Alergia miejsc intymnych – przyczyny, objawy i leczenie

Alergia miejsc intymnych – przyczyny

Alergią określa się nieprawidłową odpowiedź układu immunologicznego na czynniki, które w wyniku wniknięcia do organizmu i działania mechanizmów obronnych powodują reakcję alergiczną. Uczulenie, choć kojarzone najczęściej z przykrymi dolegliwościami ze strony układu oddechowego, może dotyczyć całego ciała, w tym również okolic intymnych. 

Alergia w miejscach intymnych, głównie ze względu na budowę żeńskich narządów płciowych oraz wrażliwą i skłonną do podrażnień skórę, o wiele częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Ryzyko jej rozwoju jest większe u osób, które cierpią z powodu występowania alergii współistniejących, do których należą takie dolegliwości o podłożu alergicznym jak katar sienny, atopowe zapalenie skóry, astma oskrzelowa, alergia pokarmowa czy alergiczne zapalenie spojówek.

Uczulenie miejsc intymnym jest często odpowiedzią układu immunologicznego na alergię kontaktową, która wywołana jest reakcją alergiczną na:

• środki piorące – proszki, żele, kapsułki do prania, płyny do płukania, 
• środki higieniczne – podpaski, wkładki higieniczne, tampony, papier toaletowy, chusteczki do higieny intymnej,
• prezerwatywy lateksowe, 
• lubrykanty używane podczas stosunku, 
• bieliznę i stroje kąpielowe wykonane z syntetycznych materiałów,
• środki do higieny intymnej – żele, emulsje, płyny,
• uczulenie na kosmetyki do ciała – żele pod prysznic, mydła, płyny do kąpieli, 

uczulenie na nikiel zawarty w biżuterii, guzikach czy zamkach błyskawicznych.

Alergia miejsc intymnych – objawy

O pojawieniu się reakcji alergicznej w miejscach intymnych (dolegliwości obejmują głównie okolice warg sromowych, przedsionek pochwy i odbyt) świadczy uporczywy świąd, pieczenie, zaczerwienienie oraz silne podrażnienie skóry. Może im towarzyszyć także wysypka pojawiająca się na błonach śluzowych oraz upławy, często dość obfite. Objawy nasilają się w cieple, na przykład podczas gorącej kąpieli lub spania pod przykryciem. W zaawansowanych stadiach alergii może pojawić się podwyższona temperatura ciała oraz obrzęk penisa lub pochwy.

Aby potwierdzić, że przyczyną przykrych dolegliwości jest uczulenie okolic intymnych, a objawy nie są spowodowane działaniem grzybów, wirusów i bakterii, warto wykonać badanie czystości pochwy, inaczej biocenozę pochwy. Jest ono refundowane przez NFZ za okazaniem skierowania od lekarza. Badanie można wykonać także prywatnie w dowolnym laboratorium. W wykluczeniu zakażeń pomocne będzie również badanie ginekologiczne lub konsultacja z alergologiem.

Alergia miejsc intymnych – leczenie

Leczenia alergii miejsc intymnych opiera się głównie na łagodzeniu uciążliwych dolegliwości domowymi sposobami. Jednym z nich jest zastosowanie nasiadówki, czyli kąpieli dolnych partii ciała z dodatkiem ziół lub substancji leczniczych, takich jak kora dębu czy rumianek. Pomocne są także dostępne bez recepty maści, na przykład maść nagietkowa czy wazelina kosmetyczna. Warto zrezygnować również z długich i gorących kąpieli na rzecz prysznica, a do wycierania miejsc intymnych używać osobnego ręcznika.  

Objawy alergii, takie jak pieczenie i swędzenie okolic intymnych, mijają zwykle po ograniczeniu kontaktu lub całkowitym wyeliminowaniu alergenu, dlatego zaleca się zmianę środków piorących i środków higienicznych na bezzapachowe lub przeznaczone dla alergików, a także noszenie bielizny z naturalnych, oddychających materiałów (na przykład z bawełny) oraz rezygnację ze stringów i koronek, które podrażniają okolice intymne. 

Ważnym elementem profilaktyki alergii w miejscach intymnych jest stosowanie odpowiednich środków do higieny intymnej. Żele, emulsje czy płyny powinny zawierać naturalne i przyjazne składniki dla skóry wrażliwej, pozbawione konserwantów, parabenów i sztucznych barwników, które mogą wywołać reakcję alergiczną. Zaleca się wybieranie hipoalergicznych kosmetyków do higieny intymnej o właściwościach łagodzących i przeciwzapalnych. Podobna zasada dotyczy także stosowanych żeli pod prysznic i płynów do kąpieli. 

W przypadku uczulenia na lateks warto zrezygnować z prezerwatyw, zastępując je innymi środkami antykoncepcyjnymi lub kondomami z poliizoprenu, który nie powinien wywoływać niepożądanych objawów. Lubrykanty na bazie wody nie tylko pozwolą uniknąć reakcji alergicznych, ale pozwolą także złagodzić dolegliwości związane z suchością pochwy.Gdy domowe sposoby nie przyniosą rezultatów, lekarz może zalecić leki na alergię, głównie doustne preparaty przeciwhistaminowe, a także maści i kremy sterydowe oraz globulki do leczenia miejscowego. W aptekach można także znaleźć szeroki wybór środków łagodzących dolegliwości związane z alergią okolic intymnych, które często dostępne są bez recepty.