Postępowanie i leczenie w przypadku zapalenia zatok

Zapalenie zatok przynosowych – co to za schorzenie?

Choroba ta atakuje najczęściej w okresie jesienno-zimowym. Każdy człowiek posiada cztery pary zatok narażonych na działanie szkodliwych drobnoustrojów, w tym bakterii i wirusów. Są to:

• zatoki czołowe;
• zatoki szczękowe;
• zatoki klinowe;
• zatoki sitowe.

Każda z nich ma bezpośrednie połączenie z jamą nosową. Umożliwia to wydostanie się produkowanej przez nie wydzieliny. Ponadto poprzez jamę nosową powietrze dostaje się do wnętrza zatok i je wentyluje. Prawidłowe działanie tego procesu minimalizuje ryzyko dostania się i rozwoju bakterii w zatokach, a także występowania stanu zapalnego.

Rodzaje zapalenia zatok wg klasyfikacji medycznej

Zapalenie zatok powodowane jest przez: wirusy, bakterie i alergeny. Ze względu na specyfikę i intensywność zachorowania wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje zapalenia zatok. Choroba dotyczy przede wszystkim zatok przynosowych oraz jamy nosowej. Podstawowe rodzaje to ostre zapalenie zatok przynosowych, przewlekłe zapalenie zatok, podostre zapalenie zatok.

Ostre zapalenie zatok

O ostrym zapaleniu zatok przynosowych mówimy wtedy, gdy dolegliwość ma intensywny charakter. Choroba najczęściej atakuje osoby, które mają obniżoną odporność organizmu (np. z chorobami szpiku kostnego, po przeszczepach lub AIDS) lub są osłabione i przemęczone. Tego typu zapalenie trwa z reguły do trzech tygodni, jednak zdarzają się sporadycznie sytuacje, w których leczenie jest dłuższe.

Podostre zapalenie zatok

W przypadku tego typu choroby proces zapalny trwa stosunkowo długo. Zazwyczaj objawy utrzymują się od kilku tygodni do trzech miesięcy. Najczęstszą przyczyną zachorowania pacjentów są bakterie. Zdecydowanie rzadziej mówimy o zapaleniu wywoływanym przez inne szkodliwe drobnoustroje.

Przewlekłe zapalenie zatok

Przewlekłe zapalanie zatok diagnozowane jest wtedy, gdy choroba utrzymuje się powyżej trzech miesięcy. U osób z przewlekłym stanem zapalnym zaleca się ostrożność i profilaktykę, ponieważ dolegliwość może mieć charakter nawracający. Jest to zdecydowanie najsilniejsza postać schorzenia, która nie zawsze reaguje na leczenie objawowe farmakologiczne. W niektórych przypadkach niezbędne jest przeprowadzanie zabiegu udrożnienia zatok.

Podział ze względu na czynnik chorobotwórczy

Za występowanie zapalenia zatok mogą odpowiadać różne czynniki chorobotwórcze. Pod tym kątem medycyna klasyfikuje m.in.:

• grzybicze zapalenie zatok;
• bakteryjne zapalenie zatok;
• alergiczny nieżyt nosa;
• wirusowe zapalenie zatok.

Co powoduje zapalenie zatok?

Powodów występowania zapalenia zatok u pacjentów może być wiele. Choroba może zaatakować w każdym wieku i bez względu na płeć. Podstawowe przyczyny zapalenia zatok to działanie: bakterii, wirusów oraz grzybów. Te szkodliwe drobnoustroje dostają się do nosa i zatok przynosowych, a następnie namnażają się. Jeżeli organizm nie jest w stanie sam poradzić sobie z ich neutralizacją, to pojawia się stan zapalny o różnym stopniu nasilenia. Szczególnie narażone na zachorowanie są osoby, które przechodzą aktualnie inną infekcję i cierpią na niedrożność nosa.

Przyczyny niedrożności nosa

Przyczyny niedrożności nosa to m.in.:

• obrzęki jamy nosowej;
• skrzywienie przegrody nosa;
• polipy;
• nieprawidłowości w budowie wewnętrznej nosa;
• przerost małżowin nosowych;
• choroby zębów (np. próchnica);
• zwężenie ujść zatok;
• wady genetyczne;
• uraz mechaniczny.

Wpływ na występowanie zapalenia zatok mają także: zanieczyszczenia powietrza, zaburzenia odporności, guzy w obrębie nosa, ziarniak Wegenera, czy też gruźlica. Warto także unikać nadmiernej ekspozycji na dym i zapylone powietrze.

Jakie są charakterystyczne objawy zapalenia zatok?

W okresie jesienno-zimowym czasem trudno uchronić się przed zachorowaniem. Zapalenie zatok może być oddzielną infekcją lub pojawiać się w przypadku infekcji dróg oddechowych, lub przeziębienia. Odpowiednio rozpoznane objawy pozwalają na szybkie i skuteczne leczenie, dzięki czemu można ograniczyć negatywny wpływ choroby na codzienne funkcjonowanie pacjenta.

