Inhalacje z soli fizjologicznej – jak je wykonać poprawnie?
Inhalacje z soli fizjologicznej są bardzo popularnym, domowym zabiegiem wykorzystywanym w walce z objawami infekcji górnych dróg oddechowych. Są bardzo proste do wykonania, skuteczne i bezpieczne. Sprawdź, jak i kiedy warto zrobić inhalacje z soli fizjologicznej oraz w czym mogą Ci pomóc.
Inhalacja z soli kuchennej – na co pomaga?
Inhalacje są zabiegiem polegającym na wprowadzaniu różnych substancji bezpośrednio do dróg oddechowych razem z wdychanym powietrzem. Bardzo często są polecane przy przeziębieniach i innych infekcjach górnych dróg oddechowych, a także alergiach i podrażnieniach błony śluzowej. Mają wiele zalet, pozwalają m.in. na zmniejszenie dawek stosowanych leków, a także uniknięcie ewentualnych skutków ubocznych, które towarzyszą przyjmowaniu różnych preparatów doustnie.
Do inhalacji można wykorzystać wiele produktów. Zdecydowanie najpopularniejsza jest sól kuchenna oraz sól fizjologiczna, a także olejki eteryczne i zioła. Często stosuje się również nebulizację. Co to jest nebulizacja? To rodzaj inhalacji polegający na wykorzystaniu specjalnego urządzenia, które zmienia lek z postaci płynnej na aerozol i wprowadza substancje lecznicze bezpośrednio do dróg oddechowych.
Jak działają i co dają inhalacje z soli?
Aby odpowiedzieć na te pytania, warto zacząć od wyjaśnienia, czym jest sól kuchenna, a czym sól fizjologiczna. Sól kuchenna jest minerałem zbudowanym sodu i chloru, dlatego nazywana jest chlorkiem sodu. Na co dzień wykorzystuje się ją głównie do wzmacniania smaku potraw. Natomiast klasyczna sól fizjologiczna jest wodnym roztworem chlorku sodu w stężeniu 0,9% - oznacza to, że w 100 g roztworu znajduje się 0,9 g soli. Dostępne są również bardziej stężone (hipertoniczne) preparaty soli fizjologicznej, najczęściej w stężeniu 3% lub 6%.
Klasyczna sól fizjologiczna ma działanie nawilżające i oczyszczające drogi oddechowe. Jej zastosowanie w inhalacji może przynieść ulgę przy katarze, kaszlu, bólach zatok, podrażnieniach i przesuszeniach śluzówki. Występuje również w wersjach wzbogaconych w kwas hialuronowy lub ektoinę, które mają dodatkowe właściwości nawilżające i łagodzące. Z kolei sól fizjologiczna hipertoniczna ma silniejsze działanie rozrzedzające zalegającą w drogach oddechowych wydzielinę i ułatwia jej usuwanie poprzez pobudzenie odruchu kaszlu.
Jak robić inhalacje z soli?
Możesz wykorzystać do tego jeden z najstarszych, wykorzystywanych od pokoleń sposobów inhalowania, czyli tzw. „parówkę”. Wystarczy, że do miski lub innego głębokiego naczynia z gorącą wodą dodasz sól kuchenną (ok. 1 łyżki na 1 litr), a następnie pochylisz się nad parą, przykrywając głowę ręcznikiem. Zamiast soli kuchennej lepiej jednak wykorzystać gotową sól fizjologiczną z apteki. Jest to bezpieczniejsze rozwiązanie, ponieważ preparaty mają sprawdzony skład i nie podrażniają skóry, ani błon śluzowych. Do inhalacji możesz też użyć specjalnego inhalatora, do którego dodasz ampułkę z solą fizjologiczną w wybranym stężeniu.
Przygotowane w ten sposób inhalacje z soli świetnie sprawdzą się jako domowa inhalacja na zatoki, katar, kaszel, zatkany nos, ból gardła, a także podrażnień błon śluzowych. Można stosować je również przy objawach towarzyszącym alergiom. Są bezpieczne, bezbolesne i można robić je w każdym wieku oraz w ciąży – możliwa jest nawet inhalacja niemowlaka. Inhalacje mogą być pomocne nie tylko podczas choroby, ale również u osób zdrowych, z tendencją do przesuszania błony śluzowej, w celu poprawy komfortu oddychania.
Inhalacje z soli fizjologicznej – ile razy dziennie?
Inhalacje z soli fizjologicznej są bezpieczne i nie ma większych przeciwwskazań do ich wykonywania, dlatego można je robić nawet kilka razy dziennie. Na ogół zaleca się wykonywanie inhalacji 2-3 razy w ciągu dnia w zależności od nasilenia objawów. Większą ostrożność należy jednak zachować w przypadku inhalacji z hipertoniczną solą fizjologiczną, ponieważ ma silniejsze działanie i wykonywana zbyt często może spowodować silny kaszel i wysuszenie błon śluzowych, a nawet duszności. Dlatego przed ich zastosowaniem warto skonsultować się z lekarzem. Inhalacji z soli fizjologicznej hipertonicznej nie zaleca się również na noc. Najlepiej przeprowadzić je w pierwszej połowie dnia.
Ile powinna trwać inhalacja z soli fizjologicznej?
Jedna zabieg domowej inhalacji z soli fizjologicznej powinna trwać ok 10-20 minut. Jest to optymalny czas do tego, aby zabieg zadziałał i przyniósł oczekiwane rezultaty, a jednocześnie możliwe jest jej przeprowadzenie w komfortowy sposób. U dzieci inhalacje powinny trwać jednak nieco krócej. Na ogół zaleca się, aby trwały maksymalnie 10 minut. Im młodsze dziecko, tym krócej powinna trwać inhalacja.
Ile dni można robić inhalacje z soli fizjologicznej?
Inhalacje są zabiegami o wysokim stopni bezpieczeństwa, dlatego nie ma maksymalnego czasu, po którego upływie należy bezwzględnie zakończyć ich stosowanie. W przypadku przeziębień i infekcji często zaleca się ich stosowanie do czasu ustąpienia wszystkich objawów. Warto jednak pamiętać, że jeśli mimo stosowania inhalacji dolegliwości się utrzymują, a nawet nasilają, niezbędna jest konsultacja z lekarzem, ponieważ może się okazać, że konieczne będzie wprowadzenie innego sposobu leczenia lub zastosowanie inhalacji z dodatkiem leków.
Podsumowanie
Inhalacje z soli fizjologicznej, czyli wodnego roztworu chlorku sodu (soli kuchennej), są dobrym, sprawdzonym sposobem, który przynosi ulgę w objawach towarzyszących infekcjom górnych dróg oddechowych. Są bezpieczne, bezbolesne i bardzo proste do przygotowania. Inhalacje można robić nawet kilka razy dziennie i bez obaw mogą je stosować również dzieci i kobiety w ciąży. To dobra, naturalna metoda na katar, kaszel i zatkany nos.
Źródła:
- Tonog P., Lakhkar A. Normal saline. StatPearls Publishing
- Nieumywakin I. Sól, lecznicze właściwości. Vital, 2013
- Wronikowska O., Budzyńska B. Inhalacja i nebulizacja – zasady, rodzaje i bezpieczeństwo terapii, Aptekarz Polski, 2019
- Hachlica D. Sól fizjologiczna – kiedy warto ją stosować?
- Saline 0.9 % Solution For Nebulization - Uses, Side Effects, and More
- Koch M., Mentzel H., Ledermuller R. Inhalation therapy with hypertonic saline (3%) – A treatment option for airway disease in children? European Respiratory Journal, 2015