Witaminy i minerały przy niedoczynności tarczycy

Jakie witaminy przy niedoczynności tarczycy?

Jak już wspomnieliśmy na wstępie - poza terapią hormonalną (standardem jest przyjmowanie lewotyroksyny) ważnym aspektem dla unormowania pracy tarczycy jest zadbanie o zbilansowaną dietę - w połączeniu z odpowiednio dobraną suplementacją. Oto kilka najważniejszych witamin, których przyjmowanie (w postaci naturalnej lub syntetycznej) może poprawić stan gruczołu tarczowego i wspomóc układ odpornościowy:

• witamina D3

Witamina D jest syntetyzowana poprzez ekspozycję na promieniowanie słoneczne lub spożycie określonych pokarmów. Dlaczego lekarze zalecają suplementację witaminy D przy niedoczynności tarczycy? Otóż witamina ta wykazuje działanie immunomodulujące na system odpornościowy. Odpowiednia podaż witaminy D3 może spowolnić rozwój hipotyreozy i uchronić nas przed innymi chorobami tego gruczołu. 

• niedoczynność tarczycy a niedobór witaminy D3

Istnieją badania, które dowodzą, iż niedobór witaminy D3 u pacjentów z niedoczynnością tarczycy może nasilać stan zapalny i zwiększa ryzyko rozwoju choroby Hashimoto - ta z kolei może powodować niepłodność (istnieje silny związek między Hashimoto a ciążą w kontekście problemów w staraniu się o potomstwo). Przy Hashimoto obserwujemy podwyższony poziom TSH. Warto więc zbadać poziom hormonów przed staraniami o dziecko (udowodniono korelację między wysokim stężeniem TSH a zajściem w ciążę).

Jak podnieść poziom witaminy D3? Jej najbogatsze źródło stanowią ryby, szczególnie: węgorz, śledź i łosoś, a także oleje, masło, jaja i produkty mleczne. W przypadku stwierdzenia niedoboru tej witaminy standardowo stosujemy się preparaty farmaceutyczne, które pozwalają uzyskać optymalne stężenie substancji w surowicy.

W ramach ciekawostki warto dodać, iż witaminę D powinni też suplementować pacjenci chorzy na niedoczynność przytarczyc.

• witamina B12

Chorując na niedoczynność tarczycy, powinno się dostarczać organizmowi odpowiednią dawkę witaminy B12, która ma duży wpływ na sprawne funkcjonowanie układu nerwowego (zwłaszcza funkcje poznawcze). Jej dobrym źródłem są ryby, mięso, jaja i produkty mleczne. Warto dodać, że jak pokazuje praktyka lekarska, u wielu chorych na Hashimoto (które jest jedną z przyczyn niedoczynności tarczycy) występuje niedokrwistość z niedoboru witaminy B12. Przy problemach z metylacją zaleca się suplementację tego składnika. Jakie witaminy brać przy niedoczynności tarczycy poza witaminą B12?

• witamina A, C i E

Dobroczynny wpływ na kondycję tarczycy mają też witaminy antyoksydacyjne, czyli m.in. witamina A, C i E. Witaminy te łagodzą stres oksydacyjny, który działa destrukcyjnie na komórki gruczołu tarczowego. Udowodniono, iż witamina C usprawnia wchłanianie lewotyroksyny, działając korzystnie na poziom TSH, FT3 i FT4. 

Suplementacja przy niedoczynności tarczycy - minerały

Jeśli chodzi o niedoczynność tarczycy a suplementację minerałów, poniżej przedstawiamy kluczowe pierwiastki, o których odpowiednią podaż powinna zadbać każda osoba ze zdiagnozowaną hipotyreozą:

• jod

Jod to pierwiastek, który uczestniczy w wytwarzaniu trijodotyroniny I tyroksyny - dwóch niezwykle istotnych hormonów kontrolujących wiele procesów w organizmie ludzkim (np.: termogenezę, przemianę materii). Niedobór tego mikroelementu uniemożliwia produkcję T3 i T4. Należy zaznaczyć, że nadmiar jodu w diecie może doprowadzić do rozwoju Hashimoto.

