Brzuch tarczycowy (brzuch hormonalny) - skąd się bierze i jak się go pozbyć?
W dzisiejszych czasach zmagamy się z różnymi wyzwaniami związanymi z naszym zdrowiem, a jednym z nich jest utrzymanie prawidłowej masy ciała. Choć powszechnie przyjmuje się, że nadmiar kilogramów to wynik złej diety i braku aktywności fizycznej, zdarza się, że tycie jest rezultatem ukrytych stanów chorobowych. Odkładanie się tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha może stanowić nie tylko estetyczny problem, lecz także sygnał alarmowy dotyczący stanu naszego zdrowia. Mowa tu o tzw. brzuchu tarczycowym, inaczej hormonalnym, który jest skutkiem zaburzeń hormonalnych, w szczególności w chorobach tarczycy. Jak wygląda brzuch hormonalny? Skąd się bierze i jak się go pozbyć? Przyjrzyjmy się bliżej temu zjawisku.
- Brzuch tarczycowy (hormonalny) - co to jest?
- Brzuch tarczycowy - jak wygląda?
- Brzuch tarczycowy - objawy zaburzeń hormonalnych
- Brzuch tarczycowy - przyczyny powstawania. Skąd bierze się brzuch tarczycowy?
- Brzuch tarczycowy - jak się go pozbyć? Diagnostyka i leczenie
- Dieta na brzuch tarczycowy - co jeść przy niedoczynności tarczycy?
- Jakie ćwiczenia na brzuch tarczycowy?
- FAQ - najczęściej zadawane pytania o brzuch tarczycowy
- Brzuch tarczycowy - jak wygląda?
- Czy brzuch tarczycowy jest związany z niedoczynnością tarczycy?
- Jak zlikwidować brzuch tarczycowy?
- Od czego robi się brzuch tarczycowy?
Brzuch tarczycowy (hormonalny) - co to jest?
Brzuch tarczycowy, zwany inaczej hormonalnym to potoczna nazwa otyłości brzusznej. Tego terminu używamy, odnosząc się do nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej w obrębie brzucha, która może świadczyć o zaburzeniach pracy tarczycy i nasuwać podejrzenie różnych schorzeń, takich jak niedoczynność tarczycy lub choroba Hashimoto. Jednym z objawów pojawiających się u pacjentów z tymi problemami zdrowotnymi jest spowolniony metabolizm, co przyczynia się do wzrostu masy ciała i odkładania tłuszczu w centralnej części ciała.
Brzuch tarczycowy - jak wygląda?
Brzuch tarczycowy to potoczne określenie otyłości brzusznej, która charakteryzuje się nagromadzeniem tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha. W tego typu sylwetce brzuch jest miękki, często mówi się o podobieństwie do spłaszczonej piłki. Brzuch tarczycowy rozrasta się stopniowo i umiejscawia się pod linią piersi i sięga do podbrzusza. Ten termin nawiązuje do możliwych problemów hormonalnych związanych z nieprawidłowym funkcjonowaniem gruczołu tarczowego, jednak nie każda otyłość brzuszna ma podłoże hormonalne.
Brzuch tarczycowy - objawy zaburzeń hormonalnych
Z brzuchem tarczycowym zmaga się wiele osób chorujących na niedoczynność tarczycy, jednak jest to jeden z wielu objawów tego schorzenia. Do typowych symptomów wskazujących na niedobór hormonów tarczycy w przebiegu jej niedoczynności lub choroby Hashimoto, należą:
- nadmierna senność;
- wypadanie włosów;
- przyrost masy ciała;
- stałe odczuwanie zimna;
- pogrubienie, zaczerwienienie, suchość skóry;
- gromadzenie się płynów w tkance podskórnej, prowadzący do obrzęków;
- zaburzenia miesiączkowania u kobiet;
- mała tolerancja wysiłku;
- trudności z koncentracją;
- zaparcia, wzdęcia;
- problemy z sercem, takie jak nadciśnienie tętnicze, bradykardia.
Warto pamiętać, że tego typu objawy mogą pojawić się w przebiegu różnych schorzeń, nie tylko w przypadku problemów z tarczycą. Z tego powodu zawsze zaleca się konsultację z lekarzem w celu postawienia dokładnej diagnozy.
Brzuch tarczycowy - przyczyny powstawania. Skąd bierze się brzuch tarczycowy?
Brzuch tarczycowy bierze swoją nazwę z bezpośredniego wpływu hormonów tarczycy na organizm. Tarczyca to gruczoł endokrynny, produkujący hormony: tyroksynę i trójjodotyroninę, które są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania, zwłaszcza w kontekście procesów metabolicznych. W sytuacji, gdy ten narząd nie produkuje wystarczającej ilości hormonów, a dzieje się tak w przypadku niedoczynności tarczycy, nasz metabolizm spowalnia, co może prowadzić do przyrostu masy ciała, a przede wszystkim odkładania się nadmiernej ilości tłuszczu w obszarze brzucha. Reakcja organizmu na nieprawidłową pracę tarczycy i niedobory hormonalne jest indywidualna i nie wszyscy pacjenci z niedoczynnością omawianego gruczołu będą prezentować sylwetkę, w której dominuje duży brzuch i szeroki obwód pasa.
