Parcie na pęcherz — jakie są przyczyny?

Przyczyny uczucia pełnego pęcherza

Ciągłe parcie na pęcherz najczęściej wiąże się z infekcjami układu moczowego, jednak istnieje wiele innych czynników, które mogą prowadzić do nadreaktywności pęcherza moczowego. Przykładowo, śródmiąższowe zapalenie pęcherza jest schorzeniem niebakteryjnym, którego objawy (oddawanie małych ilości moczu, naglące nietrzymanie moczu, pieczenie w czasie oddawania moczu itd.) przypominają klasyczne zapalenie pęcherza moczowego.

Przyczyną może być także kamica nerkowa lub choroby metaboliczne, takie jak np. cukrzyca. Niestety czasami sprawa jest o wiele poważniejsza – choroby neurologiczne, jak stwardnienie rozsiane lub choroba Parkinsona, również mogą prowadzić do problemów z utrzymaniem moczu.

Parcie na pęcherz przyczyny ginekologiczne

W przypadku kobiet jedną z istotnych przyczyn problemów z oddawaniem moczu i uczuciem pełnego pęcherza są przyczyny ginekologiczne. Macica, z uwagi na swoje położenie, może wywierać nacisk na pęcherz moczowy, szczególnie w okresie ciąży, kiedy narząd ten ulega znacznemu powiększeniu.

Dodatkowo menopauza oraz towarzyszące jej zmiany hormonalne mogą osłabiać włókna mięśniowe pęcherza i cewki moczowej. Narażone są też panie, które rodziły – mogą doświadczać osłabienia mięśni dna miednicy, co z kolei może powodować parcie na mocz.

Kontakty płciowe również sprzyjają infekcjom układu moczowego u kobiet, zwłaszcza jeśli odbywają się bez zabezpieczenia, wtedy bakterie z okolic odbytu mogą łatwo przedostać się do cewki moczowej.

Podsumowując parcie na mocz, u kobiet jest o wiele częstsze niż u mężczyzn, sprzyjają temu:

• krótsza cewka moczowa (5–7 cm) w porównaniu do męskiej (17–20 cm);

• pomenopauzalne zmiany zanikowe w układzie moczowo-płciowym, zmiana mikroflory pochwy, wypadanie narządów płciowych;

• mięśniaki macicy, które mogą uciskać na pęcherz moczowy;

• zapalenia pochwy, zaparcia, nietrzymanie stolca (przedostawanie się drobnoustrojów z jelita grubego ze względu na bliskość cewki moczowej i odbytu);

• brak wydzieliny gruczołu krokowego;

• stosowanie środków plemnikobójczych.

Parcie na pęcherz w nocy

Wielu pacjentów skarży się na parcie na pęcherz, które nasila się w nocy. Przyczyny takiego stanu mogą być zróżnicowane, począwszy od infekcji pęcherza, przez przerost gruczołu krokowego u mężczyzn, aż po problemy z nerkami. Warto jednak zauważyć, że parcie na pęcherz w pozycji leżącej może być związane również z rozkładem płynów w organizmie, zwłaszcza u osób z problemami krążeniowymi.

Długotrwałe przebywanie w pozycji pionowej może prowadzić do gromadzenia się płynów w dolnych partiach ciała, które następnie przenoszą się do krwiobiegu w momencie położenia się do snu, co może skutkować częstszą potrzebą oddawania moczu.

Za problemy ze strony układu moczowego dające o sobie znać w nocy, mogą odpowiadać także:

• choroby ogólnoustrojowe, w tym m.in.: cukrzyca, choroby nerek, niewydolność krążenia, kamica nerkowa;

• nadmierne spożycie płynów przed położeniem się do snu;

• dieta zawierająca dużo soli;

• wady rozwojowe układu moczowego.

Parcie na pęcherz po antybiotyku

Niektóre antybiotyki mogą wywoływać podrażnienie pęcherza moczowego lub nawet prowadzić do stanów zapalnych. Antybiotykoterapia, zwłaszcza długotrwała, zmienia naturalną florę bakteryjną układu moczowego, co może skutkować większą podatnością na infekcje. W rezultacie pacjenci mogą odczuwać częste parcie na mocz po zakończeniu leczenia antybiotykami, co wymaga konsultacji lekarskiej.

Parcie na pęcherz po stosunku

Parcie na pęcherz po stosunku może wynikać z irytacji cewki moczowej lub nawracającego zapalenia pęcherza moczowego. W czasie kontaktu płciowego dość łatwo przenieść bakterie z odbytu lub pochwy do cewki moczowej, co ostatecznie prowadzi do zakażenia układu moczowego.

Parcie na pęcherz w pozycji leżącej

Parcie na pęcherz w pozycji leżącej może być symptomem zwiększonej filtracji kłębuszkowej i problemów z sercem. U pacjentów z niewydolnością serca zwiększona produkcja moczu w pozycji leżącej jest częstą dolegliwością, ponieważ organizm stara się w ten sposób pozbyć nadmiaru płynów zgromadzonych w tkankach.

