Uczulenie na słońce (fotodermatoza): przyczyny, objawy, leczenie

Czy można mieć uczulenie na słońce?

Słońce jest tym czynnikiem, który umożliwia życie na ziemi. Przebywanie na słońcu wzmacnia syntezę witaminy D, a dodatkowo wpływa na poprawę samopoczucia. Niemniej jednak zbyt intensywne działanie promieni słonecznych na skórę może doprowadzić do powstania oparzeń, podrażnień, a nawet zmian nowotworowych. Należy wskazać, że jest to szczególnie niebezpieczne w przypadku osób, które cierpią na uczulenie na słońce. Okazuje się zatem, że słońce może uczulać. Niemniej jednak należy wskazać, że alergia na słońce najczęściej pojawia się przy pierwszym kontakcie ze słońcem, przede wszystkim wiosną. Co więcej, objawy uczulenia na słońce mogą być wynikiem reakcji skóry na kontakt z substancją fotouczulającą bądź fototoksyczną. W przypadku wystąpienia reakcji alergicznej na słońce, należy bezwzględnie chronić skórę przed czynnikiem alergennym, czyli światłem słonecznym.

Co to jest fotodermatoza?

Fotodermatoza, czyli uczulenie na słońce nazywane również polimorficzną erupcją świetlną, to reakcja układu odpornościowego na światło słoneczne, w wyniku którego najczęściej pojawia się swędząca, czerwona wysypka. Alergia na słońce wywoływana jest przez zmiany zachodzące w wystawionej na słońce skórze. Układ odpornościowy organizmu rozpoznaje niektóre składniki zmienionej przez słońce skóry jako obce, przez co aktywuje przeciwko nim obronę autoimmunologiczną, co skutkuje wystąpieniem reakcji alergicznej w postaci wysypki, drobnych pęcherzy lub – niezwykle rzadko – innych wykwitów skórnych. Należy zatem wskazać, że uczulenie na słońce jest rodzajem alergii kontaktowej, gdyż objawy uczulenia pojawiają się w wyniku kontaktu skóry ze słońcem.

Przyczyny uczulenia na słońce

Przyczyn występowania alergii na słońce jest wiele. Niemniej jednak do najczęstszych przyczyn nadwrażliwość na słońce należy zaliczyć niepoprawne działanie układu immunologicznego, czyli systemu odpornościowego człowieka. W tym znaczeniu najeży wskazać, że u osób z fotodermatozą organizm źle rozpoznaje zmiany, jakie zachodzą w komórkach skóry podczas jej ekspozycji na słońce i zaczyna ją zwalczać, wywołując w ten sposób reakcję alergiczną. Dodatkowo istnieją również inne wyniki, które predysponują do wystąpienia alergii na słońce, należą do nich:

• dziedziczny świąd słoneczny (PMLE), ten rodzaj schorzenia przekazywany jest genetycznie, co oznacza, że skłonność do energii na słońce może być dziedziczona,
• erupcja fotoalergiczna, w tym przypadku za reakcję alergiczną odpowiadają niektóre substancje, które aplikowane są doustnie bądź bezpośrednio na skórę,
• pokrzywka słoneczna, która jest najczęstszą formą reakcji alergicznej na słońce,
• świerzbiączka letnia, schorzenie to dotyka przede wszystkim dzieci.

Objawy uczulenia na słońce

Uczulenie na słońce powoduje przede wszystkim wystąpienie wysypki i krostek, która pojawiają się zazwyczaj w typowych miejscach – na twarzy, w okolicach dekoltu, a także na rękach oraz nogach po wyjściu na słońce. Wystąpienie wysypki wiąże się z pojawieniem się pęcherzyków, gródek, a nawet bąbli. Co ważne, zmianom skórnym towarzyszy charakterystyczne, uciążliwe swędzenie. Warto również wskazać, że uczulenie na słońce na nogach, rękach czy innych częściach ciała może objawiać się również zmianą koloru skóry. W takiej sytuacji można mówić o rumieniu, czyli intensywnym zaczerwienieniem skóry, któremu towarzyszy zazwyczaj uczucie świądu. Ponadto uczuleniu na słońce towarzyszyć może pojawiające się w czasie od jednej do dwóch godzin dreszcze, bóle głowy, złe samopoczucie, a także ogólne nudności. Jednocześnie należy wskazać, że do rzadziej występujących reakcji alergicznych na słońce zalicza się złuszczenie warstw naskórka, sączące się strupy, zmiany krwotoczne czy wyraźny obrzęk podrażnionych miejsc na skórze.

Czas trwania reakcji alergicznej na słońcu zależy od rodzaju uczulenia na słońce. W tym znaczeniu objawy alergii na słońce PMLE zanikają zazwyczaj w ciągu dwóch, trzech dni. Z kolei w przypadku erupcji fotoalergicznej czas trwania jest nieprzewidywalny. Niemniej jednak objawy skórne zanikają zazwyczaj po zidentyfikowaniu szkodliwych substancji chemicznej i zaprzestaniu jej stosowania. Natomiast w przypadku pokrzywki słonecznej, objawy skórne w postaci pęcherzyków i wyprysków zanikają zazwyczaj w ciągu 30 minut do dwóch godzin, ale wracają po ponownej ekspozycji skory na słońce.

Jak leczyć uczulenie na słońce?

W przypadku wystąpienia alergii na słońce należy skonsultować się ze specjalistą, czyli dermatologiem, który zdiagnozuje przypadłość i wdrożyć odpowiednią formę leczenia. Niemniej jednak należy wskazać, że w przypadku uczulenia na słońce leczenie polega przede wszystkim na wyeliminowaniu czynnika alergennego, czyli wiąże się z ograniczoną ekspozycją skóry na słońce. Dodatkowo może zostać wdrożone leczenie farmakologiczne w postaci leków na alergię.

Domowe sposoby na uczulenie na słońce

Uczulenie na słońce można leczyć również domowymi sposobami. W przypadku wystąpienia objawów reakcji uczuleniowej na słońce warto zastosować:

• okłady z obranego i utłuczonego na papkę ogórka zielonego, które złagodzą zaczerwienienie i zapobiegną rozprzestrzenianiu się wysypki,
• wypicie szklanki mleka kokosowego, która po opalaniu pomoże odżywić skórę od środka,
• kompresy z mleka zsiadłego, maślanki lub kefiru, które pomagają złagodzić swędzenie oraz wysypkę.

Dodatkowo należy odpowiednio nawilżyć skórę poprzez delikatne wklepanie w nią balsamu, najlepiej takiego, który przeznaczony jest do skóry atopowej. Co więcej, warto również sięgnąć po wapno, które wykazuje właściwości odczulające.