Brzuch tarczycowy - jak się go pozbyć? Diagnostyka i leczenie
W celu pozbycia się brzucha tarczycowego w pierwszej kolejności powinno się zadbać o odpowiednią diagnostykę, aby ustalić przyczynę problemu. Jeśli istnieje podejrzenie, że otyłość brzuszna jest skutkiem chorób tarczycy, należy przeprowadzić badania hormonalne. Wykonanie badań krwi w kierunku oznaczenia poziomu hormonu tyreotropowego (TSH) oraz hormonów tarczycy jest kluczowe w diagnostyce schorzeń tego narządu.
Podwyższone wartości TSH przy obniżonych jednocześnie stężeniach tyroksyny (FT4) i trójjodotyroniny (FT3) wskazują na niedoczynność tarczycy. W przypadku nieprawidłowych wyników badań laboratoryjnych należy skonsultować się z lekarzem endokrynologiem w celu dokładniejszej oceny parametrów, wykonania dodatkowych badań i wprowadzenia odpowiedniego leczenia.
Leczenie niedoczynności tarczycy, które może wspomóc walkę z brzuchem tarczycowym, opiera się na suplementacji hormonalnej, co ma na celu uzupełnienie niedoborów. Substancją, którą wykorzystuje się w leczeniu tej przypadłości jest lewotyroksyna, czyli syntetyczna pochodna naturalnego hormonu - tyroksyny.
Do preparatów na receptę zawierających lewotyroksynę, które dostępne są na rynku farmaceutycznym, należą:
- Euthyrox;
- Eltroxin;
- Letrox;
- Eferox;
- Althyxin;
- Novothytral.
Po rozpoczęciu leczenia istotne jest regularne monitorowanie poziomów hormonów i konsultowanie ich z lekarzem. Na ich podstawie specjalista może dostosowywać dawki leków w miarę indywidualnego zapotrzebowania organizmu.
Dieta na brzuch tarczycowy - co jeść przy niedoczynności tarczycy?
W przypadku niedoczynności tarczycy oraz tzw. brzucha tarczycowego zaleca się wdrożenie odpowiedniej diety, która wspiera leczenie farmakologiczne i pomaga utrzymać zdrową masę ciała.
Co więc jeść, aby pozbyć się zbędnych kilogramów i zmniejszyć obwód brzucha? Oto kilka dietetycznych wskazówek, które pomogą w utrzymaniu prawidłowych nawyków żywieniowych:
- wprowadź do diety produkty bogate w jod, np. ryby, owoce morza;
- spożywaj posiłki częściej, ale w mniejszych ilościach i w regularnych odstępach (ok. 3-4h);
- unikaj zbyt dużych ilości błonnika, ponieważ utrudnia wchłanianie leków hormonalnych;
- wzbogać dietę o różnorodne warzywa i owoce, jaja, niskotłuszczowe produkty mleczne, oleje roślinne i produkty pełnoziarniste;
- staraj się jeść chude mięso;
- pamiętaj o nawadnianiu - pij ok. 2-2,5 litra wody dziennie;
- wyklucz z jadłospisu produkty przetworzone, słodycze i żywność typu fast food.
- unikaj słodkich napojów i alkoholu;
- ogranicz smażenie potraw, przygotowuj dania gotowane, pieczone lub na parze.
Postępowanie dietetyczne u każdej osoby może się różnić, dlatego pierwszym krokiem w zmianie nawyków żywieniowych powinna być konsultacja z dietetykiem, który opracuje spersonalizowany jadłospis, uwzględniając twoje upodobania.
Jakie ćwiczenia na brzuch tarczycowy?
Ćwiczenia istotnie wpływają na redukcję masy ciała i zmniejszenie obwodu brzucha, dlatego aktywność fizyczną powinny wdrożyć wszystkie osoby, u których występuje niedoczynność tarczycy. Nie ma idealnego sportu, który pomoże zlikwidować otyłość brzuszną, każda forma ruchu jest dobra, jeśli ćwiczenia wykonywane są regularnie. Aby proces redukcji wagi był przyjemniejszy, ważne jest wybranie rodzaju aktywności, którą będziemy lubić. Do najczęściej wybieranych należą:
- ćwiczenia aerobowe;
- trening siłowy;
- pilates;
- joga;
- nordic walking;
- pływanie;
- bieganie;
- długie spacery.
Należy pamiętać o dostosowaniu intensywności i rodzaju ćwiczeń do indywidualnych możliwości i potrzeb. Zawsze warto porozmawiać w tej sprawie z lekarzem lub fizjoterapeutą przed rozpoczęciem programu treningowego, zwłaszcza w przypadku współistnienia innych problemów zdrowotnych.
FAQ - najczęściej zadawane pytania o brzuch tarczycowy
Brzuch tarczycowy - jak wygląda?
Czy brzuch tarczycowy jest związany z niedoczynnością tarczycy?
Jak zlikwidować brzuch tarczycowy?
Od czego robi się brzuch tarczycowy?
Źródła:
- A. Szczeklik, P. Gałecki, Interna Szczeklika 2020, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2020.
- Krekora-Wollny K., Niedoczynność tarczycy a otyłość, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2010, tom 1, nr 1, 63-65.
- Osiński W., Nadwaga i otyłość. Aktywność fizyczna w profilaktyce i terapii., Wydawnictwo PZWL, Warszawa. 2022.
- Warszawa. 2022. Ambroziak U., Choroby tarczycy. Diagnozowanie i leczenie., Wydawnictwo PZWL, Wyd. I, 2022.