Uczulenie na zimno: przyczyny, objawy, leczenie
Niskie temperatury powodują nie tylko wystąpienie dreszczy na ciele, których zadaniem jest rozgrzanie. U niektórych osób kontakt z zimnym powietrzem, powierzchnią czy pokarmem może wiązać się z wystąpieniem reakcji alergicznej. Należy wskazać, że uczulenie na zimno występuje niezwykle rzadko, ale wiąże się z wystąpieniem typowych reakcji alergicznych. Pojawiają się zatem pytania, czy można mieć uczulenie na zimno i czym jest spowodowane? Jakie są objawy i przyczyny alergii na zimno? Jak wygląda leczenie uczulenia na zimno? Odpowiadamy na wszystkie pytania, na które warto znać odpowiedź w przypadku alergii na zimno.
Czy można mieć uczulenie na zimno?
Czy można mieć uczulenie na zimno? Okazuje się, że tak, podobnie jak istnieje uczulenie na słońce. Alergia na zimno jest potoczną nazwą pokrzywki z zimna, która wywołana jest przez nagłe ochłodzenie ciała pod wpływem zmiany temperatury otoczenia. Chociaż alergia na zimno i niskie temperatury brzmi bardzo niewiarygodnie, to rzeczywiście istnieje i może pojawić się zarówno u dzieci, jak i u dorosłych.
Przyczyny uczulenia na zimno
Uczulenie na zimno, czyli pokrzywka z zimna najczęściej występuje zimą, ale może pojawić się również wczesną wiosną, późną jesienią, a nawet latem. Przyczyną wystąpienia pokrzywki z zimna, podobnie jak w przypadku innych reakcji alergicznych, jest nadmierne wydzielanie histaminy produkowanej w komórkach zwanych komórkami tucznymi lub mastocytami. Okazuje się, że pobudzenie mastocytów może być związane zarówno z reakcją alergiczną, jak i z bodźcami fizykalnymi w postaci zimna, ciepła, stresu, ucisku czy wibracji. Reakcja alergiczna występuje w momencie, kiedy układ immunologiczny odbiera warunki jako wrogie, obce i zaczyna uruchamiać reakcję obronną.
Należy jednak wskazać, że zmiany pokrzywkowe w odpowiedzi na zimno nie pojawiają się u każdego. Wystąpienie reakcji uczuleniowej w tym znaczeniu może być związane z:
- infekcjami bakteryjnymi,
- infekcjami wirusowymi,
- nowotworami,
- chorobami autoimmunologicznymi.
Niekiedy pokrzywka z zimna może być efektem powikłania infekcji wirusowej bądź objawem tocznia układowego.
Natomiast nagłe wywołanie pokrzywki z zimna może wystąpić w wyniku:
- nagłego ochłodzenia ciała będącego efektem zmiany temperatury otoczenia,
- zimnego prysznica,
- spożycia zbyt chłodnych pokarmów,
- dotykania bardzo zimnych przedmiotów.
Należy wskazać, że każda osoba cierpiąca na uczulenie na zimno może mieć własny próg reakcji. Odczucie zimna bowiem jest bardzo indywidualną i subiektywną kwestią, dlatego też wystąpienie pokrzywki z zimna może wystąpić przy stosunkowo dużych amplitudach temperatur.
Alergia na zimno dotyczy zarówno dorosłych, jak i dzieci. Pokrzywka z zimna może przybierać dwie formy – nabytą i wrodzoną (dziedziczną). Należy jednak wskazać, że najczęściej występuje w postaci nabytej i zazwyczaj samoistnie ustępuje po kilku latach.
Uczulenie na zimno to rodzaj alergii kontaktowej, gdyż reakcja alergiczna pojawia się w wyniku kontaktu skóry z czynnikiem drażniącym, w tym przypadku z zimnem.
