Pieczenie przy oddawaniu moczu
Pieczenie przy oddawaniu moczu to jedna z tych nieprzyjemnych dolegliwości, które mogą spotkać praktycznie każdego — niezależnie od wieku, płci czy stanu zdrowia. Znasz to uczucie? Czy przypominasz sobie sytuacje, w których zwykłe wyjście do toalety stanowiło dla Ciebie wyzwanie? Nie jesteś sam. Większość osób przynajmniej raz w życiu doświadczyła tego problemu.
- Pieczenia podczas oddawania moczu — przyczyny i objawy
- Zapalenie cewki moczowej
- Zapalenie pęcherza moczowego
- Niebakteryjne zapalenie pęcherza moczowego
- Zapalenie gruczołu krokowego
- Zapalenie żołędzi członka
- Odmiedniczkowe zapalenie nerek
- Jakie badania wykonać, kiedy pojawia się pieczenie przy oddawaniu moczu?
- Jakie badania mogą pomóc w diagnozie?
- Jak leczy się zakażenia układu moczowego?
- Leki na receptę
- Leki bez recepty
- Domowe sposoby na przyczyny pieczenia i leczenie bólu
Pieczenia podczas oddawania moczu — przyczyny i objawy
Nieprzyjemne dolegliwości towarzyszące oddawaniu moczu mogą wynikać z rozwijających się lub trwających w organizmie problemów. Pieczenie często występuje w przypadku stanu zapalnego w obrębie układu moczowego, którego jednym z najczęstszych powodów są infekcje bakteryjne.
Należy jednak wiedzieć, że za ten problem mogą być także odpowiedzialne inne choroby układu moczowego, zakażenia przenoszone drogą płciową czy podrażnienia wywołane przez środki chemiczne.
Ważne jest zrozumienie, że samo pieczenie przy oddawaniu moczu to objaw, a nie choroba. Warto więc bliżej przyjrzeć się przyczynom, które mogą wywoływać dyskomfort — zróbmy to razem.
Zapalenie cewki moczowej
Zapalenie cewki moczowej jest jedną z najczęstszych przyczyn bólu przy oddawaniu moczu. Cewka moczowa to cienki kanał, którym mocz wypływa z pęcherza. Stan zapalny tej struktury (wywołany przez bakterie lub patogeny przenoszone drogą płciową) sprawia, że pacjent odczuwa pieczenie i ból przy oddawaniu moczu.
Mężczyźni są bardziej narażeni na zapalenie cewki moczowej, ponieważ ich cewka jest dłuższa, a tym samym tworzy korzystniejsze środowisko do rozwoju patogenów.
Inne objawy, które występują przy zapaleniu cewki moczowej to:
-
częste oddawanie moczu,
-
odczuwalne parcie na pęcherz,
-
nasilony ból i swędzenie.
W nieleczonych i zaawansowanych stadiach choroby może dojść do wycieku ropnej wydzieliny.
W przypadku kobiet zapalenie cewki moczowej może przebiegać bezobjawowo, a ze względu na inną anatomię układu moczowego (krótka cewka moczowa), patogeny mogą szybciej docierać do pęcherza moczowego, tam się namnażać i w efekcie powodować infekcje.
Zapalenie pęcherza moczowego
Zapalenie pęcherza moczowego przeważnie występuje u kobiet. To właśnie ten problem jest najczęstszą przyczyną pieczenia przy oddawaniu moczu w przypadku pacjentek, które zgłaszają się z tym objawem do specjalisty. Mężczyźni także mogą zmagać się z zapaleniem pęcherza moczowego, jednak stan ten diagnozuje się u nich znacznie rzadziej.
Zazwyczaj jest to wynik zakażenia bakteriami Escherichia coli, Enterococcus fecalis i Streptococcus species, które przedostają się do układu moczowego.
Jakie są inne objawy? Oprócz pieczenia przy oddawaniu moczu, u pacjentów często pojawia się ból w podbrzuszu, uczucie ciągłego parcia na pęcherz oraz nietrzymanie moczu.
Niebakteryjne zapalenie pęcherza moczowego
Czasami pieczenie przy oddawaniu moczu nie ma związku z infekcją bakteryjną. Niebakteryjne zapalenie pęcherza to stan, w którym pacjent doświadcza objawów podobnych do zapalenia bakteryjnego, ale posiew moczu nie wykazuje obecności patogenów.
Inne przyczyny to:
-
zakażenie grzybicze pochwy (szczególnie po antybiotykoterapii),
-
zakażeniem układu moczowego wywołane chorobami wenerycznymi,
-
chemiczne podrażnienia (np. stosowanie żeli intymnych czy wkładek higienicznych z perfumami).
