Zapalenie zatok sitowych: objawy, przyczyny, leczenie
Zatoki sitowe stanowią najmniejsze ze wszystkich zatok przynosowych, które zlokalizowane są w centralnej części twarzoczaszki pomiędzy oczodołami, a nosem. Zapalenie zatok sitowych to poważna choroba, która pojawia się przede wszystkim w wieku wczesnodziecięcym. Nieleczone lub nieodpowiednio leczone zapalenie zatok sitowych może wiązać się z poważnymi powikłaniami, które obejmują głównie oczodoły oraz struktury mózgu. Dlatego też dolegliwości nie należy bagatelizować. Pojawiają się zatem pytania, jakie są objawy zapalenia zatok sitowych? Jakie są przyczyny zapalenia zatok sitowych? Jak leczyć zapalenie zatok sitowych? Jakie są powikłania zapalenia zatok sitowych?
Objawy zapalenia zatok sitowych
Zapalenie zatok sitowych to choroba, która dotyczy przede wszystkim dzieci. Niemniej jednak zapalenie zatok sitowych może pojawić się również u dorosłych. Należy wskazać, że zapalenie zatok sitowych wygląda identycznie zarówno u dorosłych, jak i u dzieci.
Charakterystycznymi objawami zapalenia zatok sitowych jest obrzęk i opuchlizna nosa oraz powiek, a także ból zlokalizowany w okolicy nosa oraz kącika oka. Dodatkowo schorzeniu towarzyszą również inne symptomy w postaci:
- zaburzenia ruchomości gałki ocznej,
- pogorszenie ostrości widzenia,
- wytrzeszczu oczu,
- wycieku wydzieliny z nosa, niedrożności nosa,
- spływania wydzieliny po gardle,
- podrażnienia gardła,
- kaszlu,
- osłabienia węchu,
- nieświeżego oddechu,
- dreszczy,
- bóli mięśni i stawów,
- podwyższonej temperatury ciała,
- osłabienia,
- uczucia rozbicia,
- złego samopoczucia,
- wyczerpania.
Należy wskazać, że u niektórych pacjentów zapalenie zatok sitowych przebiega bez kataru. Co ważne dotyczy to przede wszystkim przewlekłego zapalenia zatok.
Przyczyny zapalenia zatok sitowych
Zapalenie zatok przynosowych zazwyczaj jest wynikiem innych chorób. W tym znaczeniu do zapalenia zatok sitowych najczęściej dochodzi w wyniku przeziębienia, infekcji górnych dróg oddechowych lub infekcji jamy ustnej. Należy również wskazać, że wśród możliwych przyczyn występowania zapalenia zatok sitowych wymienia się bakteryjne zakażenie wydzieliny zgromadzonej w dużych ilościach w komórkach sitowych.
Zapalenie zatok sitowych może być również wynikiem alergii, a także wad anatomicznych między innymi skrzywienie przegrody nosowej. Wśród możliwych przyczyny zapalenia zatok sitowych wymienia się również powiększenie migdałków lub polipy w nosie. Co więcej, do zapalenia zatok sitowych może dojść w wyniku dostania się do nosa ciała obcego.
Leczenie zapalenia zatok sitowych
Wdrożenie właściwego leczenia zapalenia zatok sitowych nie wymaga postawienia diagnozy. W tym znaczeniu zapalenie zatok sitowych diagnozowane jest na podstawie badania fizykalnego, wywiadu lekarskiego, a także na podstawie zleconych przez lekarza badań dodatkowych, takich jak morfologia krwi. Na chorobę wskazywać może między innymi podwyższona ilość leukocytów, a także podwyższony wskaźnik OB. W przypadku ciężkiego zapalenia zatok konieczne może okazać się nakłucie, celem pobrania płynu do badania mikrobiologicznego.
Leczenie zapalenia zatok sitowych w przypadku bakteryjnego zapalenia zatok najczęściej ma charakter farmakologiczny. W tym znaczeniu konieczne jest wdrożenie antybiotykoterapii, a także stosowanie donosowych preparatów w postaci glikokortykosteroidów oraz leków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Należy wskazać, że w najcięższych przypadkach zapalenia zatok sitowych przy braku skuteczności stosowanej terapii farmakologicznej, konieczne może okazać się wdrożenie leczenia operacyjnego, które przeprowadzane jest metodą endoskopową.
Domowe leczenie zapalenia zatok sitowych
Zapalenie zatok sitowych, szczególnie w początkowej fazie można leczyć domowymi sposobami. W tym znaczeniu najskuteczniejszą metodą domowego leczenia zapalenia zatok sitowych są inhalacje z wykorzystaniem soli fizjologicznej. Warto jednak wskazać, że zamiast soli fizjologicznej do przygotowania inhalacji wykorzystać można również zioła lub olejki eteryczne. Co więcej, ulgę w dolegliwościach mogą przynieść również ciepłe okłady z soli na czoło. Dodatkowo zaleca się regularne robienie płukania zatok roztworem soli morskiej. Warto również stosować dostępne bez recepty krople do nosa, które przyczyniają się do zmniejszenia obrzęku śluzówki nosa.
Należy wskazać, że choć leczenie domowe zapalenia zatok sitowych nie jest podstawą terapii, to może znacznie wpłynąć na poprawę komfortu codziennego funkcjonowania. Dlatego też warto często i intensywnie przedmuchiwać nos, a także zadbać o intensywne nawodnienie organizmu oraz nawilżanie pomieszczenia, w którym przebywa osoba chora.
Powikłania po zapaleniu zatok sitowych
Zapalenie zatok sitowych to poważna choroba, która nieleczona może prowadzić do powikłań, które obejmują przede wszystkim okolice oczu. W tym znaczeniu do najczęstszych powikłań zapalenie zatok sitowych należy obrzęk powiek, zapalenie tkanek miękkich, ropień oczodołu, ropień podokostnowy, zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej mózgu. Ze względu na mogące wystąpić poważne powikłania zapalenia zatok sitowych choroba zarówno u dzieci, jak i u dorosłych wymaga konsultacji lekarskiej i wdrożenia właściwego leczenia.
Źródła:
- Antoni Krzeski, Andrzej Radzikowski, Agnieszka Strzembosz, „Ostre zapalenie zatok przynosowych u dzieci”, Magazyn Otolaryngologiczny, wrzesień 2007
- Małgorzata Leszczyńska, Michał Karlik, Piotr Dąbrowski, Witold Szyfter, „Zapalenie zatok przynosowych - diagnostyka i leczenie”, Przewodnik Lekarza, 2003, 6, 9
- Bolesław Kalicki, Anna Śniady, Karolina Kapusta, Anna Mierzejewska, Agnieszka Lipińska-Opałka, Ryszard Zoń, „Zapalenie zatok sitowych powikłane zapaleniem tkanek miękkich oczodołu u 6-letniego chłopca – opis przypadku", Pediatr Med rodz Vol 9 Numer 2