.: niesteroidowe leki przeciwzapalne, leki przeciwkaszlowe, leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.

Wśród zaleceń znajduje się izolacja osób chorych, a także przyjmowanie dużej ilości płynów. Jeżeli dana osoba jest bardziej narażona na powikłania grypy (np. dzieci, osoby przewlekle chore, osoby starsze), to rekomenduje się leczenie przeciwwirusowe. W tym celu stosuje się leki posiadające zanamiwir lub oseltamiwir. Aby zwiększyć skuteczność terapii, należy rozpocząć kurację już na początku choroby.

Jeżeli mamy do czynienia z ciężkim przebiegiem grypy, to może być wymagana hospitalizacja osoby chorej. Najczęściej dochodzi do niej w przypadku gorączki przekraczającej 40℃ oraz u osób, których organizm nie reaguje na przyjmowane leki przeciwgorączkowe. Ponadto do wskazań do hospitalizacji zalicza się: problemy dróg oddechowych i trudności w oddychaniu, zaburzenia świadomości, majaczenia, wybroczyny na skórze oraz ucisk i ból w klatce piersiowej. Wówczas u niektórych chorych może zajść konieczność hospitalizacji.

Jakie leki stosuje się w leczeniu grypy?

W przypadku grypy rekomenduje się spożywanie leków przeciwko grypie z kilku rodzajów. Wśród nich znajdują się przede wszystkim:

• paracetamol i ibuprofen (łagodzą takie dolegliwości jak: bóle mięśni, ból głowy, gorączka);
• inhibitory neuraminidazy: zanamiwir i oseltamiwir (rekomendowane u osób narażonych na ryzyko powikłań i ciężkiego przebiegu zachorowania);
• ihibitory M2: amantadynairymantadyna;
• syropy z lewodropropizyną lub butamiratem i inne preparaty przeciwkaszlowe (łagodzą kaszel);
• leki z oksymatazoliną i ksylometazolinę (odkurczają śluzówkę nosa i udrażniają funkcjonowanie zatok przynosowych).

Domowe sposoby minimalizowania ryzyka zachorowania

W przypadku grypy zakażenie szerzy się drogą kropelkową bardzo szybko, dlatego warto wdrożyć domowe sposoby łagodzące objawy grypy. Przy łagodnym przebiegu choroby stosuje się poniższe sposoby:

• leki dostępne bez recepty (na objawy przeziębienia, bóle mięśniowe);
• syropy i inhalacje dróg oddechowych;
• leki na ból gardła;
• dbanie o regularne nawadnianie;
• herbaty ziołowe;
• odpoczynek i izolacja osób chorych na grypę oraz izolacja osób starszych z grupy ryzyka.

Powinno się wdrożyć te sposoby walki przeciwko grypie zawsze wtedy, gdy pojawiają się pierwsze objawy.

Leki stosowane się w leczeniu grypy?

U osób znajdujących się w grupie ryzyka oraz w przypadku nieleczonej lub niewłaściwie leczonej grypy mogą zdarzyć się groźne powikłania. Do najpoważniejszych z nich zalicza się:

• zapalenie płuc;
• wtórne bakteryjne zapalenie płuc;
• zapalenie mięśnia sercowego;
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych;

• zapalenie mózgu;
• zapalenie oskrzelików;
• w skrajnych przypadkach zgon.

Grupa podwyższonego ryzyka

Do grupy osób narażonych na występowanie ciężkiego przebiegu grypy oraz zmagania się z jej powikłaniami zalicza się:

• dzieci poniżej 2. roku życia;
• kobiety w ciąży i w pierwszych tygodniach połogu;
• osoby starsze;
• osoby z chorobami przewlekłymi (np. astma, niewydolność serca, cukrzyca, niedobory odporności, inne choroby dróg oddechowych, w tym zapalenia płuc);
• występowanie choroby niedokrwiennej serca;
• osoby poniżej 19. roku życia, które długotrwale przyjmuąj kwas acetylosalicylowy;

Grypa a COVID-19

Grypa może mieć bardzo podobne objawy do zakażenia covid-19. Należy jednak pamiętać, że koronawirus nie jest grypą, dlatego szczepionka przeciwko grypie nie jest wystarczającym zabezpieczeniem przed zachorowaniem na covid-19. Powikłania grypy i koronawirusa są inne, mimo podobnych objawów, dlatego każdorazowo należy skonsultować to z lekarzem i przeprowadzić test.

Obie choroby są bardzo groźne dla układu oddechowego człowieka.

Grypa a przeziębienie

Podobne objawy zachorowania może mieć grypa i przeziębienie. W leczeniu przeziębienia stosuje się mniej inwazyjne metody, a sam przebieg choroby jest łagodniejszy i może doprowadzić do występowania mniejszych powikłań. Rozróżnienie tych chorób może być jednak trudne zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci, dlatego rekomenduje się przeprowadzenie testu.

Niewłaściwie zdiagnozowana i nieleczona grypa może być groźna dla dróg oddechowych człowieka.

Co zmniejsza ryzyko zachorowania?

Obecnie najskuteczniejszym sposobem zapobiegania grypie jest stosowanie corocznego szczepienia. To wysoce skuteczny sposób ochrony dróg oddechowych oraz minimalizowania ryzyka zachorowania wśród osób starszych. Ponadto warto zmienić styl swojego życia, w tym:

• przestrzegać zasad higieny, w tym przede wszystkim częstego mycia rak;
• wprowadzić zdrowszą dietę
• zwiększyć aktywność fizyczną;
• częściej wietrzyć pomieszczenia;
• ciepło się ubierać;
• zachowywać bezpieczny dystans od osób chorych na grypę i w miarę możliwości izolować się od nich;
• unikać skupisk ludzi.

Konsultacje medyczne online

W okresie największych zachorowań rekomendujemy umówienie się na konsultację medyczną online. To doskonałe rozwiązanie dla chorych osób, które są osłabione i chciałyby zminimalizować kontakt z innymi osobami. W trakcie konsultacji lekarz przeprowadzi dokładny wywiad, a także zarekomenduje sposób leczenia schorzenia. Jeżeli sytuacja będzie tego wymagała, to zostanie wystawiona e-recepta online na zakup leków przeciwko grypie. Taką receptę z powodzeniem można zrealizować w każdej aptece w Polsce.

Jeżeli podejrzewacie kontakt z osobą chorą lub pojawiają się u Was objawy grypy, to nie ma na co czekać. Wówczas rekomenduje się jak najszybszy kontakt z lekarzem i przeprowadzenie testu w celu potwierdzenia lub wykluczenia choroby. Obecnie warto również przeprowadzić test pod kątem ewentualnego zarażenia koronawirusem, dzięki czemu zwiększy się bezpieczeństwo pacjenta i wprowadzi właściwe leczenie. To klucz do uniknięcia poważnych powikłań po grypie.