Ospen

Charakterystyka medyczna leku Ospen

Lek Ospen dostępny jest w Polsce w postaci zawiesiny doustnej oraz tabletek do stosowania doustnego. Podstawowym składnikiem preparatu jest penicylina fenoksymetylowa, która wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne. Zadaniem leku jest hamowanie syntezy ściany komórkowej bakterii, dzięki czemu ogranicza się namnażanie się szkodliwych dla człowieka bakterii. Ze względu na swój skład i silne działanie, preparat dostępny jest tylko na receptę po wcześniejszej konsultacji medycznej.

Dostępne w Polsce warianty leku to:

• Ospen 1500 (tabletki powlekane);

• Ospen 1000 (tabletki powlekane);

• Ospen 500 (tabletki powlekane);

• Ospen 750 (zawiesina doustna).

O przepisaniu konkretnego wariantu leku decyduje lekarz prowadzący, który na względzie ma stan zdrowia pacjenta oraz jego dobro.

Skład produktu leczniczego

Skład preparatu Ospen różni się w zależności od wybranej postaci. W obu wariantach podstawowym składnikiem jest substancja czynna penicylina fenoksymetylowa. Oprócz niej w tabletkach znajdują się takie substancje pomocnicze jak; stearynian magnezu, powidon, maltodekstryna, makrogol, olejek pieprzowo-miętowy, talk, sacharyna sodowa, hypromeloza i dwutlenek tytanu.

W składzie zawiesiny doustnej poza substancją czynną znajdują się: parahydroksybenzoesan propylu, sacharyna sodowa, kwas cytrynowy jednowodny, symetykon, parahydroksybenzoesan metylu, aromat Tutti Frutti, tlenek żółty żelaza, cytrynian sodu dwuwodny, krzemian glinowo-magnezowy, karmeloza sodowa, sorbitol i woda.

Pacjent przed zastosowaniem leku powinien zapoznać się dokładnie z jego składem. Preparat nie jest wskazany w przypadku pacjentów, którzy wykazują nadwrażliwość na substancję czynną lub którykolwiek inny składnik leku. W skrajnych przypadkach mogą wówczas wystąpić ciężkie reakcje alergiczne.

Wskazania do stosowania leku Ospen

Lek przeciwbakteryjny Ospen wskazany jest w kilku sytuacjach medycznych. Przede wszystkim stosuje się go w leczeniu zakażeń bakteryjnych o stopniu lekkim lub umiarkowanym, które wywołane są przez bakterie wrażliwe na działanie penicyliny. Do podstawowych chorób tego typu zaliczane są:

• zakażenia dróg oddechowych (bakteryjne zapalenie płuc, bakteryjne zapalenie oskrzeli, odoskrzelowe zapalenie płuc);

• zakażenia skóry i tkanek miękkich (róża, różyca, ropnie, ropne zapalenie skóry, ropowica, liszajec, czyraczność);

• zakażenia uszu, nosa i gardła (zapalenie gardła i migdałków podniebiennych, ostre zapalenie ucha środkowego, angina Vincenta, zapalenie błony śluzowej nosa i gardła).

Ponadto lek Ospen stosowany jest również w zapobieganiu gorączce reumatycznej. Każdorazowo o konieczności przepisania preparatu decyduje lekarz prowadzący na podstawie badań. W ostrej fazie zakażenia penicylina powinna być podawana pozajelitowo. Dzieje się tak m.in. w leczeniu ciężkiego zapalenia płuc.

Mechanizm działania preparatu

Działanie leku Ospen polega na hamowaniu syntezy ściany komórkowej bakterii. W ten sposób penicylina blokuje namnażanie się bakterii i pomaga organizmowi w zwalczeniu zakażenia. Lek klasyfikowany jest jako antybiotyk beta-laktamowy. Odpowiednie skojarzenie preparatu z danym typem szkodliwych drobnoustrojów wykazuje dużą skuteczność działania. Jednocześnie penicylina naturalna jest odporna na działanie kwasów soku żołądkowego.