Przebieg choroby oraz jej intensywność zależą m.in. od indywidualnych predyspozycji organizmu pacjenta. Do charakterystycznych objawów zakażenia zaliczane są:

• ból głowy;
• podwyższona temperatura organizmu;
• drapanie w tylnej ścianie gardła;
• katar (blokada nosa);
• obrzęk śluzówki;
• ból mięśni;
• pogorszone samopoczucie;
• obrzęk tkanek miękkich;
• uczucie rozbicia.

Dodatkowe objawy to m.in.: zaburzenia węchu, zatkany nos, ściekanie wydzieliny po gardle, chrząkanie, kaszel oraz nieprzyjemny zapach z ust.

Objawy charakterystyczne dla zapalenia danych zatok

W przypadku zapalenia zatok szczękowych charakterystyczny jest także ból w okolicach kości policzkowych i pod oczami. Ból czoła oraz nad oczami to objawy typowe dla chorób zatok czołowych. Dolegliwości bólowe u nasady nosa lub między oczami to sygnał, że pacjent może zmagać się z zapaleniem zatok sitowych. Z kolei ból z tyłu głowy i w oczodołach są charakterystyczne dla zapalenia zatok klinowych.

Nie lekceważ zapalenia zatok. Nieleczone może mieć poważne konsekwencje

Pod żadnym pozorem nie można lekceważyć zapalenia zatok, niezależnie od jego intensywności. Podstawowym powikłaniem jest przejście choroby w stan przewlekły. Choroba może prowadzić również do zmian w obrębie błony śluzowej nosa, czy też do tworzenia się torbieli z płynem surowiczym.

Inne poważne powikłania nieleczonego lub niewłaściwie leczonego zapalenia zatok to m.in.:

• powikłania wewnątrzczaszkowe;
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych;
• ropnie: mózgu, podtwardówkowe, nadtwardówkowe;
• zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej;
• zapalenie tkanek miękkich oczodołu (i inne powikłania oczodołowe, w tym ropnie oczodołu);
• zaburzenia widzenia;
• ropnie podokostnowe.

Diagnostyka lekarska

Jeżeli zauważysz u siebie jakiekolwiek niepokojące objawy, które mogą sugerować występowanie zapalenia zatok, to udaj się do lekarza. To w gabinecie medycznym może być postawiona prawidłowa diagnoza. W tym celu lekarz prowadzący przeprowadza dokładny wywiad z pacjentem, a także badania diagnostyczne. Wśród nich wymieniane są m.in.:

• badanie laryngologiczne;
• badania palpacyjne szyi i twarzy pacjenta;
• rynoskopia przednia przy pomocy wziernika z użyciem lampy czołowej;
• RTG zatok przynosowych;
• rezonans magnetyczny;
• tomografia komputerowa.

W trakcie badań lekarz określa stan polipów nosa pacjenta, a także ewentualne ślady stanu zapalnego. Ponadto w przypadku ostrego zapalenia zatok przynosowych lekarz może pobrać materiał biologiczny, aby na jego podstawie w laboratorium przeprowadzić posiew. Jeżeli istnieje podejrzenie podłoża alergicznego, to wykonuje się testy alergiczne.

Jak leczyć zapalenie zatok?

Leczenie każdego rodzaju zapalenia zatok różni się w zależności od przyczyn choroby. Inaczej wygląda to w przypadku bakteryjnego zapalenia zatok, a inaczej w przypadku schorzenia wywoływanego przez wirusy lub grzyby.

Bakteryjne zapalenie zatok – leczenie

Przy ostrym bakteryjnym zapaleniu zatok stosuje się antybiotyki, których zadaniem jest neutralizacja szkodliwych drobnoustrojów. Jako działanie pomocnicze oraz łagodzące objawy ogólne można stosować również:

• niesteroidowe leki zapalne;
• inhalacje lub wziewy;
• roztwory soli fizjologicznej;
• płukanki do nosa;
• syropy na kaszel;
• preparaty antyhistaminowe;
• krople do nosa (należy stosować je odpowiedzialnie, ponieważ długotrwałe przyjmowanie grozi uzależnieniem błony śluzowej od kropli).

Dodatkowo w przypadku ostrej infekcji rekomenduje się stosowanie glikokortykosteroidów donosowych. Wpływają one na zmniejszenie stanu zapalnego oraz obrzęku, a także korzystnie przekładają się na drenaż zatok.

Wirusowe zapalenie zatok – leczenie

W trakcie infekcji wirusowej lekarze skupiają się na leczeniu objawowym. Wówczas rekomenduje się picie dużej ilości płynów, nawilżanie błony śluzowej nosa, czy też stosowanie okładów na czoło. Jeżeli występują objawy ogólne i temperatura, to stosuje się leki przeciwgorączkowe i przeciwzapalne dostępne na receptę oraz bez recepty. O przebiegu leczenia decyduje lekarz prowadzący.

