Ostry ból gardła przy przełykaniu bez gorączki — co jest przyczyną? Jak załagodzić ból gardła?

Ostry ból gardła przy przełykaniu — co może być przyczyną?

Najczęstsze przyczyny bólu, to stan zapalny gardła wywołany przez: wirusowe zapalenie gardła lub bakteryjne zapalenie gardła. Okres wylęgania pierwszego z nich szacuje się na ok. 1 do 6 dni, z kolei, jeśli za infekcję odpowiadają bakterie — czas ten waha się w granicach od 12 godzin do 4 dni. Okres zakaźności w przypadku infekcji wirusowej to od 1 do 2 dni przed wystąpieniem objawów, do 3 tygodni po wystąpieniu objawów, w infekcji bakteryjnej kończy się on ok. 24 godzin po rozpoczęciu skutecznej antybiotykoterapii lub ok. 7 dni po ustąpieniu objawów (bez antybiotykoterapii). Wśród czynników predysponujących do zachorowania wymienia się:

• upośledzenie odporności;
• brak higieny jamy ustnej;
• niektóre zachowania seksualne;
• wiek np. dzieci i młodzież są szczególnie narażone na zakażenie wirusem EBV (wirusem Epsteina-Barra);
• kontakt z wydzieliną chorego lub bezobjawowym nosicielem.

O tym, że za złe samopoczucie odpowiada angina paciorkowcowa, świadczą:

• nagły początek;
• białawy nalot;
• zaczerwienienie gardła;
• wysoka temperatura ciała (powyżej 38 stopni Celsjusza);
• czasem także: ból brzucha, wymioty i nudności.

Zapalenie migdałków na tle innych schorzeń wyróżnia także:

• krwistoczerwony i obrzęknięty języczek podniebienny;
• język początkowo obłożony, później malinowy;
• wybroczyny na błonie śluzowej podniebienia;
• występowanie ograniczonego wysięku na migdałkach;
• powiększenie węzłów chłonnych szyjnych przednich.

Z kolei typowe dolegliwości związane z infekcjami wirusowymi to: stan podgorączkowy, spuchnięte gardło, zatkany nos, ból głowy, a czasem także bóle mięśni. Objawy ostrego zapalenia gardła i migdałków, można również podzielić w zależności od etiologii:

• adenowirusy – zapalenie spojówek;
• enterowirusy, HSV-1 – wyraźne owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej lub biegunka;
• mononukleoza zakaźna – uogólnione powiększenie węzłów chłonnych i powiększenie śledziony;
• HSV-1 – bolesne powiększenie węzłów chłonnych przedniego trójkąta szyi.

Bolące gardło może być także następstwem zalegania ciał obcych w górnej części układu pokarmowego lub zaburzeń czynności przełyku, wynikających m.in. rozlanego kurczu przełyku, achalazji, z neuropatii, zarzucania kwaśnej treści z żołądka, lub chorób autoimmunologicznych. Jednostronny ból gardła może być wywołany przez zapalenie ucha środkowego, rzadziej zapalenie zatok.

Zapalenie gardła — niepokojące objawy

Jednostronny kłujący ból gardła podczas przełykania śliny, wskazuje na nerwoból nerwu językowo-gardłowego, szczękościsk lub podrażnienie błony śluzowej gardła. Niestety, bywa także spowodowany obecnością guza. Chorobę nowotworową, z dużym prawdopodobieństwem stwierdza się wtedy, gdy wykluczona została infekcja bakteryjna i infekcja wirusowa, pacjent zgłasza wieloletnie palenie papierosów, narażenie na dym papierosowy i nadużywanie alkoholu. Onkologiczne podłoże objawów można podejrzewać również, gdy u chorego obserwuje się: niewytłumaczalne powiększenie szyi, ból ucha, a w zaawansowanym stadium także duszność.

Jak widać, przyczyny problemu mogą być rozmaite, od całkiem błahych do zagrażających życiu. Dlatego, jeśli podrażnienia gardła nie można powiązać z infekcją bakteryjną i nie jest ono wywołane przez zakażenia wirusowe, należy niezwłocznie zasięgnąć porady lekarza. Narastająca duszność może być spowodowana przez zapalenie krtani (nagłośniowe jest bardzo niebezpieczne u dzieci) lub ciało obce zalegające w drogach oddechowych, które niezwłocznie trzeba usunąć.

Nieleczony silny ból gardła — powikłania

Większość zapaleń gardła (także bakteryjnych) ustępuje samoistnie: zapalenie wirusowe w ciągu 3–7 dni, a zapalenie paciorkowcowe w ciągu 3–4 dni (nawet bez antybiotyku). Nieleczone zakażenie paciorkowcem B-hemolizującym z grupy A Streptococcus pyogenes (PHBA) wiąże się z nieco większym ryzykiem powikłań ropnych i (bardzo rzadko u dorosłych) gorączki reumatycznej. To najczęstsza przyczyna nabytych wad serca u dzieci i młodych ludzi na świecie. Jest powikłaniem ok. 3% przypadków nieleczonego antybiotykami paciorkowcowego zapalenia gardła i migdałków, pojawiającym się ok. 3 tygodnie po zachorowaniu.