Objawy uczulenia na zimno
Uczulenie na zimno to nic innego jak pokrzywka, czyli wykwity pokrzywkowe mające charakterystyczny wygląd. Pokrzywka z zimna objawia się czerwonymi, swędzącymi bąblami, które często występują na obrzękniętym podłożu. W przypadku braku pewności, że pokrzywka wystąpiła w wyniku reakcji na zimno, można przeprowadzić prosty test, który polega na przyłożeniu do ciała kostki lodu. Jeśli w miejscu kontaktu lodu ze skórą pojawi się zmiana skórna w postaci pokrzywki, istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że u danej osoby występuje alergia na zimno. Niemniej jednak jednocześnie należy podkreślić, że ujemny wynik testu nie wyklucza uczulenia na zimno.
Poza charakterystyczną pokrzywką uczulenie może objawiać się bólami głowy, bólami brzucha i zaczerwienieniem skóry. Co więcej, alergia na zimno, będąca efektem działania histaminy, może wiązać się z wystąpieniem takich objawów jak:
- kaszel,
- duszności,
- omdlenia,
- biegunka,
- zawroty głowy.
Należy wskazać, że szczególnie niebezpieczne jest wystąpienie obrzęku krtani, który może wystąpić w wyniku na przykład spożycia lodów, gdyż może wówczas dojść do uduszenia. Równie groźne mogą okazać się również takie objawy jak: spadek ciśnienia tętniczego objawiający się omdleniem czy duszności, szczególnie kiedy pojawią się u osoby przebywającej w wodzie.
Objawy uczulenia na zimno mogą pojawić się na całym ciele – na twarzy, na udach, na rękach czy tułowiu. Niemniej jednak najczęściej pokrzywka z zimna pojawia się na dłoniach ze względu na fakt, że ręce to najbardziej narażona na czynniki drażniące i alergizujące część ciała. Poza pokrzywką z zimna, na dłoniach pojawić się mogą również wykwity skórne, czyli zmiany w postaci wyprysków. Warto jednak wskazać, że wyprysk może być zarówno objawem alergii, jak i podrażnienia wywołanego kontaktem na przykład z detergentami, konserwantami, lateksem czy barwnikami.
Jak leczyć uczulenie na zimno?
Alergię kontaktową na zimno powinien zdiagnozować lekarz. Po postawieniu diagnozy wdrażane jest odpowiednie leczenie, które – podobnie jak każdy inny rodzaj reakcji alergicznej – leczy się poprzez przyjęcie leków na alergię, czyli leków przeciwhistaminowych. Dodatkowo leczenie obejmuje również opiekę poradni dermatologicznej i ewentualne leczenie zmian pokrzywkowych.
Domowe sposoby na alergię na zimno
Alergia na zimno może być również zwalczana domowymi sposobami. Należy jednak wskazać, że domowe sposoby opierają się przede wszystkim na unikaniu sytuacji, w których dochodzi do ekspozycji na zimno. W tym znaczeniu osoby uczulone na zimno powinny zrezygnować z chłodnych kąpieli i zimnych posiłków, a w czasie chłodów cieplej się ubierać, by nie doszło do wystąpienia reakcji alergicznej. U niektórych chorych można podjąć również próbę hartowania organizmu, czyli przyzwyczajania go do niesprzyjających, niskich temperatur.
Źródła:
- Pałczyński C., „Pokrzywka z zimna”, Alergia, 2020, 4
- Nowicki R. J. i inni, „Pokrzywka. Interdyscyplinarne rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego i Polskiego Towarzystwa Alergologicznego”, Dermatology Review/Przegląd Dermatologiczny 2020/1
- Uczulenie na zimno: przyczyny, objawy, leczenie
- Uczulenie na orzechy: jakie są objawy alergii na orzechy i jak sobie z nimi radzić?
- Uczulenie na lateks: objawy i leczenie alergii na lateks
- Uczulenie na czekoladę: jakie są objawy i jak leczyć?
- Uczulenie na cytrusy: jakie są objawy alergii na owoce cytrusowe?