Leki regulujące oddawanie moczu — lista preparatów, które przyniosą ulgę
Oddawanie moczu to codzienny element ludzkiej fizjologii, jednak dla niektórych może być źródłem dyskomfortu. Zaburzenia związane z mikcją i towarzyszące temu nieprzyjemne objawy mogą wynikać z różnorodnych przyczyn i dotyczyć każdego niezależnie od wieku czy płci. W takiej sytuacji z pomocą przychodzą różnego rodzaju leki i preparaty dostępne w aptekach zarówno od ręki, jak i na receptę, które pozwalają uregulować proces oddawania moczu, łagodzą dolegliwości i wspierają leczenie infekcji dróg moczowych. Z jakich przyczyn rodzą się problemy z oddawaniem moczu? Jakie leki przynoszą ulgę w przypadku dysfunkcji układu moczowego? Odpowiadamy.
Infekcje dróg moczowych — przyczyny
Infekcje dróg moczowych są częstym schorzeniem i mogą dotknąć osoby w każdym wieku, przy czym częściej obserwowane są u kobiet niż mężczyzn, jest to związane z anatomią, a konkretniej z krótszą cewką moczową u płci żeńskiej.
Choroby dzieli się: na górne i dolne w zależności od miejsca wystąpienia zakażenia. Infekcje dolnych dróg moczowych obejmują zapalenie pęcherza moczowego oraz zapalenie cewki moczowej, natomiast zakażenia górnych dróg moczowych dotyczą nerek, a ich kliniczną postacią jest np. odmiedniczkowe zapalenie nerek.
Infekcje związane z drogami moczowymi najczęściej są wynikiem zakażeń bakteryjnych, przy czym najczęstszym patogenem, które je wywołuje jest Escherichia Coli (odpowiada za ok. 70-95% wszystkich przypadków). Inne bakterie odpowiedzialne za powstanie zapalenia to m.in. Staphylococcus saprophyticus, Proteus mirabilis czy Klebsiella pneumoniae.
Do częstych przyczyn rozwoju zakażeń zalicza się:
- niewłaściwą higienę okolicy intymnych, sprzyjająca przenoszeniu bakterii z odbytu do ujścia cewki moczowej;
- zablokowanie przepływu moczu spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak przerost prostaty u mężczyzn, kamica dróg moczowych, nowotwory;
- cukrzycę;
- zacewnikowanie pęcherza moczowego;
- nietrzymanie moczu lub zatrzymanie moczu;
- ciążę;
- stany po operacjach w obrębie układu moczowego.
Infekcje dróg moczowych — typowe objawy
Objawy infekcji dróg moczowych różnią się w zależności od miejsca zakażenia, tak więc zapalenia pęcherza czy cewki będzie dawać inne dolegliwości niż odmiedniczkowe zapalenie nerek (OZN).
Typowe objawy zapalenia dolnych dróg moczowych (zapalenie pęcherza moczowego i cewki moczowej) to:
- pieczenie, uczucie dyskomfortu, a nawet ból przy oddawaniu moczu;
- silne parcie na mocz, częste oddawanie moczu;
- uciążliwe dolegliwości bólowe w dole brzucha;
- uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza moczowego;
- wyciek z cewki moczowej.
Zapaleniu górnych dróg moczowych (OZN) oprócz wymienionych wyżej symptomów towarzyszyć będą objawy ogólne, takie jak: gorączka, dreszcze, osłabienie, nudności i wymioty, a także ból w okolicy lędźwiowej, szczególnie podczas wstrząsania lub lekkiego uderzania w ten obszar pleców.
Niepowikłane zapalenie dróg moczowych — leczenie
Prawidłowe funkcjonowanie dróg moczowych jest bardzo ważne dla komfortu naszego życia, dlatego jakiekolwiek niepokojące objawy dyzuryczne powinny być konsultowane z lekarzem, diagnozowane i odpowiednio leczone.
Zakażenia układu moczowego (ZUM) z punktu widzenia klinicznego możemy podzielić na niepowikłane oraz powikłane i na tej podstawie dobierane jest odpowiednie leczenie przeciwdrobnoustrojowe.
W niepowikłanych ZUM dolnych dróg moczowych (niepowikłane ostre zapalenie pęcherza moczowego u kobiet) w terapii farmakologicznej stosuje się:
- furazydynę, np.: UroFuraginum, DaFurag Max, Furaginum Hasco;
- trimetoprim, np.: Trimesan, Urotrim;
- sulfametoksazol + trimetoprim, np.: Bactrim, Biseptol, Trimesolphar;
- fosfomycynę, np.: Monural, Symural;
- ciprofloksacynę, np.: Cipronex, Ciprinol.
W przypadku niepowikłanego ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek u młodych kobiet (OOZN) terapia powinna opierać się na wyniku posiewu moczu i antybiogramu. W doustnym leczeniu empirycznym rekomendowane są antybiotyki, takie jak:
- ciprofloksacyna, np.: Cipronex, Ciprinol;
- lewofloksacyna, np.: Levoxa, Xyvelam, Levalox;
- sulfametoksazol + trimetoprim (lek II wyboru stosowany, jeśli znana jest lekowrażliwość patogenu), np.: Bactrim, Biseptol, Trimesolphar.