Dawkowanie

Szczegółowe wytyczne w zakresie dawkowania leku stosowanego przy danym schorzeniu podejmuje lekarz prowadzący. Pacjent powinien zastosować się do wskazań lekarskich. We własnym zakresie nie można zmieniać sposobu przyjmowania leku, a także wielkości zalecanej dawki. Preparat należy przyjmować na około godzinę przed posiłkiem.

Standardowe dawkowanie u osób dorosłych wynosi 4,5 miliona IU na dobę w trzech dawkach podzielonych co 8 godzin. Daje to jedną tabletkę Ospen 1500 trzy razy na dobę. W przypadku dzieci i młodzieży powyżej 40 kilogramów masy ciała i osób dorosłych o masie ciała poniżej 60 kilogramów rekomenduje się dawkę 3 miliony IU na dobę w trzech dawkach na dobę. Dzieci poniżej 6. roku życia wymagają zdecydowanie mniejszych dawek, które nie przekraczają 1,5 miliona IU na dobę. W przypadku zapobiegania gorączce reumatycznej stosuje się dawkę nie mniejszą niż milion IU na dobę, a u najmłodszych dzieci podaje lek w postaci zawiesi doustnej. Lekarz może sugerować zmniejszenie dawki leku, jeżeli ten wywołuje niepokojące objawy lub jego działanie terapeutyczne jest wystarczające.

Pominięcie dawki

W przypadku pominięcia dawki nie należy stosować podwójnej dawki w celu jej uzupełniania. Grozi to zwiększonym ryzykiem przedawkowania preparatu. Po pominięciu dawki leczenie należy kontynuować zgodnie z harmonogramem.

Ryzyko przedawkowania

Pacjent nie powinien przyjmować większej niż zalecana dawki leku. Wówczas grozi to przedawkowaniem, co może powodować reakcje nadwrażliwości i takie niepokojące objawy jak: wymioty, nudności, biegunka, zawroty głowy, ból brzucha, zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej, czy też napady drgawek. W przypadku przedawkowania pacjent musi niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Kiedy nie stosować leku Ospen?

Istnieją określone przeciwwskazania do stosowania leku Ospen. Przede wszystkim nie powinien on być przyjmowany przez osoby, które wykazują nadwrażliwość na penicylinę lub inny składnik leku. Ponadto preparat nie powinien być przyjmowany w przypadku potwierdzonego uczulenia na cefalosporyny. Przeciwwskazaniem są również zaburzenia żołądkowo-jelitowe, w których występują wymioty lub biegunka. Wówczas wchłanianie leku może być niewystarczające do tego, aby wykazał skuteczne działanie terapeutyczne. Preparat nie jest wskazany w przypadku kobiet w ciąży lub podejrzewających ciążę, a także wśród kobiet karmiących piersią.

Wskazania do zachowania szczególnej ostrożności

W wybranych przypadkach należy zachować szczególną ostrożność podczas prowadzenia terapii. Sytuacja zdrowotna pacjenta powinna być dokładnie przeanalizowana przez lekarza i dopiero na tej podstawie podejmuje się ostateczną decyzję dotyczącą leczenia. Szczególne środki ostrożności należy zachować u pacjentów, u których stwierdzono takie problemy i choroby jak:

• mononukleoza zakaźna;

• wymioty, nudności i biegunka;

• zaburzenia przechodzenia pokarmu przez przełyk (achalazja przełyku);

• nadmierna motoryka jelit;

• ciężkie reakcje alergiczne;

• astma oskrzelowa;

• uczulenie na wybrane substancje medyczne;

• zaburzenia czynności nerek (np. śródmiąższowe zapalenie nerek, niewydolność nerek);

• zaburzenia czynności wątroby (np. u pacjentów z niewydolnością wątroby).

Ostrożność wskazana jest także w przypadku osób starszych, a także przygotowywanych do zabiegu chirurgicznego lub szczepieniu przeciw durowi brzusznemu.

