Banany a niedoczynność tarczycy. Jaką dietę stosować z niedoczynnością tarczycy?
Dodano:

9 stycznia, 2024
10:32

Niedoczynność tarczycy - czym jest i jak się objawia?

Tarczyca to gruczoł wielce istotny dla funkcjonowania całego organizmu. Odpowiada za produkcję oraz wydzielanie trójjodotyroniny T3, oraz tyroksyny T4. Choroby tarczycy są powszechnym problemem zdrowotnym u osób na całym świecie, a najczęstszym zaburzeniem funkcji gruczołu tarczowego jest niedoczynność, zwana również hipotyreozą. Dochodzi do niej w efekcie niewystarczającej produkcji hormonów, które regulują tempo przemiany materii, stymulują rozwój i wzrost organizmu oraz wspierają układ nerwowy. Jedną z przyczyn tego schorzenia jest choroba Hashimoto, czyli przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Inne przyczyny to: zniszczenie komórek tarczycy, choroby autoimmunologiczne czy niedobory jodu.

Objawy niedoczynności tarczycy są zróżnicowane i rozwijają się stopniowo. Do najczęstszych symptomów należą:

  • spowolniona przemiana materii;
  • przyrost masy ciała;
  • zmęczenie;
  • suchość skóry;
  • ciągłe uczucie zimna;
  • osłabienie mięśni;
  • zaburzenia koncentracji i pamięci;
  • zaparcia;
  • wypadanie włosów;
  • zmiany nastroju.
Potrzebujesz recepty?
Zamów konsultację

Dieta przy niedoczynności tarczycy - jakie ma znaczenie?

W przypadku niedoczynności tarczycy, obok leczenia farmakologicznego, także dieta ma bardzo duże znaczenie, korzystnie wpływając na kontrolę masy ciała oraz łagodząc objawy. Osoby z tą chorobą często borykają się z trudnościami w utracie zbędnych kilogramów, co wynika z obniżonego tempa przemiany materii. W związku z tym bardzo istotne jest dostosowanie jadłospisu dla poprawy efektywności leczenia. Znaczący wpływ na pracę tarczycy mają mikro i makroelementy oraz witaminy: jod, selen, cynk, witamina D czy witaminy z grupy B. Jod odgrywa fundamentalną funkcję w produkcji hormonów tarczycy, dlatego warto jeść produkty bogate w ten pierwiastek, takie jak np. ryby morskie. Selen natomiast wspomaga przemiany hormonów tarczycy oraz działa przeciwutleniająco. Źródłem selenu są np. orzechy brazylijskie, pestki słonecznika oraz chuda wołowina.

Oprócz tego istotne jest, aby unikać lub wyeliminować produkty zawierające substancje utrudniające wchłanianie jodu, zwane goitrogenami. Występują one m.in. w warzywach kapustnych, np. kapuście, kalafiorze, brokule. Regularność posiłków oraz przygotowywanie żywności bogatej w białko, wielonienasycone kwasy tłuszczowe i błonnik pomaga w kontrolowaniu wagi i wspiera pracę tarczycy.

Potrzebujesz recepty?
Zamów konsultację

Banany a niedoczynność tarczycy. Czy spożywanie bananów przy niedoczynności tarczycy jest wskazane?

Istnieją produkty spożywcze, o których mówi się, że mają dobry efekt terapeutyczny na niedoczynność tarczycy. Banany są jednymi z nich, ponieważ są źródłem tyrozyny, witamin C, A, E, B6 oraz składników mineralnych, w szczególności potasu, magnezu, wapnia i jodu. Ich spożycie dostarcza do organizmu odpowiednią ilość tyrozyny, czyli aminokwasu, który stymuluje produkcję hormonów tarczycy, a oprócz tego jest przekaźnikiem wewnątrzkomórkowym oraz związkiem wyjściowym w syntezie dopaminy, adrenaliny i noradrenaliny. Z tego powodu niski poziom tyrozyny może przyczyniać się do osłabienia, zmęczenia, a nawet stanów depresyjnych. Podsumowując: zaleca się jeść banany osobom z hipotyreozą, gdyż dostarczają organizmowi istotnych składników odżywczych, wspierających funkcje tarczycy.

Co jeść przy niedoczynności tarczycy?

Mimo że dieta sama w sobie nie zastąpi leczenia farmakologicznego, w ogromnym stopniu przyczynia się do polepszenia ogólnego funkcjonowania organizmu osób z niedoczynnością tarczycy. Podstawą diety powinny być produkty, które zawierają minerały wspomagające działanie gruczołu tarczowego. Należą do nich: jod, selen, cynk, żelazo.

