Alergia na jajka: jakie są objawy uczulenia na jaja?

Jajka kurze jako przyczyna alergii

Alergia na jajka, czyli uczulenie na jaja kurze, stanowi alergię pokarmową. Wywołana jest ona nadwrażliwością organizmu zarówno na białko, jak i żółtko jaja kurzego. Należy jednak wskazać, że zdecydowanie częściej i silniej uczula białko jaja kurzego, aniżeli żółtko. Najsilniejszymi alergenami obecnymi w jajku kurzym są:

• owomukoid, który stanowi 10-11% masy wszystkich białek wchodzących w skład jaja kurzego,
• owoalbumina, stanowiąca 54% wszystkich białek jaja kurzego,
• owotransferyna, stanowiąca 12% wszystkich białek jaja kurzego,
• lizozym, stanowiący 3,5% masy białka kurzego, który jest łatwo dostępny i dobrze przyswajalny.

Warto wskazać, że białka znajdujące się w jajku charakteryzują się wysoką odpornością na działanie temperatury. W praktyce oznacza to, że nawet jajko poddane obróbce termicznej będzie wykazywało część właściwości uczulających.

Objawy uczulenia na jajka

Alergia na jajka ma charakter alergii pokarmowej, dlatego też po spożyciu jajka występują typowe dla tego rodzaju uczuleń symptomy. Do najczęstszych objawów alergii na jajka należą:

• zmiany skórne w postaci pokrzywki,
• nudności i wymioty, a także biegunka,
• utrudnienia w oddychaniu w postaci kataru, duszności, a niekiedy nawet astmy,
• stany zapalne jamy ustnej,
• zapalenie spojówek.

W niektórych przypadkach silne uczulenie na jajka kurze może objawiać się wstrząsem anafilaktycznym, inaczej anafilaksją, podczas którego objawy uczulenia i nadwrażliwości pokarmowej na jajka są znacznie spotęgowane. Dodatkowo należy wskazać, że anafilaksją stanowi ciężką reakcję uczuleniową, która stanowi zagrożenie dla życia. Anafilaksji towarzyszą objawy w postaci szybkiego pulsu, gwałtownego obniżenia ciśnienia, zawrotów głowy, utraty przytomności, a także zwężenia dróg oddechowych oraz obrzęku krtani i gardła.

Leczenie alergii na jajka

Wdrożenie leczenia alergii na jajka należy poprzedzić rozpoznaniem uczulenia. U osób z alergią na jajka dochodzi zazwyczaj do wzrostu poziomu IgE i IgG, co wykorzystywane jest w diagnostyce, podczas badania krwi. W rozpoznaniu często stosowane są również testy na alergie pokarmowe. Najskuteczniejszym rozwiązaniem w przypadku istnienia alergii na jaja kurze są testy z krwi. Takie badania są znacznie wygodniejsze, aniżeli testy skórne, szczególnie w przypadku małych dzieci. W postawieniu diagnozy choroby alergicznej pomocne są również wnikliwe wywiady lekarskie polegające na dokładnym przeanalizowaniu przyzwyczajeń żywieniowych.

Leczenie alergii na jaja kurze polega przede wszystkim na unikaniu kontaktu z alergenem, czyli zastosowaniu diety eliminacyjnej. Konieczne jest zatem wykluczenia z codziennego jadłospisu pokarmów, które mogą zawierać jajka. Okazuje się, że nie jest to tak proste, jak mogłoby się wydawać. Jajka bowiem są składnikiem ogromnej liczby produktów spożywczych, występują między innymi w wyrobach ciastkarskich, pierogach, makaronach, pasztetach, a nawet w kostkach bulionowych czy alkoholu.

Co więcej, jajka są bogatym źródłem białka. Z tego względu należy je zastąpić innymi produktami, które uzupełnią codzienne zapotrzebowanie na białko. Dlatego też przy eliminacji jajka z diety, należy włączyć do niej w większej ilości nabiał, chude mięso, ryby, fasolę czy tofu.

Czy alergia na jajka mija?

Alergia na jajka kurze występuje głównie – choć nie wyłącznie – u dzieci, będąc jedną z najczęściej występujących alergii pokarmowych u maluchów, zaraz po alergii na mleko krowie. Zazwyczaj uczulenie występuje w okresie rozszerzania diety i włączania do niej jajka. Wiąże się to z nietolerancją tego alergenu przez organizm. Niemniej jednak w większości przypadków alergia na jajka i białko kurze z wiekiem mija. Najczęściej nadmierna reaktywność układu odpornościowego słabnie w ciągu pierwszych 3-4 lat życia. Niemniej jednak w niektórych przypadkach może ustąpić dopiero przed osiągnięciem wieku dojrzewania, wówczas reaktywność wobec alergenów jajek kurzych ustępuje. Nie oznacza to jednak, że uczulenie nie może towarzyszyć osobom dorosłym, choć występuje znacznie rzadziej. 

Alergia pokarmowa może występować po spożyciu wielu produktów i składników spożywczych. Dlatego też poza alergią na jaja kurze, wyróżnić można uczulenie na czekoladę czy uczulenie na nabiał. Objawy alergii mogą pojawić się jednak nie tylko w wyniku nietolerancji pokarmowych, ale również w konsekwencji kontaktu skóry z alergenem, jak w przypadku uczulenia na wodę. Zazwyczaj skutecznym sposobem na zminimalizowanie występowania dolegliwych objawów uczulenia są leki na alergię.