Ciągła flegma w gardle i chrząkanie – co oznacza? Jak leczyć?

Skąd bierze się zalegająca flegma w gardle?

Zalegająca flegma w gardle to objaw, który każdy z nas zna. Zwykle kojarzona jest z przeziębieniem czy suchym powietrzem, ale przyczyny mogą być różne. Flegma, czyli śluz w drogach oddechowych, pełni ważną funkcję – nawilża błony śluzowe i zatrzymuje szkodliwe drobinki takie jak kurz, alergeny czy drobnoustroje. Problem zaczyna się, gdy jest jej za dużo bądź staje się zbyt gęsta, przez co utrudnia odkrztuszanie.

Czym spowodowane jest nadmierne wydzielanie śluzu? Najczęściej odpowiadają za to infekcje dróg oddechowych takie jak przeziębienie czy grypa. Do tego dolicza się też przewlekłe zapalenie zatok. W takich przypadkach flegma spływa z nosa po tylnej ścianie gardła. Czasami przyczyną nadmiaru flegmy w gardle może być przewlekłe zapalanie oskrzeli, które powoduje kaszel mokry i prowadzi do nadprodukcji śluzu w dolnych drogach oddechowych. Także przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) może być tutaj winowajcą.

Niekiedy winowajcą jest też refluks żołądkowo-przełykowy (GERD). Kwaśna treść żołądka cofająca się do przełyku podrażnia gardło, co prowadzi do nadprodukcji śluzu jako mechanizmu obronnego. Alergie to kolejny możliwy powód – organizm reaguje na pyłki czy roztocza, zwiększając ilość śluzu, by pozbyć się alergenów. Nie można też zapominać o bardziej codziennych czynnikach jak suche powietrze czy palenie papierosów. W tych przypadkach problem zwykle znika, gdy zmienisz otoczenie bądź pozbędziesz się szkodliwego nawyku.

Chrypka – przyczyny dolegliwości

Masz chrypkę? To częsty problem, zwłaszcza u osób, które dużo mówią – jak nauczyciele czy sprzedawcy – albo zawodowo śpiewają. Jeśli Twoje struny głosowe nie mają szansy na odpoczynek, mogą zacząć szwankować. Co więcej, chrypka może być wynikiem stanów zapalnych, alergii bądź refluksu. Dlatego ważne jest, by nie bagatelizować objawów, które utrzymują się dłużej niż 2 tygodnie.

Jednak nie tylko nadmiar mówienia jest winowajcą. Istnieje szereg innych przyczyn.

• Zapalenie gardła – najczęściej wywołane infekcją wirusową lub bakteryjną. W przebiegu infekcji błona śluzowa gardła ulega podrażnieniu i obrzękowi, co może powodować zmianę barwy głosu i utrudnienia w jego modulacji.

• Przewlekłe zapalenie krtani – zazwyczaj wynikające z długotrwałego narażenia na szkodliwe czynniki takie jak palenie papierosów, przebywanie w zanieczyszczonym powietrzu czy nadużywanie alkoholu. Te substancje drażnią krtań, prowadząc do trwałego uszkodzenia tkanek i przewlekłego stanu zapalnego.

• Refluks żołądkowo-przełykowy (GERD) – w tej przypadłości kwaśna treść żołądka cofa się do przełyku, a nawet do gardła, powodując miejscowe podrażnienia. Struny głosowe, narażone na działanie kwasu, reagują chrypką, a czasem również koniecznością częstego chrząkania, by oczyścić krtań z podrażniającej treści.

Chrypka u dziecka

Chrypka u dzieci może wynikać z różnych przyczyn, które nie zawsze są łatwe do rozpoznania. Jednym z najczęstszych powodów są alergie – zarówno na pyłki roślinne, jak i na pokarmy czy inne czynniki środowiskowe, jak np. kurz czy sierść zwierząt. U dzieci układ odpornościowy jest wciąż w fazie rozwoju, co sprawia, że są one bardziej podatne na reakcje alergiczne, które mogą objawiać się nie tylko katarem, ale także chrypką czy ciągłym chrząkaniem.

Infekcje górnych dróg oddechowych to kolejna częsta przyczyna chrypki u maluchów. Wirusy i bakterie atakują gardło, powodując podrażnienia strun głosowych. W przypadku małych dzieci infekcje te mogą łatwiej prowadzić do obrzęków i zatorów w drogach oddechowych, co skutkuje trudnościami w mówieniu.

Innym możliwym źródłem chrypki jest tik nerwowy, który pojawia się szczególnie w wieku przedszkolnym lub szkolnym. Tego rodzaju objawy często związane są z napięciem emocjonalnym, stresem lub nadmierną stymulacją. Choć tiki nerwowe zwykle mijają same z czasem, warto obserwować, czy nie stają się one nawykiem.

Chrząkanie – przyczyny

Chrząkanie jest często reakcją na zalegającą flegmę lub uczucie dyskomfortu w gardle. Może jednak wskazywać na poważniejsze problemy.

