Artretyzm a reumatyzm – różnice i podobieństwa między tymi chorobami

Czy artretyzm i reumatyzm to to samo?

Mimo że artretyzm (nazywany też dną moczanową lub podagrą) i reumatyzm często używane są zamiennie do opisania chorób rozwijających się w obrębie stawów, są to dwie zupełnie odrębne jednostki chorobowe. To bardzo ważne, aby je odróżniać, ponieważ przyczyny ich powstawania, objawy, a także stosowane leczenie są zupełnie odmienne. W przypadku podejrzenia artretyzmu wymagane jest też całkowicie inne postępowanie diagnostyczne niż przy podejrzeniu reumatyzmu.

Reumatyzm a dna moczanowa – różnice

Jakie są więc różnice między reumatyzmem, a dną moczanową? Pojęcie reumatyzm odnosi się do wielu chorób, które obejmują układ ruchu, zwłaszcza stawy. U jego podłoża leży proces zapalny, który atakuję tkankę łączną prowadząc do wielu dolegliwości bólowych, a z czasem również upośledzenia sprawności. Co ważne, choroby reumatyczne mogą przyjmować charakter uogólniony i powodować zaburzenia również w obrębie innych tkanek i narządów. Z kolei dna moczanowa związana jest z hiperurykemią, czyli nadmiernym stężeniem kwasu moczowego we krwi, który w postaci kryształów może odkładać się w stawach, w szczególności w stawach stóp.

Pochodzenie obu chorób jest odmienne. W przypadku reumatyzmu istotną rolę ogrywają czynniki genetyczne oraz podłoże autoimmunologiczne. Z kolei dna moczanowa nie jest zaliczana do chorób autoimmunologicznych, a w jej patogenezie odgrywają rolę głównie czynniki środowiskowe, związane ze stylem życia, które prowadzą do hiperurykemi (m.in. duże spożycie czerwonego mięsa, alkoholu, żywności przetworzonej) oraz zaburzenia funkcjonowania nerek uniemożliwiające wydalanie kwasu moczowego.

Reumatyzm może dotyczyć wszystkich stawów i objawia się postępującymi dolegliwościami bólowymi, zaburzeniami ruchomości stawów oraz sztywnością, zwłaszcza poranną. Z kolei dna moczanowa rozwija się najczęściej w stawie u podstawy palucha i ma charakter napadowy. Atakom dny moczanowej towarzyszy ból stawu, bolesność uciskowa, obrzęki, zaczerwienienie i podwyższenie temperatury.

Leczenie chorób reumatycznych polega na stosowaniu farmakoterpii. Najczęściej wykorzystuje się leki sterydowe, przeciwbólowe i przeciwzapalne, a także niektóre leki biologiczne. Mogą one spowolnić proces rozwoju choroby oraz przynieść ulgę w odczuwanych dolegliwościach. W przypadku dny moczanowej niezwykle istotną rolę odgrywa natomiast dietoterapia, która przynosi bardzo dobre efekty i może na długo wprowadzić pacjenta w stan remisji. Polega ona na zastosowaniu tzw. diety niskopurynowej, która polega na ograniczeniu podaży puryn. Są to substancje odpowiedzialne za podnoszenie poziomu kwasu moczowego w surowicy krwi.

Warto też pamiętać, że reumatyzm niesie za sobą wiele powikłać wielonarządowych. Przykładowo, reumatoidalne zapalenie stawów jest bardzo istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Jest to wynikiem uogólnionego stanu zapalnego. W przypadku dny moczanowej to ryzyko jest niższe i przy kontrolowaniu stężenia kwasu moczowego we krwi można wprowadzić chorobę w stan remisji i zniwelować jej konsekwencje.

Dlatego w przypadku zaobserwowania u siebie jakichkolwiek niepokojących objawów niezbędna jest konsultacja ze specjalistą, który postawi prawidłową diagnozę i dobierze sposób leczenia adekwatny do występującej choroby. Ponieważ wiele chorób stawów objawia się przede wszystkim dolegliwościami bólowymi, samo ich występowanie nie jest wystarczające do określenia, z jakim problemem mamy do czynienia. Oprócz artretyzmu i reumatyzmu, ból stawów może powodować również choroba zwyrodnieniowa stawów. Bóle zwyrodnieniowe stawów, zwyrodnienie stawu biodrowego, zwyrodnienie kręgosłupa, czy zwyrodnienie stawów dłoni lub śródstopia, wymagają jeszcze innego podejścia.

Podsumowanie

Mimo że artretyzm i reumatyzm to pojęcia często używane zamiennie, w rzeczywistości odnoszą się do dwóch różnych chorób o innej etiologii, obrazie klinicznym i możliwościach leczenia. Reumatyzm jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym, która może dotyczyć wszystkich stawów, a także powodować powikłania wielonarządowe. Z kolei artretyzm, czyli dna moczanowa, to choroba związana z hiperurykemią, która ma charakter napadowy i dotyczy głównie stawu podstawy palucha. W przypadku reumatyzmu często niezbędne jest podawanie leków sterydowych, podczas gdy dnę moczanową można dobrze kontrolować za pomocą specjalnej diety niskopurynowej.