Jod

Jod to pierwiastek niezbędny do odpowiedniej syntezy hormonów tarczycy, więc jeśli chcemy zadbać o prawidłową pracę gruczołu tarczowego, w naszej diecie powinny znaleźć się m.in.:

  • ryby morskie (np. dorsz, tuńczyk, makrela, mintaj);
  • owoce morza (np. krewetki, małże, kalmary);
  • sól jodowana;
  • algi morskie;
  • nabiał.

Selen

Selen to kolejny bardzo ważny dla zdrowia pierwiastek, ponieważ wpływa na właściwe działanie gruczołu tarczowego, ale zapewnia też ochronę dla układu odpornościowego oraz jest przeciwutleniaczem. Warto jednak wiedzieć, że jego korzystny wpływ na organizm zależy od odpowiedniej podaży jodu. Produkty z dużą ilością selenu, o które warto wzbogacić swoją dietę to:

  • tuńczyk;
  • sardynki;
  • orzechy brazylijskie;
  • rośliny strączkowe;
  • indyk;
  • grzyby;
  • pełnoziarniste produkty zbożowe.

Cynk

Cynk również zalicza się do pierwiastków, bez których prawidłowa praca tarczycy oraz synteza hormonów w tym narządzie nie byłaby możliwa. Do pokarmów bogatych w cynk należą:

  • mięso;
  • jaja;
  • pestki dyni, słonecznika;
  • fasola;
  • ciecierzyca;
  • nasiona lnu;
  • czosnek;
  • cebula;
  • ostrygi.

Żelazo

Żelazo znajduje się w cząsteczce enzymu kluczowego w syntezie hormonów tarczycy, z tego powodu jego niedobór żelaza jest często spotykany u osób z niedoczynnością tarczycy i może powodować uczucie zmęczenia i osłabienia. Żelazo znajduje się w wielu produktach spożywczych i warto je suplementować, aby uchronić się przed rozwojem anemii. W przypadku niskiego poziomu żelaza we krwi warto jeść:

  • czerwone mięso;
  • podroby;
  • żółtko (jaja kurzego);
  • ryby;
  • buraki;
  • groszek zielony;
  • otręby;
  • szpinak;
  • suszone owoce;
  • pełnoziarniste produkty zbożowe;
  • nasiona roślin strączkowych.

Witamina D3

Chorzy na niedoczynność tarczycy są bardziej podatni na niedobory witaminy D, dlatego niezbędne jest jej suplementowanie. Oprócz pokarmowych źródeł tej witaminy, do których zaliczamy, np. tłuste ryby morskie i nabiał, zaleca się jej przyjmowanie w tabletkach. Rekomenduje się, aby witaminę D3 suplementować w dawce od 2000 do 4000 jednostek na dobę.

Niedobory wszystkich wymienionych składników mineralnych zaburzają właściwe funkcjonowanie tarczycy, dlatego dieta osób chorujących na hipotyreozę powinna składać się z posiłków zbilansowanych i bogatych w najcenniejsze dla zdrowia tarczycy składniki.

Niedoczynność tarczycy - dieta i jej podstawowe zasady. Jak wspomóc leczenie niedoczynności tarczycy?

Dieta odgrywa niezwykle ważną rolę w zarządzaniu niedoczynnością tarczycy, wspomagając leczenie farmakologiczne i poprawiając samopoczucie pacjentów. Istnieją zasady i zalecenia żywieniowe, które warto wprowadzić do codziennego życia, aby polepszyć swoje zdrowie. Oto niektóre z nich:

  1. Odpowiednie nawodnienie: regularne spożywanie 2–2,5 litra wody dziennie jest kluczowe w utrzymaniu prawidłowego nawodnienia. Zaleca się niskosodową niegazowaną wodę mineralną oraz ziołowe herbaty, należy natomiast unikać słodzonych napojów.
  2. Zdrowe sposoby przygotowywania posiłków: unikanie smażenia na tłuszczu na rzecz duszenia, gotowania na parze, grillowania czy pieczenia pomaga ograniczyć spożycie nadmiaru tłuszczów.
  3. Regularność posiłków: rekomenduje się spożywanie posiłków o tych samych porach, w odstępach 3–4 godziny, a ostatni posiłek powinien być spożywany maksymalnie 2-3 godziny przed snem.
  4. Unikanie składników wpływających na wchłanianie lewotyroksyny: dla osób przyjmujących lewotyroksynę, ważne jest zachowanie odstępu między zażyciem leku a jedzeniem. Lek powinien być przyjmowany rano, na czczo, minimum 30 minut przed śniadaniem. Ponadto należy unikać kofeiny, nadmiernego błonnika oraz grejpfrutów, ponieważ mogą one negatywnie wpływać na wchłanianie leku.
  5. Zbilansowana dieta: warto postawić na zbilansowaną dietę bogatą w składniki odżywcze. Zwiększenie podaży białka, zdrowych tłuszczów, witamin i minerałów jest kluczowe dla zdrowia, zwłaszcza w przypadku niedoczynności tarczycy.
  6. Niski indeks glikemiczny: produkty o niskim indeksie glikemicznym są zalecane, aby utrzymać stabilny poziom glukozy we krwi i wspomagać kontrolę masy ciała.

