Jak schudnąć przy Hashimoto?

Hashimoto - tycie czy chudnięcie?

Wiele osób, które nigdy nie miały zaburzeń endokrynologicznych - nie wie, czy choroba Hashimoto sprzyja chudnięciu, czy też może tyciu. By wyczerpująco wyjaśnić tę kwestię, należy odpowiedzieć na podstawowe pytanie: „co to jest Hashimoto?”. Jest to przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (inaczej przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy) uznawane za chorobę cywilizacyjną XXI wieku. Na czym polega to schorzenie? Układ immunologiczny błędnie odczytuje sygnał o zagrożeniu i atakuje własne komórki tarczycy, doprowadzając do uszkodzenia tego gruczołu. 

Uszkodzona tarczyca ma mniejszą zdolność do wytwarzania hormonów takich jak tyroksyna (T4) i trijjodotyronina (T3) - w wielu przypadkach możemy mówić już wówczas o rozwoju niedoczynności tarczycy. W tym miejscu należy podkreślić, iż to właśnie T3 i T4 regulują metabolizm. Gdy tarczyca produkuje niewystarczającą ilość tyroksyny i trijodotyroniny dochodzi do spadku tempa metabolizmu. Jest to stan, w którym obserwujemy zmniejszone uwalnianie energii w spoczynku i przybieranie na wadzie. Tak więc choroba Hashimoto i często współwystępująca niedoczynność tarczycy w związku ze spadkiem tempa metabolizmu (spowodowanym mniejszym wydzielaniem T3 i T4) stwarza ryzyko nadmiernej masy ciała, nawet jeśli chory będzie odżywiał się, jak zwykle lub nawet nieco ograniczy kaloryczność posiłków. 

Hashimoto a depresja

Poza przyrostem masy ciała Hashimoto odbija się niekorzystnie również na psychice pacjenta. Osoby chore na autoimmunologiczne zapalenie tarczycy są bardziej narażone na zaburzenia depresyjne i lękowe. Część objawów Hashimoto pokrywa się z depresją. Zaburzenia psychiczne mogą mieć też związek z inną jednostką chorobową, jaką jest wtórna niedoczynność przytarczyc. 

W ramach ciekawostki warto dodać, że na Hashimoto zwykle chorują kobiety między. 30. a 50. rokiem życia (panie chorują od 8 do 10 razy częściej na to schorzenie, niż mężczyźni).  ChH dość często współistnieje z innymi chorobami o podłożu autoimmunologicznymi, takimi jak: toczeń, cukrzyca typu 1 lub choroba Gravesa-Basedowa. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że Hashimoto jest uznawane za najczęstszą przyczynę innej poważnej choroby - niedoczynność tarczycy, inaczej hipotyreozy, która może wpływać niekorzystnie na płodność jak i rozwój płodu (z tego względu powinno się badać poziom stężenia T3, T4 i TSH w ciąży). Natomiast bardzo rzadko diagnozujemy Hashimoto u dzieci i młodzieży. Przewlekłe zapalenie gruczołu tarczowego o podłożu autoimmunologicznym jest wykrywane u około 1% młodych pacjentów. 

Tak więc, jakie zaburzenie tarczycy może powodować chudnięcie? Można wymienić tutaj nadczynność tarczycy (inaczej hipertyreoza). Na skutek nieprawidłowej pracy gruczołu tarczowego dochodzi do nadmiernej produkcji hormonów tarczycy - to z kolei sprawia, że metabolizm tłuszczów, białek i węglowodanów znacznie przyspiesza i chory chudnie. Dość często pacjent jest wręcz wychudzony i to pomimo dużego apetytu.

Co jeść przy Hashimoto, żeby schudnąć?

Jak schudnąć przy niedoczynności tarczycy i Hashimoto? Przede wszystkim - z uwagi na spowolnienie przemian metabolicznych spowodowanych dysfunkcją tarczycy, należy uzbroić się w cierpliwość. Następnie warto udać się do doświadczonego i wykwalifikowanego dietetyka klinicznego, który przygotuje dla nas indywidualny plan żywienia, uwzględniając stan zdrowia, preferencje smakowe oraz wyniki badań laboratoryjnych. Specjalista doskonale zdaje sobie sprawę, iż redukcyjna dieta przy Hashimoto i niedoczynności tarczycy znacznie różni się od diety osób zdrowych. Powinna nie tylko zapewniać deficyt energetyczny (co wcale nie jest takie proste u pacjentów z zaburzonym metabolizmem), ale też dostarczać organizmowi składników odżywczych wspomagających syntezę hormonów tarczycy T3, T4 i pracę gruczołu. Jakie substancje mają korzystny wpływ na układ endokrynny? Jest to:

• jod, 
• selen,
• cynk, 
• żelazo, 
• witamina D, 
• witamina C i E,
• kwasy tłuszczowe omega-3.

