Trądzik skupiony – przyczyny, objawy, leczenie

Trądzik skupiony – przyczyny

Trądzik skupiony to jedna z form trądziku pospolitego – najczęściej diagnozowanej i leczonej dermatozy. Czynnikiem, który w większości przypadków odpowiada za wystąpienie skupionej postaci trądziku, są zaburzenia gospodarki hormonalnej i wahania poziomu hormonów, choć za powstawanie szpecących wykwitów mogą odpowiadać również skłonność do nadprodukcji łoju, a także zaburzony proces rogowacenia ujść mieszków włosowych. Połączenie zwiększonej ilości sebum z zahamowanym rogowaceniem skutkuje nasilonym gromadzeniem się wydzieliny w porach skóry, namnażaniem się bakterii, a w konsekwencji – do powstawania krost, zaskórników, a także stanów zapalnych.

Trądzik skupiony częściej występuje u mężczyzn, aczkolwiek panie również zgłaszają się do dermatologa z podejrzeniem schorzenia, przy czym nie ma znaczenia wiek osoby zmagającej się z dolegliwością. Nieprawidłowości mogą więc dotyczyć nastolatków, ale mogą być także jednym z objawów trądziku u dorosłych oraz trądziku hormonalnego występującego w każdej grupie wiekowej. Co więcej, w każdej grupie wiekowej stanowi ogromny problem natury psychologicznej. Objawy trądziku skupionego, z uwagi na swoje rozmiary i charakterystykę, mogą powodować kompleksy, wycofanie z życia społecznego, niechęć do nawiązywania kontaktów. Osoby dotknięte dermatozą, zwłaszcza na twarzy, narzekają na problemy emocjonalne, takie jak zaburzenie nastroju, problemy ze snem, a nawet stany depresyjne.

Trądzik skupiony – objawy

W przebiegu trądziku skupionego obserwujemy objawy cechujące standardowy trądzik pospolity. Mamy więc do czynienia nie tylko z licznymi zaskórnikami otwartymi i zamkniętymi, czyli tzw. trądzikiem zaskórnikowym, ale też z bardziej nasilonymi symptomami, takimi jak podskórne grudki oraz ropnie, przetoki i krosty często objęte stanem zapalnym. Nierzadko schorzeniu towarzyszą nacieki i torbiele wypełnione ropno-krwistą treścią. To, co charakteryzuje trądzik skupiony to fakt, że krosty lokalizują się blisko siebie, tworząc zlewające się w całość, większe skupiska. A co więcej, liczne stany zapalne i pękające torbiele wydzielające surowiczo-ropną wydzielinę mogą pozostawić na skórze przebarwienia i blizny potrądzikowe. Blizny po trądziku skupionym mogą przybierać nawet kilkumilimetrową, przerosłą i wypukłą postać, dlatego należą do niezwykle trudnych w usunięciu.

Przykładem trądziku skupionego mogą być pryszcze na pośladkach, ciasno usytuowane wykwity typu ropnie czy zaskórniki. Takie krosty częściej występują na pośladkach u mężczyzn niż u kobiet. Problem ten wynika – tak jak w większości przypadków skóry trądzikowej – z zaburzonej pracy gruczołów łojowych, a także wahaniach poziomu hormonów. Należy w tej sytuacji uważać, aby skóry dodatkowo nie natłuszczać (olejkami czy tłustymi balsamami do ciała), tylko ją nawilżać, natomiast same wypryski przysuszać preparatami zawierającymi kwas salicylowy (jak np. spirytus salicylowy). Warto również sięgnąć po antybakteryjne kosmetyki do mycia skóry z trądzikiem.

Jednak skupiona forma trądziku lokalizuje się nie tylko na pośladkach. Dość często dermatoza atakuje twarz oraz inne obszary ciała, takie jak plecy, ramiona, a nawet owłosiona skóra głowy.

Trądzik skupiony – leczenie

Jak leczyć trądzik skupiony? Kluczowa kwestia to jak najwcześniejsze skorzystanie ze specjalistycznej pomocy. Im szybciej zostanie podjęta kierunkowa terapia, tym lepszych efektów można się spodziewać. Ważne jest również, by w przypadku skupionej postaci trądziku działać wielotorowo. Szybkie zagojenie się szpecących zmian, a tym samym ograniczenie ryzyka powstania trudnych do zlikwidowania blizn jest możliwe wyłącznie wskutek połączenia kierunkowej terapii farmakologicznej z profilaktycznymi działaniami pielęgnacyjnymi. Obie formy leczenia doskonale się uzupełniają. Podczas wizyty dermatologicznej lekarz zapozna się z obrazem klinicznym schorzenia, wskaże właściwą ścieżkę leczenia, która skróci czas trwania trądziku, a także udzieli cennych wskazówek dotyczących codziennej pielęgnacji.

Trądzik skupiony najczęściej leczy się poprzez używanie preparatów z nadtlenkiem benzoilu lub kwasem azelainowym. Oba wykazują działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, delikatnie złuszczające i wysuszające. Dodatkowo terapia może być uzupełniona preparatami na bazie kwasu salicylowego, który skutecznie odblokowuje pory, a także wpływa na przyspieszenie gojenia się obecnych zmian trądzikowych. 

Jeżeli powyższe metody nie skutkują, lekarz podejmuje zazwyczaj próby leczenia poprzez użycie antybiotyków oraz preparatów retinoidowych. Często stosowane leki na trądzik to między innymi erytromycyna lub klindamycyna. Antybiotyki oraz pochodne witaminy A stosuje się w przypadku zmian w widocznym odczynem zapalnym, w bardzo nasilonym stadium. Ostateczną formą leczenia jest najczęściej użycie leków z izotretynoiną. Leki tego typu są bardzo skuteczne, jednak przed użyciem ich, warto wyczerpać inne możliwości, ponieważ preparaty z izotretinoiną mogą powodować u pacjentów szeroką gamę skutków ubocznych. Szczególnie niewskazane są u kobiet w ciąży i karmiących piersią, ponieważ mogą wpływać na zaburzenia rozwojowe płodu.

Leczenie trądziku bywa żmudne i długotrwałe, a ponadto wymaga wielopłaszczyznowego działania. Istotnym elementem terapii jest właściwa pielęgnacja cery trądzikowej. Systematyczne stosowanie preparatów pielęgnacyjnych o działaniu antybakteryjnym, przeznaczonych do cer przetłuszczających się i problematycznych jest podstawą dbałości o stan skóry. Należy również pamiętać o utrzymaniu właściwego poziomu nawilżenia skóry, tonizacji przywracającej skórze fizjologiczne pH, a także ochronie przeciwsłonecznej kremami z wysokim filtrem. 

Dobre rezultaty daje aplikowanie na zmiany olejku z drzewa herbacianego, maści cynkowej lub maści ichtiolowej. Dodatkowo warto rozważyć profesjonalne zabiegi w gabinecie kosmetycznym. Często polecane są zabiegi oczyszczające i złuszczające, np. peelingi chemiczne, jednak zarówno dobór zabiegu, jak i użytych w nim preparatów zależy od decyzji doświadczonego kosmetologa.