Guz mózgu a ból głowy: kiedy powinniśmy udać się do neurologa?
Guzem mózgu określa się nie tylko nowotwór, ale również każdą inną obcą dla mózgu strukturę, której pojawienie wiąże się ze wzrostem ciasnoty śródczaszkowej. Do najczęstszych guzów mózgu zalicza się ropień mózgu, tętniak, pasożyt, a także torbiel pajęczynówki. Objawy nowotworów i guzów mózgu mogą być różne, uzależnione jest to od rodzaju, wielkości, a także od lokalizacji guza w mózgu. Charakterystycznym objawem guza mózgu są bóle głowy. Dolegliwości bólowe związane są zazwyczaj ze wzmożonym ciśnieniem śródczaszkowym i ogniskowym. Pojawiają się zatem pytania, jakie bóle głowy występują przy guzie mózgu? Kiedy ból głowy może zwiastować nowotwór? Jaki ból głowy towarzyszy przy nowotworze lub innym guzie mózgu?
Objawy bólu głowy przy guzie mózgu
Objawem, który zazwyczaj występuje w przypadku guza mózgu (np. przysadki czy innej lokalizacji w mózgu), jak już wskazano, jest ból głowy. Częstotliwość występowania dolegliwości bólowych głowy oraz ich nasilenie zwiększają się proporcjonalnie do wzrostu ciśnienia śródczaszkowego. Dlatego też w ciągu tygodni i miesięcy dolegliwości bólowe głowy zwiększają się, wraz z częstotliwością ich występowania. W przypadku guza mózgu ból głowy najczęściej pojawia się nad ranem. Pacjenci dolegliwości opisują jako rozsadzanie głowy. Wraz ze wzrostem struktur guza mózgu pojawiają się dodatkowe dolegliwości. W tym znaczeniu poza bólem głowy symptomami mogą być również nudności oraz wymioty, a w nierzadko również zaburzenia na tle psychicznym.
Kiedy ból głowy może zwiastować nowotwór?
Ponad połowa pacjentów z guzem mózgu doświadcza nasilających się bólów głowy. Dolegliwości bólowe głowy nasilają się wraz z naciskiem na nerwy i naczynia krwionośne w mózgu, który wywierany jest przez rosnący guz. Bóle głowy przy nowotworze i innych guzach zazwyczaj nie ustępują, ale nasilają się wraz z rozwojem struktur guza w mózgu. Objawami, które mogą wskazywać na nowotwór, są:
- ciągły ból, przypominający migrenę,
- ból nasilający się w godzinach porannych, tuż po przebudzeniu,
- bólom głowy towarzyszą wymioty i dolegliwości neurologiczne,
- dolegliwości bólowe głowy nasilają się podczas ćwiczeń fizycznych, a także kaszlu i przy zmianie pozycji.
Charakterystycznym symptomem, mogących świadczyć o nowotworze mózgu jest również nieskuteczność leków przeciwbólowych dostępnych bez recepty. Oznacza to, że zastosowanie ogólnodostępnych farmaceutyków nie przynosi ulgi w dolegliwościach bólowych.
Doświadczenie bólów głowy, które pojawiają się częściej i z większym nasileniem nie musi jednak oznaczać guza mózgu. Objawy w postaci bólu głowy mogą mieć różne podłoże i występować w formie klasterowego bólu głowy czy migreny. Należy zatem wskazać, że pojawiające się epizodycznie lub utrzymujące się przez dłuższy czas bóle głowy należy odpowiednio rozpoznać i zdiagnozować podczas wizyty u lekarza. Postawienie diagnozy umożliwia bowiem wdrożenie właściwego leczenia. Przy bólach głowy leczenie zazwyczaj ma charakter farmakoterapii. Niemniej jednak leki przeciwbólowe powinny być dobierane odpowiednio do nasilenia dolegliwości, by nie doprowadzić do groźnego dla życia i zdrowia przedawkowania leków. Dlatego też środki niwelujące ból należy przyjmować zgodnie ze schematem drabiny analgetycznej opracowanej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).
Ból głowy jest powszechną dolegliwością – jedną z najczęściej występujących wśród różnych grup wiekowych, natomiast guzy mózgu są stosunkowo rzadką przypadłością. Należy zatem podkreślić, że nawet długotrwałe, silne bóle głowy nie zawsze świadczą o guzie mózgu. Niemniej jednak celem ustalenia przyczyn dolegliwości bólowych głowy, warto skonsultować się z lekarzem.
Źródła:
- Zaidat O.O., Lerner A.J. wyd. I polskie, red. H. Kwieciński, Neurologia. The Little Black Book. Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2010
- Porter RS, Kaplan JL: The Merck Manual. Objawy Kliniczne. Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2010