Przewlekłe zapalenie gardła nie tylko utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale może również prowadzić do ostrego kłębuszkowego zapalenia nerek i zapalenia opon mózgowo rdzeniowych. Obecność ciała obcego w drogach oddechowych może prowadzić do uduszenia, z kolei opóźnienia w diagnozie nowotworu, znacząco obniżają szansę na przeżycie.

Jakie badania warto wykonać?

Pacjent zgłaszający się do lekarza, ze względu na silny ból gardła zostanie zapytany o charakter objawów, ich początek i nasilenie, współwystępujące choroby, zażywane leki i wiele innych aspektów mogących nakierować specjalistę na właściwe rozpoznanie.

Postawienie pewnej diagnozy zakażenia PBHA nie jest możliwe na podstawie obrazu chorego, dlatego u pacjentów zgłaszających się do specjalisty, wykonuje się tzw. szybkie testy na obecność antygenu PBHA: dodatni wynik potwierdza zakażenie, ujemny wyklucza zakażenie u dorosłych. Niejednokrotnie konieczne okazuje się także pobranie posiewu z materiału z migdałków i tylnej ściany gardła. Ustalenie patogenu wywołującego chorobę pozwoli dobrać stosowne leczenie i zniwelować dokuczliwe objawy.

Brak gorączki raczej odwraca uwagę od zapaleń. Jeśli pacjent doświadcza świstu krtaniowego, duszności i niemożności przełykania, czyli objawów raczej niewystępujących w przypadku anginy, pomocne może okazać się wykonanie RTG przełyku, które pozwoli potwierdzić obecność ciała obcego w drogach pokarmowych.

Achalazja może zostać wykryta przy użyciu manometrii, natomiast chorobę refluksową stwierdza się zwykle na odstawie wywiadu lub wyników pH-metrii. Podejrzenie nowotworu wymaga bardziej szczegółowej diagnostyki, na którą składają się m.in. badania obrazowe, pobranie wycinków i konsultacje specjalistyczne, zwłaszcza jeśli jest to przewlekły ból gardła.

Ostry ból gardła przy przełykaniu — metody leczenia

Zastanawiasz się, jak przebiega leczenie w przypadku infekcji bakteryjnej, a jak wirusowej? Po pierwsze najpierw trzeba ustalić, co mogło powodować ból gardła, dlatego że w zależności od przyczyny problemu postępowanie jest odmienne.

Angina paciorkowcowa powinna być leczona przez nawadnianie, odpoczynek i antybiotyk (zwykle penicylinę). Na wirusowe zapalenie gardła pomagają substancje przeciwbólowe. Jeśli nie wiesz, dlaczego boli cię gardło i masz podrażnioną błonę śluzową, możesz łagodzić dolegliwości przez przyjmowanie: niesteroidowych leków przeciwzapalnych, preparatów do ssania rozpuszczających się w jamie ustnej (zawierających m.in. lidokainę, benzydaminę, salicylan choliny), ziołowych płukanek do płukania gardła i płukania jamy ustnej (z tymiankiem, szałwią, czarnym bzem), leków o działaniu odkażającym, przeciwbólowym i łagodzącym stan zapalny.

Na suche i drapiące gardło pomocne są również pastylki do ssania z propolisem, witaminą C i cynkiem. Nasilenie objawów wzrasta także, jeśli chory przebywa tam, gdzie jest suche powietrze. Można zadbać o nawilżenie otoczenia poprzez zainstalowanie profesjonalnych nawilżaczy lub wykonywanie inhalacji z solą fizjologiczną i dodatkiem kwasu hialuronowego.

Ból gardła przy przełykaniu sprawia, że najczęściej sięgamy po leczenie objawowe i środki dostępne bez recepty, nie oznacza to jednak, że problemy w przełykaniu śliny powinny być bagatelizowane.

Skuteczne leki na ostry ból gardła przy przełykaniu na receptę:

Leki na receptę najczęściej stosowane w leczeniu bólu gardła to np.:

• Octeangin;
• Pulnozin Junior;
• Pabi-Dexamethason;
• Augumentin;
• Amotaks;
• Ospamox;

Skuteczne leki na ostry ból gardła przy przełykaniu bez recepty:

Stan zapalny gardła i ból gardła przy przełykaniu mogą być niwelowane także przez środki dostępne bez recepty m.in.:

• Tantum Verde;
• Neo-Angin;
• Strepsils;
• Isla Classis;
• Inovox Express;
• Uniben Silver;
• Cevitt Gardło;
• Glosal;
• Gardlox Manusilver;
• Natur-sept;
• Hascosept;
• Glimbax
• Thonsilan spray.

Ostry ból gardła przy przełykaniu bez gorączki — podsumowanie

Ostry ból gardła przy przełykaniu, nazywany odynofagią, często wynika z infekcji wirusowych lub bakteryjnych, choć może też świadczyć o poważniejszych problemach, takich jak choroby przełyku, obecność ciała obcego czy nowotwór. Wyróżnia się różne symptomy w zależności od przyczyny dyskomfortu, dlatego tak ważna jest konsultacja z lekarzem, aby dobrać odpowiednie leczenie i uniknąć groźnych dla zdrowia powikłań. Wykonanie odpowiednich badań pomoże zdiagnozować ewentualne poważniejsze schorzenia.