Powikłane zapalenie układu moczowego — leczenie
Zapalenie układu moczowego traktowane jest jako powikłane, jeśli występuje u pacjentów z anatomicznym bądź czynnościowym zaburzeniem odpływu moczu lub w przypadku upośledzenia ogólnoustrojowych, lub miejscowych mechanizmów obronnych.
Czynniki, które zwiększają ryzyko powikłanego ZUM to: obecność przeszkody lub ciała obcego w drogach moczowych, choroba nerek, przeszczepiona nerka, immunosupresja, patologie anatomiczne układu moczowego, płeć męska (każde ZUM u mężczyzn uważa się za powikłane), ciąża, cukrzyca.
Do leków, które wykorzystuje się w leczeniu zakażeń u chorych z powikłany ZUM, zarówno w warunkach domowych, jak i szpitalnych, należą:
- ciprofloksacyna, np.: Cipronex, Ciprinol;
- lewofloksacyna, np.: Levoxa, Xyvelam, Levalox;
- cefotaksym, np.: Biotaksym;
- ceftriakson, np.: Biotrakson, Ceftriaxone Kabi;
- gentamycyna, np.: Gentamycin Krka
- piperacylina/tazobaktam, np.: Piperacillin/Tazobactam Kabi.
Leczenie zapalenia układu moczowego — leki i preparaty bez recepty
W aptekach dostępne są różnego rodzaju suplementy diety i naturalne leki na zapalenie pęcherza, które wywierają korzystny efekt na prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego. W ich składzie znajdują się najczęściej wyciągi z roślin, m.in.: korzenia pietruszki, kłącza perzu, liści brzozy, nasion kozieradki czy ziela skrzypu. Wymienione zioła lecznicze wykazują często działanie przeciwzapalne i moczopędne, co wspomaga leczenie choroby i korzystnie wpływa na drogi moczowe.
Ponadto przy zapaleniu pęcherza wiele osób przyjmuje środki zawierające ekstrakt z owocu żurawiny, gdyż zawiera proantocyjanidyny ograniczające przyleganie bakterii do ścian dróg moczowych oraz jest rewelacyjnym źródłem witaminy C, która utrudnia rozwój bakterii. Warto również wspomnieć o istotnej roli D-mannozy w zapobieganiu i terapii zakażeń układu moczowego, na co wskazuje wiele przeprowadzonych badań.
Preparaty stosowane pomocniczo w leczeniu zapalenia układu moczowego, które z łatwością można znaleźć na aptecznych półkach to np.:
- Żuravit;
- Urinal;
- Fitolizyna;
- Urosept;
- UrosanFix;
- Uroplus;
- Canephron;
- Femannose N;
- Uroner.
Dbanie o zdrowie układu moczowego — profilaktyka zakażeń
Nasz układ moczowy jest narażony na wszelkie zakażenia, dlatego ważna jest profilaktyka, która opiera się na kilku kluczowych zmianach w codziennych nawykach.
Niezwykle istotne jest picie dużej ilości wody, co zwiększa objętość wydalanego moczu i pomaga w skutecznym usuwaniu bakterii z dróg moczowych. Nie należy także powstrzymywać się od wizyt w toalecie, jeśli czujemy taką potrzebę, ponieważ mikcja pozwala usunąć bakterie, które mogłyby dostać się do cewki moczowej.
Higiena okolic intymnych jest równie ważna i powinna być wykonywana przy użyciu dedykowanych kosmetyków, które nie naruszają naturalnej bariery ochronnej. Stosowanie łagodnych środków myjących i unikanie długich kąpieli w gorącej wodzie może zapobiegać podrażnieniom i zakażeniom. Warto także zadbać o noszenie przewiewnej bielizny z naturalnych materiałów, która pozwala skórze oddychać, co zmniejsza ryzyko rozwoju bakterii.
Wprowadzenie do diety błonnika może pomóc w zapobieganiu zaparciom, które prowadzą niekiedy do zwiększonego nacisku na pęcherz moczowy i zakłócają jego funkcjonowanie, co potęguje ryzyko infekcji. Dlatego powinno się wzbogacić swoją dietę w produkty bogate w błonnik, takie jak warzywa, owoce, orzechy, nasiona i pełnoziarniste produkty zbożowe.
Źródła:
- Szczeklik A., Gajewski P., Interna Szczeklika, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków, 2023.
- Ross, J., & Hickling, D. (2022). Medical Treatment for Urinary Tract Infections. The Urologic clinics of North America, 49(2), 283–297. https://doi.org/10.1016/j.ucl.2021.12.004
- Dzierżanowska D., Antybiotykoterapia praktyczna, Wydawnictwo Alfa-Medica Press, Wyd. 6, 2024.