Wielu lekarzy zaleca dodatkową suplementację cynku i selenu. Jaki jest związek między selenem i cynkiem a Hashimoto? Odpowiednia podaż tych dwóch pierwiastków jest potrzebna do prawidłowego metabolizmu hormonów tarczycowych.

Chcąc schudnąć przy chorobie Hashimoto - należy wyeliminować z diety żywność wysokoprzetworzoną, bogatą w tłuszcze trans, cukier i sód np.: słodycze i przekąski, produkty typu instant i w proszku, pieczywo pakowane, kolorowe napoje gazowane. Powinno się ograniczyć spożycie węglowodanów prostych i unikać podjadania między posiłkami. W procesie odchudzania bardzo ważne jest nieobjadanie się i regularne spożywanie 4-5 mniejszych posiłków, co 3-4 godziny, niż np. 2 obfitych posiłków w ciągu dnia. Przy zaburzonym funkcjonowaniu tarczycy należy ograniczyć jedzenie produktów zawierających substancje wolotwórcze, są to np.: brokuły, kalarepa, gorczyca, szpinak, kapusta. Istotne jest także dbanie o nawodnienie organizmu (2,5-3 l płynów dziennie). Pamiętajmy, że ostatni posiłek powinien być spożyty najpóźniej 2 godziny przed snem (musimy dać organizmowi czas na choćby częściowe strawienie dostarczonych składników). 

Oczywiście aby schudnąć, należy pilnować, by każdego dnia zachować ujemny bilans kaloryczny (tzw. deficyt energetyczny). By ułatwić sobie kontrolowanie procesu odchudzania i trzymać rękę na pulsie, warto na bieżąco zapisywać, co jemy wraz z kalorycznością danych produktów. 

Jak schudnąć mając Hashimoto? Trening w chorobie Hashimoto

Zbilansowana dieta to nie wszystko. Osoby, które zastanawiają się, jak schudnąć z chorobą Hashimoto i niedoczynnością powinny także zadbać o aktywność fizyczną, która jest ważnym elementem procesu odchudzania. Z uwagi na to, iż stawy, mięśnie i układ oddechowy przy tych chorobach są osłabione, należy ćwiczyć racjonalnie i z rozsądkiem, najlepiej pod opieką trenera osobistego. Dozwolona jest umiarkowana aktywność fizyczna. Treningi powinny być wykonywane 3-4 razy w tygodniu przez około 45 minut. Nigdy nie powinno się ćwiczyć na czczo z uwagi na wysoki poziom stężenia kortyzolu rano (hormon stresu może działać niekorzystnie na chorą tarczycę). Jakie aktywności ruchowe są polecane przy Hashimoto i niedoczynności tarczycy? Dobrym wyborem będzie:

• pływanie na basenie,
• jazda na rowerze,
• spacery/marszobiegi,
• pilates,
• jogging.

Warto stosować metodę małych kroczków, zwiększając aktywność ruchową stopniowo, przy różnych okazjach. Można np. starać się robić dziennie około 10 000 kroków, zamiast windy wybierając schody i częściej rezygnując z samochodu, jeśli punkt docelowy jest niedaleko.  Pamiętajmy, aby przesadnie się nie forsować i dawać organizmowi czas na odpoczynek oraz regenerację. Starajmy się zachować higienę snu i spać około 7-8 godzin na dobę.

Mam Hashimoto i nie mogę schudnąć - najczęściej popełniane błędy

Jakie są typowe błędy, przez które wielu chorych nie może schudnąć przy Hashimoto? Podstawowy z nich to dodatni bilans kaloryczny. Szczególnie zgubne są tutaj słone i słodkie przekąski, przez które dostarczamy organizmowi znacznie więcej kalorii, niż powinniśmy. Warto mieć świadomość, że garść słonych orzeszków, czy paluszków to około 150-200 kcal! 

Kolejny popularny błąd dietetyczny to nadmiar węglowodanów prostych w codziennym menu, które zawierają niewiele błonnika pokarmowego (błonnik daje nam uczucie sytości, dzięki czemu łatwiej jest przestrzegać zaleceń dietetyka klinicznego). Inny problem to niedobór snu. Gdy się nie wysypiamy, nasza przemiana materii spowalnia i jednocześnie mamy większy apetyt na produkty obfitujące w tłuszcze oraz węglowodany. Wiele badań udowadnia, że osoby, które krócej śpią, są bardziej narażone na tycie. Podobnie jest w przypadku niedostatecznego nawodnienia organizmu. Jeśli nie pijemy wystarczającej ilości płynów. zaburzamy proces detoksykacji, a organizm broniąc się przed tą trudną sytuacją - zatrzymuje wodę w tkankach podskórnych.

Podsumowując, czy z niedoczynnością tarczycy i Hashimoto można schudnąć? Tak, choć proces redukcji masy ciała będzie dłuższy, niż w przypadku osób nieobciążonych zaburzeniami endokrynologicznymi.