• Przewlekłe zapalenie oskrzeli – związane z nadprodukcją śluzu w dolnych drogach oddechowych.

• Zapalenie zatok przynosowych – spływająca wydzielina drażni gardło.

• Podrażnienie krtani – wynikające z infekcji, alergii czy nadużywania głosu.

• Refluks żołądkowo-przełykowy – charakterystycznym objawem jest chrząkanie po posiłkach.

• Niedoczynność tarczycy – powodująca suchość skóry, chrypkę i inne dolegliwości.

Ciągła flegma w gardle i chrząkanie u dziecka

Jeśli flegma zalega w gardle dziecka, najczęściej powoduje też chrząkanie. Najczęstsze przyczyny tego stanu zostały wymienione poniżej.

• Alergie pokarmowe lub wziewne – powodują podrażnienie błon śluzowych, co prowadzi do zwiększonej produkcji śluzu, który gromadzi się w gardle.

• Astma oskrzelowa – charakteryzuje się mokrym kaszlem, świszczącym oddechem oraz trudnościami w oddychaniu, które mogą powodować nadmiar flegmy w drogach oddechowych.

• Zapalenie gardła – wywołane wirusową infekcją, prowadzi do zwiększonej produkcji śluzu, który spływa do gardła i powoduje uczucie zalegania flegmy.

• Pasożyty (np. glista ludzka) – mogą wywoływać objawy w obrębie gardła, w tym chroniczne zaleganie flegmy oraz kaszel.

• Ciało obce w drogach oddechowych – w przypadku, gdy dziecko przypadkowo połknie lub wepchnie mały przedmiot, może wystąpić reakcja obronna organizmu, objawiająca się nadmierną produkcją śluzu.

Ciągła flegma w gardle i chrząkanie – diagnostyka i badania

W przypadku przewlekłych objawów warto zgłosić się do lekarza rodzinnego, laryngologa lub alergologa. Diagnostyka obejmuje poniższe elementy.

• Wywiad lekarski dotyczący trybu życia, nawyków i diety.

• Badanie gardła i krtani.

• Testy alergiczne.

• Badania obrazowe (RTG zatok lub tomografia komputerowa).

• W przypadku podejrzenia refluksu – gastroskopia.

Częstym powodem flegmy w gardle i chrząkanie jest infekcja dróg oddechowych. W takim wypadku często pojawia się też mokry kaszel. Jednak w bardzo rzadkich przypadkach przyczyną flegmy może być poważna patologia, taka jak zmiana w płucach, spowodowana pęknięciem ropnia płuca, co wymaga natychmiastowej diagnostyki i leczenia.

Ciągła flegma w gardle i chrząkanie – jak leczyć?

Leczenie zależy od tego, co stoi za problemem z flegmą i chrząkaniem. W przypadku alergii lekarz może zalecić leki przeciwhistaminowe, które pomagają złagodzić objawy takie jak nadmiar wydzieliny w gardle. Gdy przyczyną są infekcje bakteryjne, konieczne może być zastosowanie antybiotyków, które pomogą zwalczyć bakterie i przywrócić równowagę w drogach oddechowych.

W przypadku refluksu żołądkowo-przełykowego skuteczne będą leki na refluks, które redukują wydzielanie kwasu żołądkowego i zmniejszają podrażnienie gardła. Ponadto w przypadku problemów z gęstą wydzieliną, lekarz może zalecić leki mukolityczne, które pomagają rozrzedzenie wydzieliny i ułatwiają jej usunięcie.

Oprócz farmakoterapii ważne jest również wprowadzenie odpowiednich zmian w stylu życia. Unikanie palenia papierosów i zanieczyszczonego powietrza to podstawowe kroki, które pomogą w poprawie kondycji dróg oddechowych. Warto zadbać o odpowiednią dietę, bogatą w płyny, które wspomogą naturalne oczyszczanie organizmu, oraz o zdrowe nawyki związane z nawodnieniem.

W przypadku przewlekłych chorób płuc może być pomocna rehabilitacja oddechowa, czyli specjalne ćwiczenia oddechowe, które pomagają poprawić wydolność płuc i ułatwiają oddychanie.

Ciągła flegma w gardle i chrząkanie – domowe sposoby

Na flegmę i chrząkanie istnieje kilka sprawdzonych domowych sposobów. Sprawdźmy, które z nich mogą być skuteczne.

• Inhalacje z soli fizjologicznej lub olejków eterycznych – nawilżają drogi oddechowe i ułatwiają odkrztuszanie.

• Płukania gardła solą lub ziołami – pomagają oczyścić gardło z zalegającej wydzieliny.

• Nawadnianie organizmu – pij dużo wody, żeby rozrzedzić flegmę i ułatwić jej usuwanie.

• Unikaj dymu papierosowego i suchego powietrza.

Pamiętaj, że domowe sposoby nie zastąpią wizyty u lekarza, jeśli objawy są przewlekłe lub nasilają się z czasem.