Interakcje leków z alkoholem: lista leków
Leki i alkohol stanowią niebezpieczne połączenie. Substancje w nich zawarte bowiem mogą na siebie wzajemnie oddziaływać, prowadząc do niebezpiecznych skutków. Pojawiają się zatem pytania, czy po alkoholu można brać leki? Czy można pic alkohol po lekach? Po jakich lekach nie można pić alkoholu? Przy jakich lekach nie wolno pić alkoholu? Jakie leki można mieszać z alkoholem? Dlaczego nie można mieszać leków z alkoholem?
Alkohol a leki
Alkohol i leki podlegają w ludzkim organizmie podobnym przemianom. W tym znaczeniu, do wielu z tych przemian dochodzi przy udziale tych samych enzymów. Dlatego też stosowanie leków i alkoholu podlega wzajemnym interakcjom – alkohol bowiem może modyfikować działanie leków, leki z kolei mogą zmieniać metabolizm alkoholu, wpływając na enzymy biorące udział w przekształceniu alkoholu etylowego do aldehydu, a następnie do kwasu octowego. Wszystkie te procesy mogą sprawiać, że charakter działania leków może się zmieniać, przez co zmianie może ulec stężenie leku w ustroju. Natomiast leki, wpływając na enzymy, które biorą udział w metabolizmie alkoholu, mogą prowadzić do zwiększenia stężenia alkoholu we krwi, a przez to do nasilenia nieprzyjemnych i toksycznych objawów zatrucia alkoholowego, które mogą wiązać się z wystąpieniem objawów niebezpiecznych dla zdrowia i życia. Dodatkowo połączenie leków i alkoholu może wiązać się z wystąpieniem działań niepożądanych, a w niektórych przypadkach może wiązać się również z ryzykiem śmierci.
Jakich leków nie można łączyć z alkoholem?
Alkohol i leki to niebezpieczne połączenie. Z tego względu najlepiej z reguły unikać łączenia medykamentów z napojami wysokoprocentowych. Należy jednak wskazać, że niektóre grupy leków są szczególnie niebezpieczne w połączeniu z alkoholem. Należy wskazać, że lista leków, których nie należy łączyć z alkoholem, jest bardzo długa. Wszelkie informacje dotyczące interakcji między substancjami czynnymi w lekach a alkoholem znajdują się w ulotce. Z tego względu przed zastosowaniem terapii lekami, warto wcześniej zapoznać się z informacjami dotyczącymi ich zażywania i zachować ostrożność.
Alkoholu nie należy łączyć z:
- niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi i innymi nieopioidowymi lekami przeciwbólowymi,
- lekami opioidowymi,
- lekami przeciwzakrzepowymi i przeciwpłytkowymi,
- lekami przeciwpadaczkowymi
- lekami przeciwhistaminowymi,
- lekami przeciwnadciśnieniowymi,
- lekami przeciwgrzybicznymi i przeciwpasożytniczymi,
- lekami przeciwpsychotycznymi,
- lekami rozluźniającymi mięśnie,
- lekami przeciwdepresyjnymi,
- lekami przeciwlękowymi i nasennymi,
- lekami na dysfunkcje seksualne.
Należy jednoznacznie wskazać, że w przypadku stosowania poniższych leków należy bezwzględnie zaprzestać spożywania alkoholu:
- metadon,
- fenytoina,
- zolpidem i zopiklon,
- bupropion,
- moklobemid,
- opioidy o przedłużonym uwalnianiu,
- metotreksan,
- metronidazol i tynidazol,
- ketokonazol,
- acytretyna,
- wareniklina.
Skutki mieszania leków z alkoholem
Mieszanie leków z alkoholem – zarówno zażycie leków przed, jak i po wypiciu alkoholu – jest niebezpieczne. Okazuje się bowiem, że spożywanie alkoholu w trakcie farmakoterapii może wpływać na modyfikowanie działania leków – hamowania lub wzmacniania ich dostępności w organizmie, co wiąże się bezpośrednio na ich oddziaływanie i właściwości lecznicze na organizm. Skutki mieszania leków z alkoholem są różne i uzależnione od rodzaju substancji czynnej zawartej w leku i sposobu interakcji z alkoholem.