Grzybicze zapalenie zatok – leczenie

Leczenie grzybiczego zapalenia zatok każdorazowo powinno być poprzedzone konsultacją laryngologiczną. Najczęściej stosuje się wówczas leczenie zabiegowe, które polega na usunięciu mas grzybicznych z zainfekowanych zatok. Pomocna w tym jest funkcjonalna endoskopowa operacja zatok (FESS). Inną opcją jest nakłucie zatoki, aby możliwe było podanie miejscowo niezbędnych leków. Poza leczeniem zabiegowym, stosuje się także:

• leki przeciwgrzybicze;
• inhalacje z soli fizjologicznej;
• płukanie jamy nosowej i zatok;
• leki obkurczające naczynia i poprawiające drożność nosa;
• leki przeciwhistaminowe;
• niesteroidowe leki przeciwbólowe;
• leki mukolityczne.

Walka we własnym zakresie może być trudna

Zatoki przynosowe to część organizmu ludzkiego, która narażona jest na działanie wielu szkodliwych drobnoustrojów. W związku z tym poradzenie sobie z problemem we własnym zakresie może być kłopotliwe, a nawet niebezpieczne. Kluczem okazuje się diagnostyka i rozpoznanie sprawców stanu zapalnego zatoki szczękowej, czy każdej innej. Pozwala to na dobranie odpowiedniego leczenia, a także przyspieszenie czasu rekonwalescencji. W przeciwnym razie grozi to poważnymi powikłaniami zdrowotnymi.

Zaostrzenie się przebiegu choroby to powód do kontaktu z lekarzem

Jeżeli w trakcie leczenia zaobserwujesz zaostrzenie się objawów, to jest to powód do niezwłocznego kontaktu z lekarzem. Dzieje się tak wtedy, gdy przez kilka dni utrzymuje się wysoka gorączka, a do tego w jamie nosowej znajduje się ropna wydzielina. Choroby nosa i zatok mogą mieć ostry przebieg, a także przykre konsekwencje, dlatego nie wolno ich lekceważyć. Dbanie o swoje zdrowie to klucz do tego, aby cieszyć się dobrą formą zdecydowanie dłużej.

Czy chorobę da się wyleczyć?

Oczywiście, że tak. Zapalenie zatok nie jest klasyfikowane jako choroba przewlekła, dlatego pacjenci po wdrożeniu terapii mogą sobie z nią poradzić. Odpowiednio szybka reakcja i prawidłowo dobrane preparaty medyczne sprawią, że z powierzchni zatok pacjenta usunięte zostaną szkodliwe drobnoustroje i choroba przeminie. Niestety jednym z powikłań jest przejście schorzenia w stan przewlekły, który cechuje się długim przebiegiem i częstymi nawrotami. Docelowo może to uszkodzić błonę śluzową, dlatego należy podejść do tematu bardzo poważnie. Jeżeli postąpisz zgodnie ze wskazówkami lekarza, to z dużym prawdopodobieństwem szybko wyleczysz zapalenie zatok i powrócisz do normalnego funkcjonowania.

Zapalenie zatok a recepta online

Leczenie zapalenia zatok może wymagać długotrwałego przyjmowania leków. Wówczas niezbędne jest realizowanie recepty z dużą regularnością. Kontynuację terapii możesz zapewnić sobie w ramach usługi recepty online oferowanej na portalu https://e-recepta.net/. To wygodne rozwiązanie, dzięki któremu nie musisz udawać się do stacjonarnej poradni medycznej. Wszystko załatwisz zdalnie. Wystarczy wybrać receptę online, a następnie uzupełnić dokładnie formularz medyczny i wskazać przyjmowany dotychczas preparat. Kolejnym krokiem jest opłacenie usługi. Na podstawie tego nasz specjalista sprawdzi Twoją historię medyczną, a także oceni, czy istnieje wskazanie do przepisania leku i wystawienia e-recepty. To wszystko bez potrzeby wychodzenia z domu i udawania się do poradni stacjonarnej. Szybko docenisz wygodę tego rozwiązania, a także realną oszczędność czasu.

E-recepta – realizacja w dowolnej aptece

E-recepta to nowoczesny i wygodny dokument. Lekarz prześle Ci czterocyfrowy kod, który wystarczy podać farmaceucie wraz z numerem PESEL pacjenta. Na podstawie tego udostępnione do sprzedaży zostaną leki, które przyjmowane są w długotrwałym leczeniu zapalenia zatok. Zapraszamy do skorzystania z naszej usługi recepty online. Jeżeli podczas przyjmowania leku zauważysz coś niepokojącego lub objawy nie będą ustępować, to skontaktuj się z lekarzem. Każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu zdrowiu.