Działania niepożądane

Stosowanie leku Ospen o silnym działaniu przeciwbakteryjnym może powodować skutki uboczne. Nie występują one u każdego pacjenta i jest to zależne od jego sytuacji zdrowotnej oraz indywidualnych predyspozycji organizmu. Do przykładowych działań niepożądanych związanych z lekiem Ospen należą m.in.:

• reakcje alergiczne (wysypka, pokrzywka, świąd i inne);

• nudności;

• ból brzucha;

• wymioty;

• biegunka;

• uczucie pełności w brzuchu;

• zapalenie języka

• zapalenie błony śluzowej jamy ustnej;

• zapalenie zatok;

• rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego;

• złuszczające zapalenie skóry;

• objawy żołądkowo-jelitowe;

• obrzęk naczynioruchowy;

• wstrząs anafilaktyczny;

• zapalenie wątroby;

• nawroty gorączki reumatycznej;

• obrzęk krtani, gardła;

• zaburzenia krzepnięcia krewi;

• zapalenie wsierdzia;

• niedokrwistość hemolityczna;

• zapalenie wielostawowe;

• reakcje przypominające chorobę posurowiczą;

• dodatni bezpośredni test Coombsa;

• i inne.

Jeżeli występują objawy takie jak: obrzęk twarzy, gardła, warg lub innych części ciała, wysypka skórna oraz problemy z oddychaniem, to pacjent powinien przerwać stosowanie leku. Objawy te sugerują reakcje alergiczne i wówczas może być wymagane leczenie szpitalne. Szczegółowy wykaz potencjalnych skutków ubocznych znajduje się na ulotce dołączonej do opakowania.

Ospen a inne leki

Pacjent powinien poinformować lekarza prowadzącego o wszystkich lekach przyjmowanych obecnie lub w niedalekiej przeszłości. Wszystko dlatego, że Ospen może wchodzić w interakcje z innymi środkami farmakologicznymi i zmieniać ich działanie. W niektórych sytuacjach dochodzi do zwiększonego ryzyka występowania skutków ubocznych.

Największa ostrożność należy zachować przy jednoczesnym stosowaniu takich preparatów jak:

• doustne leki przeciwzakrzepowe;

• inne leki przeciwbakteryjne;

• metotreksat (stosowany w leczeniu nowotworów i chorób reumatycznych);

• probenecyd i sulfinpirazon (stosowane przy dnie moczanowej);

• leki przeciwzapalne;

• leki przeciwgorączkowe;

• leki przeciwreumatyczne;

• leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych;

• leki zobojętniające sok żołądkowy.

Szczegółowy wykaz substancji aktywnych, przy których należy być bardzo ostrożnym, znajduje się na ulotce dołączonej przez producenta do opakowania. Ponadto Ospen może hamować aktywność szczepionki przeciw durowi dusznemu. Jeżeli pacjent planuje tego typu szczepionkę doustną, to warto zastosować alternatywny lek.

Ospen a ciąża i karmienie piersią

Lek nie powinien być przyjmowany przez kobiety w ciąży lub podejrzewające ciążę. Ponadto nie jest wskazany także w okresie karmienia piersią. Penicylina może przenikać do organizmu kobiety i do mleka kobiecego, a także wywoływać negatywne objawy u płodu lub karmionego dziecka. Lekarz może przepisać Ospen, jednak tylko wtedy, gdy korzyści wyraźnie przewyższają ewentualne zagrożenie. Kobiety w okresie laktacji powinny wtedy zaprzestać karmienia piersią.

Ospen a zdolność do prowadzenia pojazdów

W większości przypadków Ospen nie wpływa negatywnie na zdolność pacjenta do prowadzenia pojazdów lub obsługi maszyn. Jeżeli jednak wystąpią niepokojące objawy, w tym zaburzenie koncentracji, osłabienie organizmu lub zawroty głowy, to należy zrezygnować z tych aktywności.