Padaczka cukrzycowa – przyczyny, pierwsza pomoc, leczenie

Padaczka cukrzycowa – przyczyny

Padaczka cukrzycowa, określana również hipoglikemią lub atakiem cukrzycowym, jest zaburzeniem neurologicznym, które pojawia się u osób chorych na cukrzycę, w tym cukrzycę utajoną. Spowodowana jest nagłym i znacznym obniżeniem stężenia glukozy we krwi. Hipoglikemię rozpoznaje się, gdy poziom cukru we krwi spadnie poniżej 70 mg/dl niezależnie od tego, czy towarzyszą jej charakterystyczne dla tego stanu objawy. 

Hipoglikemia jest stanem niedocukrzenia organizmu, którego podłożem jest najczęściej nieprawidłowe dawkowanie insuliny i doustnych leków przeciwcukrzycowych, zwykle w przypadku przekroczenia zalecanej porcji do spożycia w ciągu dnia. Na obniżenie stężenia glukozy we krwi wpływ mogą mieć również zaburzenia ze strony układu pokarmowego, takie jak biegunka czy wymioty, a także krwawienie miesiączkowe, zbyt intensywny wysiłek fizyczny, niewłaściwa dieta (niedożywienie, pomijanie posiłków, nieregularne jedzenie), a także nadużywanie alkoholu oraz cukrzyca ciążowa. 

Ryzyko wystąpienia hipoglikemii jest zwykle większe u osób z cukrzycą typu 1, które wymagają regularnego podawania insuliny, niż u osób dotkniętych cukrzycą typu 2, które mogą kontrolować poziom cukru we krwi za pomocą właściwej diety, aktywności fizycznej i doustnych leków przeciwcukrzycowych.

Padaczka cukrzycowa – objawy

Padaczka cukrzycowa jest rzadkim zaburzeniem układu nerwowego, w którym stężenie glukozy we krwi spada poniżej normy, co prowadzi do objawów neurologicznych, w tym drgawek, utraty przytomności, a nawet śpiączki, a także zaburzeń układu sercowo-naczyniowego, takich jak mikroangiopatia cukrzycowa.

Oprócz tego objawy padaczki cukrzycowej mogą obejmować nagłe, mimowolne skurcze mięśni, zaburzenia orientacji, ból głowy, zmęczenie, osłabienie i silne uczucie głodu. Chorzy doświadczają często również uczucia niepokoju, ataków paniki, zimnych potów i nadmiernego pocenia się, co zwykle powoduje tachykardię, czyli zaburzenia rytmu serca oraz podwyższenie ciśnienia tętniczego. 

Objawy hipoglikemii mogą obejmować również: 

• drżenie rąk, 
• drażliwość i problemy z koncentracją, 
• nudności i wymioty, 
• oczopląs, 
• zaburzenia mowy, 
• bladość skóry,
• zaburzenia widzenia,
• senność, 
• problemy z równowagą i koordynacją ruchową. 

Powyższych objawów nie wolno bagatelizować, ponieważ będą się one nasilać z każdą kolejną godziną. Natychmiastowa reakcja na pierwsze objawy hipoglikemii pozwala zapobiec dalszemu postępowi choroby, który może prowadzić do utraty świadomości. Jest to sytuacja, w której osoba z hipoglikemią nie będzie w stanie pomóc sobie sama. Nieudzielenie pomocy na czas może prowadzić do śpiączki, a nawet śmierci. 

W skrajnych przypadkach pacjenci mogą doznać zagrażającego życiu wstrząsu hipoglikemicznego, który jest poważnym powikłaniem cukrzycy, również cukrzycy u dzieci. Gdy poziom cukru spada zbyt nisko, mogą pojawić się takie objawy jak senność, drgawki czy utrata przytomności. Wstrząs hipoglikemiczny jest poważnym stanem, który może prowadzić do zaburzeń układu nerwowego oraz uszkodzenia mózgu i innych narządów. 

Padaczka cukrzycowa – leczenie

W przypadku zauważenia objawów hipoglikemii, w pierwszej kolejności (o ile istnieje taka możliwość) należy dokonać pomiaru stężenia glukozy we krwi przy pomocy glukometru. Właściwa diagnostyka cukrzycy pozwala na kontrolowanie poziomu cukru we krwi, co zapobiega rozwojowi hipoglikemii. 

W przypadku wystąpienia padaczki cukrzycowej u osoby przytomnej, należy jak najszybciej podać jej szybko wchłanialną glukozę w postaci tabletek, proszku lub roztworu doustnego, a także mocno słodzonego napoju. Stosowanie słodyczy nie jest zalecane, ponieważ zawierają one tłuszcze, które opóźniają wchłanianie glukozy. W łagodnej hipoglikemii spożycie węglowodanów powinno złagodzić nasilenie objawów, natomiast jeśli poziom cukru we krwi jest bardzo niski, konieczne może być podanie glukozy lub glukagonu (antagonisty insuliny) w postaci zastrzyku. 

Ciężka postać hipoglikemii, wraz z zaburzeniami świadomości i utratą przytomności, jest stanem zagrażającym życiu i wymaga natychmiastowej interwencji medycznej, w tym hospitalizacji. Do przyjazdu pogotowia ratunkowego należy ułożyć osobę nieprzytomną w pozycji bocznej bezpiecznej i regularnie sprawdzać jej oddech. 

Ważne jest, aby osoby z cukrzycą obserwowały swój organizm, w tym regularnie monitorowały wartości glukozy we krwi, w celu uniknięcia nagłego obniżenia się jej poziomu. Działania te pozwolą zapobiec padaczce cukrzycowej i jej dalszym powikłaniom. Jeśli hipoglikemia jest wynikiem nieprawidłowej diety lub niewłaściwego dawkowania leków, konieczna jest zmiana nawyków żywieniowych i dziennych porcji doustnych leków przeciwcukrzycowych lub insuliny. 

Osoby dotknięte cukrzycą powinny dbać o właściwą dietę, w tym spożywanie posiłków o regularnych porach i ich niepomijanie. Zalecana jest dieta o niskim indeksie glikemicznym, z uwzględnieniem odpowiedniej podaży węglowodanów, białka i tłuszczy. Osoby z cukrzycą powinny przyjmować insulinę lub leki przeciwcukrzycowe zgodnie z zaleceniami lekarza, unikać zbyt intensywnego wysiłku fizycznego oraz ograniczyć spożywanie alkoholu. Jeśli hipoglikemia jest wynikiem chorób towarzyszących, takich jak niewydolność wątroby lub trzustki, w celu zapobiegania atakom cukrzycowym konieczne jest leczenie choroby podstawowej.