Podstawowymi źródłami jodu w pożywieniu są ryby morskie (np. dorsz, halibut, makrela, mintaj, tuńczyk, sardynka), owoce morza, a także sól jodowana, mleko i jego przetwory. Suplementacja jodu w niedoczynności tarczycy jest wskazana u osób, u których hipotyreoza została spowodowana niedoborem tego pierwiastka.

• niedoczynność tarczycy a niedobór jodu

Jakie są charakterystyczne objawy niedobory jodu? Pacjenci z deficytami tego mikroelementu obserwują u siebie nadmierne zmęczenie, przybieranie na wadze, wole endemiczne, pogorszenie kondycji skóry i włosów, uczucie zimna, przewlekłe zaparcia, zaburzenia miesiączkowania (dotyczy kobiet). W przebiegu niedoboru jodu może dojść też do bradykardii i zaburzeń nastroju o charakterze depresyjnym.

Warto mieć świadomość, iż niedobór jodu pogłębia deficyt innych ważnych dla funkcjonowania tarczycy pierwiastków, takich jak m.in.: selen, żelazo, cynk.

• cynk 

Kolejny cenny minerał to cynk, który wykazuje działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne, wspiera układ immunologiczny. Pierwiastek odgrywa ważną rolę w syntezie hormonów na osi podwzgórze – przysadka – tarczyca. W przypadku deficytów cynku zwykle wdraża się suplementację. Jeśli chodzi o naturalne źródła pierwiastka, należy wymienić przede wszystkim: zarodki i otręby pszenne, nasiona słonecznika, pestki dyni, jaja, płatki owsiane, nasiona lnu, pestki dyni, pełnoziarniste pieczywo, kaszę gryczaną.

• niedoczynność tarczycy a niedobór cynku

Objawami deficytu cynku w organizmie są m.in.: łamliwe paznokcie, zaburzenia smaku i węchu, przesuszenie skóry, nadmierne wypadanie włosów. Niedobór cynku zwykle oznacza spadek stężenia T3 i T4 oraz wzrost stężenia TSH, co może pogłębić niedoczynność tarczycy. Specjaliści podkreślają, iż deficyty tego pierwiastka w organizmie mogą skutkować rozwojem subklinicznej niedoczynności tarczycy.

• selen

Selen to pierwiastek śladowy, który działa antyoksydacyjne, przeciwzapalnie, a także stymuluje aktywną produkcji trójjodotyroniny i tyroksyny. Zapobiega uszkodzeniom DNA i bierze udział w jego naprawie. Selen zapewnia też prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, wpływa na płodność u kobiet oraz mężczyzn. Pozwala utrzymać zdrowe włosy i paznokcie. Dobrym źródłem selenu są  orzechy brazylijskie, czerwone mięso, drób, jaja i niskoprzetworzone produkty zbożowe. W ramach ciekawostki warto dodać, iż już 2-3 orzechy brazylijskie są w stanie zaspokoić dzienne zapotrzebowanie na selen.

• niedoczynność tarczycy a niedobór selenu

Długotrwałe niedobory selenu zwiększają ryzyko rozwoju chorób tarczycy, w tym Hashimoto (kliknij tutaj by dowiedzieć się więcej o związku selenu i cynku a Hashimoto). 

• żelazo

Ostatni ważny pierwiastek, który warto uwzględnić podczas suplementacji przy niedoczynności tarczycy to żelazo, które jest składnikiem cząsteczki enzymu tyreoperoksydazy. Dobre źródło żelaza to czerwone mięso i żółtko jaj.

• niedoczynność tarczycy a niedobór żelaza

Głównym objawem jego deficytu w organizmie jest niedokrwistość. Niedobór żelaza zmniejsza wytwarzanie hormonów tarczycy i zwiększa poziom TSH produkowanego przez przysadkę mózgową.

Pamiętajmy, że zanim zaczniemy stosować suplementy diety na niedoczynność tarczycy, powinniśmy skonsultować się z lekarzem endokrynologiem.