Zapalenie gruczołu krokowego
Dolegliwość, która dotyka mężczyzn głównie po 50. roku życia. Warto jednak wyraźnie zaznaczyć, że młodsi pacjenci również mogą jej doświadczyć. Problemy z prostatą (gruczołem krokowym) mogą być wynikiem zakażeń bakteryjnych (CBP), jednak w procesie diagnostycznym wskazuje się także przypadki stanów zapalnych, które nie są spowodowane infekcjami (CPPS lub NBCP).
Prostata jest niezbędną strukturą układu moczowo-płciowego — odpowiada za produkcję wydzieliny, w której znajdują się plemniki. Stan zapalny gruczołu krokowego może wywoływać:
-
ból podbrzusza,
-
ból pleców w okolicy krzyżowo-lędźwiowej,
-
częste i długotrwałe oddawanie moczu oraz uczucie pieczenia.
Dodatkowo u pacjentów może wystąpić ból jąder, krocza i bolesne oddawanie moczu.
Długotrwałe i nieleczone zapalenie gruczołu (stan, który najczęściej wynika z ignorowania objawów) może początkowo powodować przewlekłe problemy z oddawaniem moczu i łagodne powiększenie prostaty. Z czasem jednak może stać się przyczyną znacznie poważniejszych i trudniej leczonych problemów.
Zapalenie żołędzi członka
Najczęściej wywołane infekcją bakteryjną, grzybiczą lub podrażnieniem chemicznym. Objawy to przede wszystkim ból i pieczenie przy oddawaniu moczu oraz zaczerwienienie i obrzęk okolicy żołędzi. W bardzo zaawansowanych przypadkach u pacjentów mogą pojawić się zmiany skórne (widoczne pęcherze czy nadżerki).
Choć zapalenie żołędzi dotyczy mężczyzn, podobne objawy mogą wystąpić u kobiet, jako zapalenie pochwy.
Odmiedniczkowe zapalenie nerek
Poważne zakażenie układu moczowego, które rozwija się, gdy bakterie przedostają się z pęcherza do nerek.
Oprócz pieczenia przy oddawaniu moczu, ten rodzaj zapalenia nerek charakteryzuje się występowaniem wysokiej gorączki, bólu pleców i dreszczy. Taki stan wymaga natychmiastowej konsultacji medycznej, ponieważ może prowadzić do trwałego uszkodzenia nerek, a w konsekwencji do stanu zagrażającego życiu.
Jakie badania wykonać, kiedy pojawia się pieczenie przy oddawaniu moczu?
Pieczenie podczas oddawania moczu może być pierwszym sygnałem do tego, że coś niepokojącego dzieje się w Twoim organizmie (głównie w układzie moczowo-płciowym). Nie zawsze jest to powód do paniki, jednak warto działać, zanim problem stanie się poważniejszy.
Jakie badania mogą pomóc w diagnozie?
-
Ogólne badanie moczu — proste, ale bardzo skuteczne badanie.
-
Posiew moczu — bardziej szczegółowa analiza, która pomaga ustalić, jakie bakterie są odpowiedzialne za objawy występujące przy zakażeniu układu moczowego. Pozwala lepiej dobrać antybiotyk i skutecznie zwalczyć infekcję.
-
Badanie ultrasonograficzne (USG) — zlecane w przypadku nawracających infekcji lub gdy występują inne objawy (np. ból w okolicy nerek, ból jąder).
-
Badanie urologiczne — w przypadku mężczyzn, u których pieczenie przy oddawaniu moczu może być związane z innymi problemami (zapalenie prostaty, zapalenie jąder).
-
Badanie ginekologiczne — u kobiet pieczenie okolicy cewki moczowej może być powiązane z problemami z układem rozrodczym.
Jak leczy się zakażenia układu moczowego?
Leczenie zakażenia układu moczowego zależy od jego przyczyny. Czasami potrzebne są leki na receptę, czasem wystarczą preparaty bez recepty, a w niektórych przypadkach pomocne mogą okazać się domowe sposoby i przestrzeganie zasad profilaktyki zakażenia układu moczowego.
Sposób postępowania zależy od nasilenia objawów oraz wyników badań i zawsze powinien być zlecany przez lekarza.
Ignorowane lub nieprawidłowo leczone problemy mogą być przyczyną znacznie poważniejszych schorzeń niż odczuwany dyskomfort i uczucie pieczenia w trakcie oddawania moczu.