Wspieranie leczenia niedoczynności tarczycy poprzez dostosowaną dietę może przynieść korzyści w kontrolowaniu objawów oraz poprawie ogólnego stanu zdrowia. Jednak w każdym przypadku ważne jest skonsultowanie się z lekarzem lub dietetykiem w celu opracowania planu żywieniowego, który będzie indywidualnie dopasowany do pacjenta.

Niedoczynność tarczycy u dzieci - dieta

W przypadku niedoczynności tarczycy u dzieci niezbędne jest skonsultowanie kwestii odżywiania z pediatrą i dietetykiem, co pozwala na spersonalizowanie planu żywieniowego dostosowanego do konkretnych potrzeb dziecka. W diecie dzieci z tą chorobą zaleca się uwzględnienie produktów bogatych w jod, takich jak np. ryby czy owoce morza. Dodatkowo w jadłospisie powinny znaleźć się duże ilości białka, pochodzące z chudego mięsa, jaj, roślin strączkowych, które wspomaga wzrost i rozwój dzieci. Zaleca się także codzienne spożywanie warzyw, owoców i pełnoziarnistego pieczywa w celu dostarczenia niezbędnych witamin, minerałów oraz błonnika.

Produkty zawierające soję oraz warzywa kapustne mogą wpływać negatywnie na pracę tarczycy, dlatego należy ich unikać w codziennej diecie. Regularność posiłków, unikanie wysokokalorycznych przekąsek oraz dbałość o zrównoważony jadłospis są kluczowe dla wsparcia zdrowia dzieci z niedoczynnością tarczycy.

FAQ

Przy niedoczynności tarczycy często występuje niedobór witamin, zwłaszcza witaminy D, witaminy B12 oraz B6. Oprócz wymienionych witamin u pacjentów z tą chorobą częsty niedobór jodu, selenu, cynku i żelaza. Suplementacja tych składników jest niezbędna, jednak zawsze należy skonsultować się z lekarzem w celu określenia indywidualnych potrzeb pacjenta na podstawie badań.
W przypadku niedoczynności tarczycy wiele czynników może prowadzić do pogorszenia choroby. Są to przede wszystkim: nieodpowiednia dieta, palenie papierosów, zaburzenia odżywiania, stres, osłabiony układ odpornościowy i związane z tym infekcje, choroby współistniejące.
Tak, w przebiegu niedoczynności tarczycy dobrze jest wprowadzić do jadłospisu banany, ponieważ zawierają duże ilości potasu oraz innych makroelementów, przez co stanowią źródło energii i korzystnie wpływają na metabolizm i pracę tarczycy.
Osobom chorującym na niedoczynność tarczycy zaleca się spożywanie chleba pełnoziarnistego lub razowego ze względu na większą zawartość błonnika.
Osoby z niedoczynnością tarczycy powinny unikać spożywania produktów utrudniających wchłanianie jodu, takich jak: kapusta, brukselka, kalafior, rzepa, brokuł. Warzywa te zawierają goitrogeny, czyli substancje wolotwórcze, które niekorzystnie wpływają na prawidłowe funkcjonowanie tarczycy i zaburzają przyswajanie jodu.
W serwisie e-recepta.net staramy się by publikowane przez nas informację, były rzetelne i pochodziły ze sprawdzonych źródeł. Należy jednak pamiętać, że niniejszy artykuł nie jest poradą lekarską i nie może zastąpić konsultacji ze specjalistą. Potrzebujesz recepty?
Zamów konsultację

Źródła:

  1. Pastusiak K., Michałowska J., Bogdański P., Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, tom 8, nr 4, 155–160.
  2. Wolański D., Stolińska H., Jarosz M., Żywienie w niedoczynności tarczycy, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2017.
  3. A. Szczeklik, P. Gałecki, Interna Szczeklika 2020, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2020.
Udostępnij artykuł:
Potrzebujesz recepty?
Zamów konsultację