Leki na szumy uszne – które z nich wymagają recepty?
Mogą pojawić się nagle lub narastać stopniowo, przyjmując postać pisku, buczenia, syczenia czy nawet pulsujących dźwięków wydających się synchronizować z przepływem krwi przez naczynia krwionośne. Jednak szumy uszne to nie tylko irytujący dźwięk, który rozbrzmiewa w głowie, to przede wszystkim dokuczliwy objaw różnych zaburzeń, który znacząco obniża jakość życia. Co można zrobić, by nie zdominowały codziennego funkcjonowania? Jak można zmniejszyć nieprzyjemne uczucie za pomocą leków? Które z nich sprawdzają się najlepiej w łagodzeniu objawów i szybko przynoszą pacjentom ulgę?
- Czym są szumy uszne?
- Szumy uszne — przyczyny
- Leki na szumy uszne
- Które z leków na receptę sprawdzają się w leczeniu szumów usznych?
- Tabletki na szumy uszne
- Terapia a szumy uszne
- Suplementacja (miłorząb japoński, witaminy)
- FAQ
- Czy można stosować leki na szumy uszne w ciąży i okresie karmienia piersią?
- Czy leki na szumy uszne można łączyć z alkoholem?
- Czy stosowanie leków na szumy uszne wpływa na prowadzenie pojazdów?
Czym są szumy uszne?
Szum w uszach sam w sobie nie jest chorobą, ale może być jednym z objawów różnych procesów patologicznych w organizmie. To wrażenie dźwięku, które pojawia się bez zewnętrznego bodźca akustycznego. Najczęściej mają postać jednostajnego pisku lub dzwonienia, ale mogą również przybierać formę pulsowania, brzęczenia, a nawet klikania. Ich intensywność bywa zmienna, mogą nasilać się przy wysiłku fizycznym, zmianie pozycji ciała lub w cichym otoczeniu.
Z reguły szumy uszne można podzielić na dwa rodzaje: obiektywne, które słyszy nie tylko chory, ale i jego otoczenie, oraz subiektywne, czyli te, które rozbrzmiewają wyłącznie w głowie pacjenta.
Obiektywne szumy wynikają z dźwięków generowanych wewnątrz ciała, np. przez przepływ krwi w naczyniach, natomiast subiektywne mogą mieć swoje źródło w zaburzeniach ośrodkowego układu nerwowego lub uszkodzeniach struktur słuchowych.
Szumy uszne — przyczyny
Choć istnieje wiele teorii tłumaczących mechanizm powstawania szumów usznych, żadna nie daje jednoznacznej odpowiedzi. Naukowcy wskazują, że szumy uszne mogą mieć naturę idiopatyczną, co oznacza tyle, że ich przyczyna pozostaje nieznana, lub wtórną, wynikającą z konkretnych schorzeń. Często są konsekwencją ubytku słuchu u osób starszych albo ekspozycji na hałas.
Stany predysponujące do wystąpienia tej przypadłości to także:
- infekcje: bakteryjne (np. borelioza, kiła), grzybicze, wirusowe;
- choroby metaboliczne: cukrzyca, hiperlipidemia, niedobór witaminy B12;
- choroby neurologiczne: nadciśnienie wewnątrzczaszkowe, stwardnienie rozsiane, migrena przedsionkowa;
- problemy związane bezpośrednio z uszami: zaleganie woskowiny, perlak, ciało obce w uchu, choroba Meniere’a, wysięk w uchu środkowym, zapalenie ucha, otoskleroza, perforacja błony bębenkowej;
- stany somatyczne: uraz głowy lub szyi, dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego;
- zaburzenia toksykologiczne: stosowanie określonych leków — taki efekt wywołują między innymi: diuretyki pętlowe, chinina i leki przeciwbólowe z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. W przypadku tych leków jest to efekt odwracalny. Antybiotyki należące do grupy aminoglikozydów (gentamycyna, tobramycyna, neomycyna) są ototoksyczne, to znaczy mogą wywoływać trwałą utratę słuchu;
- problemy naczyniowe: szmery tętnicze, malformacje tętniczo-żylne, miażdżycę tętnic szyjnych, guzy naczyniowe.
