Trądzik niemowlęcy i noworodkowy – czym jest i jak sobie z nim radzić?

Trądzik niemowlęcy – przyczyny

Skóra noworodków jest znacznie cieńsza od skóry osoby dorosłej. Dodatkowo zawiera niewielką ilość włókien kolagenowych, a płaszcz hydrolipidowy, będący naturalną barierą chroniącą przed wpływem czynników zewnętrznych, jest słabiej rozwinięty. Efektem jest nie tylko mniej efektywna ochrona skóry, ale też szybsza utrata wody. Kolejną różnicą w budowie skóry jest mniejsza liczba włosków i gruczołów potowych, przez co brakuje odpowiedniej termoregulacji, a maluch bardziej narażony jest na przegrzanie lub wychłodzenie organizmu. Wszystkie wymienione czynniki sprawiają, że skóra dziecka jest delikatna i bardziej podatna na wszelkiego rodzaju nieprawidłowości.

Trądzik noworodkowy i trądzik niemowlęcy to dość częsta przypadłość u maluchów. Choć zmiany na skórze wyglądają nieestetycznie, to w większości przypadków nie są niebezpieczne, a co więcej – po kilku tygodniach ustępują samoistnie. Szacuje się, że trądzik noworodkowy występuje nawet u 20% maluchów w okresie pierwszych 4-6 tygodni życia. Jego pojawienie się nie ma jasno określonej przyczyny, choć za źródło trądziku u noworodka wskazuje się zaburzenia równowagi hormonalnej, wywołane wpływem androgenów matki przekazywanych wraz z mlekiem lub jeszcze w okresie prenatalnym. Zmiany hormonalne pobudzają gruczoły łojowe do produkcji zwiększonej ilości sebum, wskutek czego powstają drobne wykwity skórne.

Trądzik niemowlęcy występuje jeszcze rzadziej, bo tylko u ok. 2% dzieci. Zmiany skórne pojawiają się w wieku od 3. do 6. miesiąca życia i zazwyczaj znikają po kilku tygodniach. Jakie mogą być przyczyny trądziku niemowlęcego?

• wpływ androgenów matki,
• hormony nadnerczowe wytwarzane przez noworodki,
• niewłaściwa pielęgnacja – stosowanie między innymi kosmetyków zawierających oleje mineralne, które zapychają pory,
• drażniące środki piorące,
• przegrzanie, w efekcie czego gruczoły wydzielają zbyt dużo sebum.

Jak wygląda trądzik niemowlęcy?

Trądzik niemowlęcy i noworodkowy to w większości przypadków drobne wykwity, przybierające postać małych, białych krostek na rumieniowym podłożu. Czasem mogą występować w bardziej zaawansowanej formie guzków z ropną treścią wewnątrz. Skóra dotknięta wykwitami jest zaczerwieniona i nadwrażliwa. Ze względu na charakterystykę zmian, trądzik niemowlęcy i trądzik u noworodków często mylony jest z alergią na białko (tzw. skaza białkowa) lub z innymi chorobami dermatologicznymi, np. z potówkami.

Obie formy trądziku zlokalizowane są najczęściej w obrębie twarzy malucha – na policzkach, brodzie i powiekach. Rzadziej na karku, szyi, pleckach i klatce piersiowej.

Trądzik niemowlęcy – leczenie

Postawienie właściwej diagnozy wymaga nierzadko przeprowadzenia dodatkowych badań, łącznie z badaniami endokrynologicznymi w celu wyeliminowania zaburzeń hormonalnych. Rozpoznanie wymaga dodatkowo analizy potencjalnych przyczyn pojawienia się trądziku, a także wykluczenie innych, często spotykanych zmian dermatologicznych, takich jak dziecięce łojotokowe zapalenie skóry, prosaki czy kaszka na twarzy.

Zazwyczaj trądzik niemowlęcy zanika samoistnie. Niepokojącym objawem w przebiegu trądziku niemowlęcego i trądziku u noworodków są zmiany ropne, wymagające konsultacji lekarskiej. Ponieważ zmiany ropne mogą być skutkiem zakażenia bakteryjnego, specjalista może zalecić leki na trądzik. Należy pamiętać, by pod żadnym pozorem nie próbować usuwać krostek na własną rękę i nie wyciskać zgromadzonej w wykwitach ropy. Mogłoby to doprowadzić nie tylko do rozprowadzenie zakażenia, ale też do trwałych blizn i przebarwień. Takie same zalecenia występują w innych formach trądziku pospolitego, takich jak trądzik młodzieńczy czy trądzik grudkowy.

Trądzik niemowlęcy – domowe sposoby

Wśród domowych sposobów na trądzik niemowlęcy wymienia się między innymi przemywanie skóry naparem z czarnej herbaty lub wodą z dodatkiem delikatnego mydła przeznaczonego do skóry niemowląt. Dobre efekty przynosi również punktowe przecieranie zmian za pomocą patyczka nasączonego płynem antyseptycznym lub olejkiem z drzewa herbacianego.

Trądzik niemowlęcy – pielęgnacja

Ze względu na swoją delikatną strukturę, skóra maluszka wymaga troskliwej pielęgnacji. Wykluczyć należy wszystkie kosmetyki zawierające oleje mineralne, które mogą powodować zapychanie porów, skutkiem czego jest powstawanie problemów dermatologicznych. Jak pielęgnować skórę dotkniętą trądzikiem niemowlęcym?

• Używaj wyłącznie delikatnych kremów emolientowych i nawilżających, przeznaczonych dla noworodków i niemowlaków.
• Codziennie przemywaj twarz dziecka ciepłą, przegotowaną wodą. W tym celu możesz wykorzystać jałowy gazik, który dodatkowo zadziała niczym nieagresywny peeling złuszczający.
• Do pielęgnacji wybieraj kosmetyki o neutralnym pH, niezawierających substancji tłuszczowych.
• Po umyciu zawsze osuszaj twarz malucha.
• Nie dopuszczaj do przegrzania, regularnie wietrz pomieszczenie, w którym przebywa malec.
• Ubranka niemowlaka pierz w proszkach hypoalergicznych.
• Zwróć uwagę, by ubrania były wykonane z naturalnych, przewiewnych materiałów, zapewniających prawidłową cyrkulację powietrza.