Zmiany skórne w niedoczynności tarczycy
Niedoczynność tarczycy powoduje wiele niekorzystnych zmian w organizmie chorego. Jednym ze skutków tego schorzenia jest pogorszenie kondycji skóry, paznokci oraz włosów. Jakie są typowe objawy skórne niedoczynności tarczycy i czy można je zniwelować? Jak powinna przebiegać pielęgnacja skóry przy niedoczynności tarczycy?
Objawy skórne niedoczynności tarczycy
Tarczyca (łac. Scutellaria incana) to nieparzysty gruczoł wydzielania wewnętrznego zlokalizowany w przedniej części szyi. Tarczyca produkuje hormony (T3, T4), które regulują wiele procesów metabolicznych wewnątrz komórek - zaburzenie poziomu tyroksyny i rójjodotyroniny odbija się m.in. na wyglądzie skóry chorego. W ramach ciekawostki warto dodać, iż z kolei wtórna niedoczynność przytarczyc jest spowodowana podwyższonym tężeniem wapnia we krwi.
Jeśli chodzi o zmiany skórne w niedoczynności tarczycy, osoby dotknięte problemami endokrynologicznymi często skarżą się na suchą, łuszczącą się skórę, której brakuje zdrowego blasku. Możemy zaobserwować też intensywne - nadmierne rogowacenie naskórka (zwłaszcza na łokciach i kolanach). Na skutek zmian chorobowych naskórek jest pomarszczony, szorstki - nieprzyjemny w dotyku. Wielu chorych doświadcza uczucia ściągnięcia skóry oraz obserwuje przedwczesne oznaki starzenia.
Dodatkowym problemem jest bladość i żółtawe zabarwienie (będące konsekwencją zaburzeń przemiany karotenu). W wielu przypadkach pojawia się zaczerwienienie i uciążliwy świąd. U wielu chorych dochodzi też do obrzęku twarzy oraz powiek - jest to tzw. obrzęk śluzowaty (łac. myxoedema) spowodowany niedoborem hormonów tarczycy (w tkance podskórnej odkłada się nadmiar hydrofilnych glikozaminoglikanów). Warto wspomnieć, iż zmiany obrzękowe są twarde, pogrubiają rysy twarzy i ograniczają mimikę.
Niedoczynność tarczycy manifestuje się na skórze również pod postacią dermografizmu, który jest odmianą pokrzywki, która powstaje na skutek ściśnięcia skóry, zadrapania lub potarcia. Innym problemem, który dotyczy z kolei owłosionej skóry głowy - jest przewlekłe łysienie oraz wyraźne ścieńczenie włosów. Pasma są suche, matowe, intensywnie wypadają. Pogorszeniu ulega również kondycja paznokci u rąk oraz stóp - stają się łamliwe i kruche. Ponadto u chorych zauważalne jest przerzedzanie się łuków brwiowych oraz nadmierne wypadanie rzęs.
Warto nadmienić, iż jedną z głównych przyczyn niedoczynności tarczycy jest Hashimoto u dzieci i dorosłych. Co z kolei sprzyja rozwojowi Hashimoto? To autoimmunologiczna choroba o podłożu genetycznym. Istnieje również związek między selenem i cynkiem a Hashimoto. Suplementacja tych pierwiastków pozwala unormalizować funkcjonowanie tarczycy.
Pielęgnacja skóry przy niedoczynności tarczycy - jakich preparatów używać?
Jak już wspomnieliśmy, podstawową przyczyną zmian skórnych przy niedoczynności tarczycy jest spowolnienie metabolizmu. Upraszczając, choroba prowadzi do:
uogólnionego niedoboru kwasu hialuronowego,
zmniejszonej produkcji lipidów,
spowolnienia syntezy HA i NMF (naturalny czynnik nawilżający).
Wielu pacjentów zastanawia się, jak łagodzić problemy skórne przy niedoczynności tarczycy. Warto stosować specjalistyczne kosmetyki, które umożliwiają przywrócenie fizjologicznej bariery naskórkowej i płaszcza lipidowego skóry. Do zalecanych środków zaliczamy hipoalergiczne kremy, balsamy i emulsje nawilżające, zmiękczające oraz natłuszczające. Do mile widzianych składników kosmetyków zaliczamy:
- ceramidy,
- woski roślinne,
- parafinę,
- kwas mlekowy,
- kwas hialuronowy,
- masło shea.
Przy wymienionych w artykule zmianach skórnych spowodowanych nieprawidłową pracą gruczołu tarczowego powinno się unikać kosmetyków o drażniących, silnie chemicznych składach. W celu dobrania odpowiednich preparatów można skonsultować się z doświadczonym lekarzem dermatologiem.
Należy także zadbać o uzupełnienie niedoborów witamin i minerałów. Z punktu widzenia kondycji skóry, paznokci i włosów szczególnie ważne są witaminy z grupy B, witamina D, cynk, żelazo i selen. Warto starać się też odpowiednio nawadniać organizm, dostarczając mu około 2l płynów dziennie (pod różną postacią). Zalecamy ograniczenie spożywania cukrów prostych i produktów wysokoprzetworzonych (np. dań instant, typu fast food). Oczywiście, aby zniwelować problemy skórne, należy też wesprzeć się farmakologią. Odpowiednio dobrane leki umożliwiają wyrównanie poziomu hormonów tarczycowych i tym samym złagodzenie dokuczliwych objawów skórnych.
Źródła:
- https://podyplomie.pl/dermatologia/20811,zmiany-skorne-w-przebiegu-niedoczynnosci-tarczycy
- Witaminy i minerały przy niedoczynności tarczycy
- Selen i cynk a Hashimoto - czy warto je suplementować i dlaczego?
- Rzekoma niedoczynność przytarczyc (Zespół Albrighta) - przyczyny, objawy, leczenie
- TSH a zajście w ciążę - ile powinna wynosić norma, planując ciążę?
- Niedoczynność przytarczyc - przyczyny, objawy, leczenie