Leki na receptę
Najczęstszym sposobem leczenia zakażeń układu moczowego są antybiotyki. W Polsce dostępne są różne leki na receptę, które skutecznie zwalczają bakterie powodujące infekcje dróg moczowych.
-
Furaginum Teva (furazydyna) — popularny antybiotyk na zakażenia dolnych dróg moczowych. Preparaty, które zawierają tę substancję czynną, można zakupić także bez recepty — jednak w innych dawkach.
-
Cipronex (cyprofloksacyna) — silniejszy antybiotyk z grupy fluorochinolonów, stosowany w przypadku poważniejszych zakażeń bakteriami gram-ujemnymi.
-
Biseptol (sulfametoksazol i trimetoprim) — antybiotyk z grupy sulfonamidów, o stosunkowo szerokim spektrum działania.
-
Monural (fosfomycyna) — jednorazowa dawka leku, stosowana w leczeniu ostrego zapalenia pęcherza moczowego. Zalecany dla pacjentów, którzy nie powinni przechodzić długotrwałej antybiotykoterapii.
Antybiotyki są skuteczne, ale pamiętaj, że ich wybór powinien być oparty na wynikach posiewu moczu, aby stosować celowane leczenie konkretnych bakterii. Stosowanie antybiotyków na własną rękę, bez konsultacji z lekarzem może prowadzić do zwiększania oporności patogenów i nawrotów infekcji.
Leki bez recepty
Twoje objawy są Ci znajome i nie są bardzo nasilone? Możesz zacząć od leków dostępnych bez recepty. W Polsce znajdziesz wiele preparatów, które wspomagają leczenie zakażeń układu moczowego.
-
Urofuraginum (furazydyna)
-
NeoFuragina (furazydyna)
-
Furoxin — preparat zawierający wyciąg z żurawiny
-
Rowatinex
Leki bez recepty mogą przynieść ulgę, ale pamiętaj, że w przypadku nasilenia objawów zawsze wskazana jest konsultacja z lekarzem.
Domowe sposoby na przyczyny pieczenia i leczenie bólu
Jak samodzielnie zapobiegać bolesnemu uczuciu pieczenia? Co może pomóc?
-
Picie odpowiedniej ilości płynów
-
Sok i napary z żurawiny
-
Ciepłe okłady
-
Unikanie drażniących środków higienicznych
Jeśli pieczenie przy oddawaniu moczu jest łagodne, możesz wspomóc się domowymi sposobami. Jednak nie zastąpią one leczenia, zwłaszcza w przypadku poważniejszych infekcji.
Źródła:
- Ostrowska, K., Strzelczyk, A., Różalski, A., & Stączek, P. (2013). Biofilm bakteryjny jako przyczyna zakażeń układu moczowego–mikroorganizmy patogenne, metody prewencji i eradykacji. Advances in Hygiene & Experimental Medicine/Postepy Higieny i Medycyny Doswiadczalnej, 67.
- Toczek-Wasiak, A., Salata, B., & Dzierżanowski, T. (2022). Zakażenia układu moczowego w opiece paliatywnej. Med Paliat, 14(1), s. 1-10.
- Okrągła, E., Szychowska, K., & Wolska, L. (2014). Mechanizmy utrzymania sterylności układu moczowego. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 68, s. 684-694.
- Czajkowski, K., Broś-Konopielko, M., & Teliga-Czajkowska, J. (2021). Zakażenie dróg moczowych u kobiet. Lekarz POZ, 7
- Grabowska, P. M. (2019). Rekomendacje dotyczące postępowania w zakażeniach męskiego układu moczowego i płciowego. Postępy andrologii online, 6(2), s. 29–42.
- Jankowska, K., Rabijewski, M., & Suszczewicz, N. (2020). Infekcje urogenitalne u mężczyzn jako przyczyna niepłodności. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 43(3), s. 407-418.
- Łuczyńska, E., Jaszczyński, J., & Cieszanowski, A. (2014). Zapalenie gruczołu krokowego.
- Wojnarowicz, J., Łach, O., Łach, E., & w Zabrzu, L. D. (2019). Prostatitis Chronica–Multimodalne terapie leczenia. Medycyna XXI wieku, 92.
- Gołąbek T., Lipiński M., Drewa T. (2017). Zalecenia zespołu ekspertów dotyczące leczenia i profilaktyki zakażeń układu moczowego immunostymulatorem Uro-Vaxom (OM-89). Przegląd Urologiczny, 2, s. 24–29.
- Kozińska, A., & Sitkiewicz, I. (2017). "Nowe" i "stare" antybiotyki-mechanizmy działania i strategie poszukiwania leków przeciwbakteryjnych. Kosmos, 66(1), s. 109-124.