Stres a trądzik
Wygląd znacząco wpływa na kształtowanie się samooceny człowieka oraz sposobu jego funkcjonowania w społeczeństwie, zwłaszcza wśród osób młodych. Pojawiający się więc trądzik może zdecydowanie pogorszyć komfort życia. Jakie są powody powstawania nieestetycznych zmian skórnych i co wspólnego ma z tym stres? Czy stres powoduje trądzik?
Czy stres powoduje trądzik?
Czym tak naprawdę jest stres? Otóż stres to najczęściej nadmierna i nieadekwatna w stosunku do potrzeby odpowiedzi reakcja organizmu na czynniki środowiskowe, określane stresorami. Są to bodźce niekontrolowane, stanowiące zagrożenie dla równowagi fizycznej lub psychicznej człowieka.
Każdy organizm posiada limit, w którym jest w stanie zaadaptować się do warunków stresowych oraz utrzymać w organizmie homeostazę. Warto również podkreślić, że stres w małych ilościach może działać pozytywnie i mobilizująco. Jednak na skutek działania silnego i długotrwałego stresu dochodzi do utraty równowagi psychofizjologicznej oraz do dysfunkcji różnych części i układów organizmu, w tym również skóry. W badaniach przeprowadzonych w 2014 roku wykazano, że uwalniane w czasie stresu mediatory mają wpływ na etiopatogenezę chorób zapalnych skóry.
Trądzik pospolity jest jednym z najczęściej występujących problemów dermatologicznych, zarówno wśród nastolatków, jak i osób dorosłych. Charakteryzuje się powstawaniem wykwitów skórnych, takich jak zaskórniki, pryszcze czy grudki. Trądzik pojawić się może nie tylko na twarzy, ale również na innych częściach ciała, np. trądzik na dekolcie, plecach czy pośladkach. Występowanie trądziku ma istotny wpływ jakość życia człowieka i może znacząco wpływać na częstość pojawienia się zaburzeń psychicznych, takich jak lęk, depresja, niska samoocena czy społeczne wycofanie.
Za główne czynniki, odpowiedzialne za powstawanie zmian skórnych uważa się m.in.:
- zaburzenia hormonalne,
- niezdrową, ubogą w niezbędne składniki odżywcze dietę, obfitującą w żywność przetworzoną, cukry i tłuszcze nasycone,
- używki, głównie alkohol i papierosy,
- nieodpowiednią pielęgnację skóry oraz zły dobór kosmetyków,
- długotrwały i intensywny stres,
występujący u ok. 60-70% kobiet trądzik przed okresem, który warunkowany jest nagłymi zmianami hormonalnymi w organizmie.
Jak stres wpływa na trądzik?
Przewlekły stres jest czynnikiem, który potęguje występowanie wszelkiego rodzaju zmian skórnych, poprzez zwiększenie pod jego wpływem wytwarzania androgenów nadnerczkowych, produkcji cytokin oraz nadmiernego pobudzenia gruczołów łojowych. Podczas intensywnego stresu w organizmie zaczyna być produkowany kortyzol (hormon stresu), który ma negatywne działanie na syntezę kolagenu oraz na układ odpornościowy, co sprawia, że skóra staje się znacznie bardziej podatna na wszelkiego rodzaju zakażenia.
Ciągły stres może powodować kłopoty ze snem oraz nieprawidłową regeneracją organizmu, co również wpływa na pogorszenie wyglądu cery. Skóra staje się ziemista, przesuszona i zaczerwieniona, co sprzyja występowaniu na niej niechcianych zmian. Inne dermatozy, na które stres ma równie silny wpływ, to m.in. łuszczyca i atopowe zapalenie skóry. Jako że choroby te mają charakter zapalny, a stres wspomaga rozwój wszelkiego rodzaju stanów zapalnych, sprawia on, że choroba znacznie nasila swój przebieg.
Jeżeli więc w naszym życiu pojawia się wiele sytuacji stresowych bądź jesteśmy mało odporni na występowanie stresorów (czynników powodujących stres), warto zgłosić się po pomoc do specjalisty, jakim jest psycholog bądź psychiatra. Zapanowanie nad nadmiernym stresem nie tylko pomoże w walce z problemami skórnymi, ale również zapobiegnie powstawaniu zaburzeń psychicznych oraz poprawi jakość życia. W codziennych sytuacjach warto podjąć starania znalezienia sposobu na rozładowanie gromadzącego się w organizmie napięcia oraz oczyszczenie umysłu z natrętnych myśli. Pomocna w tym może okazać się, np. aktywność fizyczna, medytacja, taniec, spacer czy prace w ogrodzie.
Jeżeli problem trądziku jest mocno odczuwalny, warto zgłosić się do dermatologa, który wprowadzi odpowiedni do sytuacji sposób terapii oraz skuteczne leki na trądzik bądź antybiotyk. Pozwoli to na szybką i przynoszącą wyraźne efekty walkę z problemami skórnymi.
W pielęgnacji cery trądzikowej ważne jest przede wszystkim :
- dokładne oczyszczenie skóry przy pomocy delikatnych kosmetyków, przeznaczonych do cery trądzikowej,
- intensywne nawilżenie (ale nie przetłuszczenie, które może powodować zapychanie się skóry i prowadzić do jeszcze większych niedoskonałości),
- stosowanie kosmetyków, które w swoim składzie zawierają substancję, tj. kwas azelainowy, kwas salicylowy, retinol czy olejek z drzewa herbacianego, które są wyjątkowo skuteczne w przypadku powstających na skórze wyprysków i niedoskonałości.
W przypadku skóry, która poddawana jest długotrwałemu działaniu stresu, warto również stosować kosmetyki, które wspomogą jej antyoksydację, czyli pozbycie się nadmiernej liczby wolnych rodników, które działają niekorzystnie zarówno na skórę, jak i cały organizm. W tym celu najlepiej sprawdzą się produkty zawierające witaminę C, witaminę E, kwas ferulowy czy koenzym Q10.
Źródła:
- A. Rokowska-Waluch, Badanie zależności między stresem emocjonalnym a przebiegiem trądziku pospolitego, https://www.wbc.poznan.pl/Content/366245/PDF/index.pdf
- A. Garg, M. M. Chren, L. P. Sands, M. S. Matsui, K. D. Marenus, K. R. Feingold, P. M. Elias, Psychological stress perturbs epidermal permeability barrier homeostasis: implications for the pathogenesis of stress-associated skin disorders, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11176661/