Leki na szumy uszne
Szymy uszne mogą wywoływać dyskomfort wręcz uniemożliwiający zwykłe funkcjonowanie. Jeśli stopniowo narastają, zaburzają koncentrację lub wiążą się z bólem, nie można ich bagatelizować i należy bezwzględnie skontaktować się z lekarzem. Specjalista na podstawie badań zadecyduje o doborze odpowiednich leków, pozwalających na zredukowanie objawów szumów usznych.
Które z leków na receptę sprawdzają się w leczeniu szumów usznych?
Na początek warto wyeliminować potencjalne czynniki ryzyka. Jeśli to nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, lekarz może zdecydować o konieczności stosowania farmakoterapii.
Tabletki na szumy uszne
W niektórych przypadkach skuteczne okazują się tabletki poprawiające przepływ krwi i mikrokrążenie, takie jak Biotropil, Lucetam, Histigen czy Polfilin Prolongatum. W kuracji wykorzystuje się także leki przeciwpadaczkowe, np. karbamazepinę (Finliepsin, Neurotop Retard 300), które – podobnie jak wspomniane wcześniej preparaty – są dostępne wyłącznie na receptę.
Terapia a szumy uszne
Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) to metoda leczenia szumów usznych, której skuteczność potwierdzono badaniami na poziomie umiarkowanej do wysokiej jakości dowodów. CBT pomaga pacjentom opracować alternatywne strategie radzenia sobie z objawami, co znacząco poprawia jakość życia.
Stosuje się także terapię dźwiękową (maskowanie) polegającą na adaptacji układu słuchowego do szumów poprzez stymulację akustyczną, używanie aparatów słuchowych lub generatorów dźwięku.
Choć skuteczność terapii dzwiękowej jako samodzielnej metody nie jest jednoznacznie potwierdzona, nie powoduje skutków ubocznych i może być stosowana w połączeniu z innymi terapiami.
Niezmiernie istotne może okazać się również leczenie schorzeń współistniejących, takich jak: depresja, lęk, czy zaburzenia snu i koncentracji, które często towarzyszą szumom usznym i mogą nasilać ich odczuwanie. W takich przypadkach skuteczne mogą być np. sertralina (Setaloft, Asertin, Zoloft), trazodon (Trazodone Neuraxpharm, Trittico CR) i melatonina (Sental, Senaxa Pr).
Suplementacja (miłorząb japoński, witaminy)
Choć suplementy diety nie stanowią cudownego remedium na szumy uszne, niektóre składniki mogą wykazywać działanie wspomagające kurację. Wśród najczęściej polecanych znajdują się magnez, który może łagodzić nadpobudliwość neuronów, oraz witamina B12 – jej niedobór bywa związany z zaburzeniami słuchu.
Przeciwutleniacze, takie jak kwas alfa-liponowy czy N-acetylocysteina, mogą wspierać ochronę komórek ucha wewnętrznego przed stresem oksydacyjnym. Niektórzy pacjenci odczuwają poprawę po suplementacji wyciągiem z miłorzębu japońskiego, który poprawia przepływ krwi i mikrokrążenia w mózgu, mięśniach szkieletowych, stopach i dłoniach. Powoduje tym samym rozkurcz naczyń krwionośnych, hamuje zlepianie się płytek krwi oraz obniża ich lepkość.
Należy pamiętać, że skuteczność suplementacji jest indywidualna, a najlepsze efekty przynosi kompleksowe podejście do terapii.
FAQ
Czy można stosować leki na szumy uszne w ciąży i okresie karmienia piersią?
Czy leki na szumy uszne można łączyć z alkoholem?
Czy stosowanie leków na szumy uszne wpływa na prowadzenie pojazdów?
Źródła:
- Dalrymple SN, Lewis SH, Philman S. Tinnitus: Diagnosis and Management. Am Fam Physician. 2021 Jun 1;103(11):663-671. PMID: 34060792.
- Grossan M, Peterson DC. Tinnitus. 2023 Mar 20. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan–. PMID: 28613560.