Ponadto, u osób cierpiących na zespół pęcherza nadreaktywnego lub przewlekłe zapalenie pęcherza moczowego zmiana pozycji może prowadzić do podrażnienia błony śluzowej pęcherza, nasilając uczucie częstego parcia.

Parcie na pęcherz na tle nerwowym

Uczucie pełnego pęcherza i częste oddawanie moczu mogą także podłoże psychogenne, wynikające ze stresu, stanów lękowych, a nawet przewlekłego napięcia emocjonalnego. Żeby powstrzymać wyciek moczu, uczucie parcia i inne przykre objawy, konieczne może okazać się specjalistyczne leczenie, połączone ze wsparciem psychologicznym.

Niestety nadreaktywność pęcherza moczowego może wynikać również z uszkodzeń układu nerwowego. Zespół pęcherza nadreaktywnego upośledzający oddawanie moczu, można podzielić na pęcherz neurogenny odruchowy (spastyczny – spowodowany współistniejącym uszkodzeniem rdzenia kręgowego powyżej segmentów krzyżowych) i pęcherz neurogenny wiotki (uszkodzenie stożka rdzeniowego lub ogona końskiego).

Parcie na pęcherz moczowy a jelita

Niespodziewanie duży wpływ na odczucia związane z oddawaniem moczu mają jelita. W przypadku przewlekłych zaparć czy zespołu jelita drażliwego dochodzi do ucisku na pęcherz moczowy, co może prowadzić do uczucia pełnego pęcherza i częstego oddawania moczu. Dysfunkcje jelitowe mogą być przyczyną problemów z pęcherzem także poprzez związek z nadmierną produkcją gazów, co zwiększa ucisk na okoliczne narządy.

Parcie na pęcherz u kobiet

U kobiet zapalenie cewki moczowej występuje znacznie częściej niż u mężczyzn. Dlaczego? Odpowiedzią jest anatomia – u pań cewka moczowa znajduje się blisko odbytu, w którym bakterie są fizjologiczne obecne, a stosunek płciowy sprzyja ich migracji do cewki.

Problemy podczas oddawania moczu zależą od intensywności i częstości odbywanych stosunków.

Warto podkreślić, że do zapalenia pęcherza moczowego może dojść również po stosunku w prezerwatywie, rozwój infekcji związany jest z wniknięciem bakterii z odbytu w okolice cewki moczowej, a nie koniecznie z wzajemnym zakażeniem przez partnerów. Oczywiście lepiej stosować zabezpieczenie, gdyż choroby przenoszone drogą płciową np. rzeżączkowe zapalenie cewki moczowej, czy infekcja chlamydią również mogą być przyczyną trudności w trakcie oddawania moczu.

Parcie na pęcherz u mężczyzn

Zapalenie pęcherza moczowego u mężczyzn stwierdza się zdecydowanie rzadziej niż u kobiet, gdyż męska cewka moczowa jest zdecydowanie dłuższa niż damska, a to stanowi ograniczenie dla migracji bakterii do pęcherza.

W odróżnieniu od kobiet, u przedstawicieli płci męskiej stosowanie prezerwatyw praktycznie całkowicie eliminuje ryzyko rozwoju zakażenia układu moczowego przez bakterie E. Coli po stosunku. Co ciekawe, mężczyźni częściej chorują na rzeżączkowe zapalenie cewki moczowej, które powstaje na skutek zakażenia drobnoustrojami przenoszonymi drogą płciową. Ciągłe parcie może być także spowodowane przez:

• przewlekłe zapalenie prostaty,

• przerost gruczołu krokowego, a nawet

• nowotwór tego narządu (prostata uciska na pęcherz moczowy oraz cewkę moczową co powoduje oddawanie niewielkich ilości moczu i niekontrolowany wyciek moczu).

Parcie na pęcherz u dzieci

Ciągłe parcie na pęcherz u dzieci może być związane z problemami anatomicznymi, takimi jak wady wrodzone układu moczowego, ale również z przyczynami psychogennymi. Warto pamiętać, że problemy z oddawaniem moczu u najmłodszych mogą być również związane z nawykowym wstrzymywaniem moczu lub niekontrolowanym piciem płynów.

Ciągłe parcie na pęcherz i częste oddawanie moczu — do jakiego lekarza się udać?

Uczucie częstego parcia na mocz nie powinno być ignorowane u żadnej płci ani w żadnej grupie wiekowej. Choroby układu moczowego w pierwszej kolejności diagnozuje zwykle lekarz rodzinny.

Wskazaniem do konsultacji u nefrologa lub urologa są natomiast powikłane, lub nawracające stany zapalne. Lekarz zleci najpewniej badanie ogólne moczu i posiew moczu, by wykryć potencjalny patogen odpowiedzialny za nietrzymanie moczu i bolesne parcie. Czasami przeprowadza się także USG jamy brzusznej i wziernikowanie pęcherza moczowego.

Leczenie zależy od przyczyny – w przypadku zakażeń stosuje się furaginę lub antybiotykoterapię, natomiast w przypadku nadreaktywności pęcherza moczowego lub problemów neurologicznych wprowadza się leczenie farmakologiczne wspomagane fizjoterapią.