Najskuteczniejszy lek na rzucenie palenia: dawkowanie, skutki uboczne tabletek i innych preparatów na receptę

Sposoby na rzucenie palenia

Uzależnienie od nikotyny to aktualnie najpowszechniejsze antyzdrowotne zachowanie podejmowane przez miliony osób na świecie. Konsekwencje dla zdrowia osoby palącej oraz wpływ na otoczenie są katastrofalne w skutkach. Zatem zrozumiałe jest, że aktualnie jednym z najważniejszych zadań polityk zdrowotnych na całym świecie jest zmniejszenie liczby osób palących nałogowo.

Jak rzucić palenie?

Rzucenie palenia jest trudnym procesem, ale z odpowiednim podejściem i wsparciem to możliwe do zrealizowania.

1. Na początek wybierz konkretny dzień, w którym przestaniesz palić – daj sobie czas na przygotowanie się.
2. Następnie zidentyfikuj sytuacje, w których najczęściej palisz. Może to być stres, picie kawy, czy spotkania towarzyskie. Zrozumienie tych wyzwalaczy pomoże Ci lepiej je kontrolować.
3. Rozważ skorzystanie z terapii behawioralnej, grup wsparcia lub poradników.

Pamiętaj, że na rynku dostępne są leki i terapie zastępcze, takie jak plastry nikotynowe, gumy do żucia, inhalatory czy tabletki, które złagodzą głód nikotynowy i wspomogą walkę z nałogiem.

Lista preparatów wspomagających rzucenie papierosów – jaki lek jest najskuteczniejszy? 

Nikotynowa terapia zastępcza (NTZ) jest jedną z terapii wspomagających walkę z nałogiem. Produkty dostarczające organizmowi nikotynę są dostępne w formie tabletek do ssania i żucia, plastrów, gum czy sprayów. Innym sposobem jest farmakoterapia lekami w formie tabletek, zawierającymi cytyzynę – alkaloid pochodzenia roślinnego. Kuracja jest zdecydowanie krótsza niż przy NTZ, dodatkowo nie ma konieczności dostarczania organizmowi nikotyny w trakcie.

W Polsce dostępne są także dwa leki na receptę, które zostały ukierunkowane na walkę z nałogiem. Są to bupropion oraz wareniklina. 

Leki wspierające zerwanie z nałogiem papierosowym (mechanizm działania)

Szukając najskuteczniejszego leku na rzucenie palenia, warto umówić się na konsultację lekarską, podczas której lekarz (jeśli uzna to za konieczne) może przepisać pacjentowi walczącemu z nałogiem nikotynowym leki, które dostępne są wyłącznie na receptę. Są nimi bupropion oraz wareniklina.

Bupropion należy do grupy atypowych leków przeciwdepresyjnych. Mechanizm działania bupropionu polega na zdolności do blokowania wychwytu zwrotnego dopaminy i noradrenaliny. Istnieją także dowody, że działa on jako antagonista receptora nikotynowego. Jest to potencjalny mechanizm, w jaki bupropion pomaga zwalczyć uzależnienie od tytoniu. Bupropion często jest zalecany jako lek pierwszego wyboru w leczeniu abstynencji nikotynowej.

Badania wykazują, że bupropion zwiększa szansę rzucenia palenia około dwukrotnie, w porównaniu do sposobu placebo (bez stosowania leków).

Drugim lekiem, jest wareniklina – pochodna cytyzyny – to wybiórczy, kompetycyjny agonista receptorów nikotynowych. Ze względu na wybiórczość, wykazuje mniej działań niepożądanych oraz mniejszy potencjał uzależniający w porównaniu z nikotynową terapią zastępczą. Leczenie warenikliną należy rozpocząć ok. 1-2 tygodnie przed zaplanowaną data rzucenia palenia. Z badań wynika, że wareniklina jest skuteczna w leczeniu uzależnienia od nikotyny i może być bezpiecznie stosowana. 

Leki zawierające bupropion i warniklinę to:

• Bupropion Neuraxpharm,
• Welbox,
• Oribion,
• Wellbutrin XR,
• Champix (wareniklina, obecnie niedostępna).

Rzucenie palenia z cytyzyną – tabletki na rzucanie palenia bez recepty

Cytyzyna jest substancją chemiczną zawartą w roślinach. To częściowy agonista nikotyny o wysokim powinowactwie, z wieloma podtypami receptorów nikotynowych. Wykazuje jednak słabsze działanie niż sama nikotyna. W efekcie oczekuje się, że substancja zmniejszy satysfakcjonujące działanie nikotyny i zmniejszy chęć oraz złagodzi rezultaty odstawienia nikotyny, ale sama nie będzie działać uzależniająco. Terapia cytyzyną jest stosunkowo niedroga oraz skuteczna.

W Polsce dostępne są następujące produkty lecznicze, których substancją czynną jest cytyzyna (występują one w formie tabletek lub kapsułek z zawartością substancji 1,5 mg):

• Desmoxan (kapsułki twarde),
• Recigar (tabletki powlekane),
• Tabex (tabletki powlekane),
• Denicit (tabletki powlekane).

Należy zaznaczyć, że kuracja z cytyzyną jest najkrótszą z możliwych – trwa 25 dni.

Nikotynowa terapia zastępcza (NTZ)

Ta metoda to najbardziej rozpowszechniona i najlepiej poznana terapia farmakologicznego leczenia zespołu uzależnienia od tytoniu. Leczenie opiera się na zastąpieniu dymu tytoniowego czystą nikotyną. Jej szkodliwość biologiczna jest niewielka, biorąc pod uwagę, że osoba uzależniona unika wielu innych, bardziej toksycznych substancji, które zawarte są w dymie tytoniowym. Zazwyczaj, nikotynowa terapia zastępcza trwa kilka do kilkunastu tygodni, a zmniejszanie dawek to proces stopniowy (zaczyna się od większych dawek).

Preparaty do NTZ są dostępne w Polsce bez recepty. Należą do nich:

• Nicorette – gumy do żucia 2 mg lub 4 mg,
• Nicorette – spray 1 mg/dawkę,
• Nicorette – tabletki do ssania 2 mg lub 4 mg,
• Nicorette – plastry transdermalne 25 mg/16 h lub 15 mg/16 h,
• NiQuitin – pastylki do ssania 2 mg lub 4 mg,
• NiQuitin Mini – tabletki do ssania 2 mg lub 4 mg,
• NiQuitin – plastry transdermalne 21 mg/24 h, 14 mg/24 h lub 7 mg/24 h.

Jak dawkować preparaty z nikotyną?

Środki w postaci gum czy inhalatorów stosuje się doraźnie, w każdym momencie, gdy występuje chęć sięgnięcia po papierosa. Z kolei plastry z nikotyną pozwalają na jej dostarczanie do organizmu w sposób ciągły (po naklejeniu).

Skutki uboczne związane z rzucaniem palenia (objawy odstawienia nikotyny)

Niektóre z działań niepożądanych, które występują podczas terapii, mogą być objawami odstawiennymi – spowodowanymi mniejszą ilością nikotyny w organizmie. 

Do możliwych skutków ubocznych należą:

• suchość w jamie ustnej,
• zmęczenie,
• bóle głowy,
• nerwowość, frustracja, drażliwość,
• zaburzenia snu.

FAQ – pytania i odpowiedzi o kurację antynikotynową