Niebezpiecznym połączeniem są antybiotyki z alkoholem. W tym znaczeniu w przypadku antybiotyków alkohol znacznie osłabia ich działanie, przez co leczenie jest mniej skuteczne. Ponadto połączenie alkoholu i antybiotyków może doprowadzić do zaburzeń oddychania, przyspieszonej akcji serca, a także gwałtownych zmian ciśnienia tętniczego. Wynikiem tego połączenia może być również ból żołądka i wymioty.
Niebezpiecznym połączeniem jest stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) z alkoholem, połączenie to może grozić rozstrojem żołądka i krwawieniem z przewodu pokarmowego. Należy wskazać, że szczególną ostrożność należy zachować przy większości leków przeciwbólowych z alkoholem. Niemniej jednak skutki jednoczesnego zażycia leku znoszącego bólu i spożycie alkoholu mogą znacznie się różnić w zależności od grupy farmaceutyków. W tym znaczeniu zastosowanie paracetamolu po alkoholu może skutkować nawet uszkodzeniem wątroby. Niebezpieczne skutki może mieć również połączenie leków opioidowych z alkoholem. Zastosowanie opioidów z alkoholem bowiem zwiększa ryzyko przedawkowania leków oraz pojawienia się depresji ośrodka oddechowego.
Niebezpieczne jest również łączenie alkoholu z lekami przeciwdepresyjnymi. Należy jednak wskazać, że tylko wybrane leki przeciwdepresyjne wchodzą w istotne interakcje z napojami wysokoprocentowym. Niemniej jednak należy mieć na uwadze, że spożywanie alkoholu już samo w sobie zwiększa ryzyko występowania zaburzeń nastroju. Co więcej, szczególnie niebezpieczne jest łączenie alkoholu z lekami przeciwpsychotycznymi, gdyż połączenie to w negatywny sposób wpływa na ośrodkowy układ nerwowy, przyczyniając się do wystąpienia trudności z oddychaniem, a także zaburzeniami koordynacji ruchowej i równowagi.
Niebezpieczne jest również łączenie alkoholu z preparatami przeciwcukrzycowymi, co może doprowadzić do hipoglikemii. Z tego względu szczególną ostrożność muszą zachować osoby chore na cukrzycę, które regularnie stosują leki na cukrzycę w postaci insuliny.
Dodatkowo niebezpieczne jest również połączenie alkoholu z lekami przeciwalergicznymi (przeciwhistaminowymi) i uspokajającymi. W tym przypadku bowiem alkohol nasila ich działanie, przyczyniając się do występowania znacznej ospałości i senności. Dodatkowo połączenie to znacznie obniżyć zdolności psychomotoryczne, takie jak umiejętność kierowania pojazdami. Należy jednak wskazać, że interakcje leków z alkoholem w znacznie mniejszym stopniu dotyczy leków przeciwhistaminowych II generacji.
Niewskazane jest połączenie leków przeciwlękowych i nasennych z alkoholem, ponieważ połączenie leku działającego sedatywnie i napojów wysokoprocentowych zawsze zwiększa ryzyko senności i zaburzeń psychomotorycznych. Dodatkowo skutkiem interakcji leków z alkoholem mogą być również zwiększone skłonności do ryzykownych zachowań.
Alkoholu nie powinno się również łączyć z lekami stosowanymi na dysfunkcję seksualną. Okazuje się bowiem, że poza ryzykiem hipotensji, która de facto jest niewielka, napoje wysokoprocentowe znacznie zwiększają ryzyko występowania zaburzeń erekcji, dlatego też osłabiają działania stosowanych leków, a dodatkowo pogłębiają problem.
Alkohol i leki to niebezpieczne połączenie, którego należy bezwzględnie unikać. Choć w niektórych przypadkach napoje wysokoprocentowe nie wpływają bezpośrednio na skuteczność leków, jak w przypadku antykoncepcji a alkoholu, to w przypadku innych medykamentów mogą wiązać się z niebezpiecznymi dla zdrowia i życia efektami ubocznymi. Dlatego też warto wiedzieć, jak długo działa paracetamol i jakie są skutki uboczne ketonalu. Dzięki temu, możliwe jest uniknięcie wystawienia organizmu na niebezpieczne działanie alkoholu w trakcie stosowania leków.
Źródła:
- Jośko-Ochojska J., i in. Interakcje alkoholu i dymu tytoniowego z lekami – wiedza potrzebna na co dzień. Hygeia Public Health, 2015, 50
- Czech N., i in. Wiedza pacjentów na temat interakcji leków z żywnością i alkoholem. Pielęgniarstwo Polskie, 2013, 2