Uczulenie na chlor: objawy i leczenie alergii na chlor
Chlorowanie wody basenowej jest powszechną praktyką stosowaną w celu dezynfekcji wody, gdyż chlor wykazuje właściwości utleniające. Okazuje się jednak, że chlor nie jest pierwiastkiem obojętnym dla skóry, a kontakt z chlorowaną wodą czy chlorem basenowym może powodować wystąpienie nieprzyjemnych objawów skórnych w postaci uczucia ściągnięcia skóry, ale również wysuszenia i zaczerwienienia. Dlatego też pojawiają się pytania, czy istnieje alergia na chlor? Jak wygląda uczulenie na chlor? Jakie są objawy uczulenia na chlor? Co robić w przypadku uczulenia na chlor? Jak sprawdzić uczulenie na chlor? Co stosować na uczulenie na chlor? Jak leczyć uczulenie?
Czy można mieć uczulenie na chlor w basenie?
Chlor jest gazem cięższym od powietrza, który charakteryzuje się silnym, duszącym zapachem. Co więcej, należy podkreślić, że chlor należy do substancji niebezpiecznych, mających jednocześnie wszechstronne zastosowanie. Stosuje się go przede wszystkim jako środek dezynfekcyjny, wykazujący dużą skuteczność w zwalczaniu chorobotwórczych patogenów, który używany jestem w oczyszczaniu ścieków czy uzdatnianiu wody. Dlatego też stosowany jest w uzdatnianiu wody pitnej i stosowany jest w basenach (chlor basenowy) do eliminacji bakterii i wirusów. Niemniej jednak ma on drażniący, szkodliwy wpływ na stan i kondycję skóry, co u niektórych osób wiąże się z wystąpieniem nadwrażliwości na chlor. Oznacza to, że po kontakcie z chlorowaną wodą pojawiają się objawy skórne, a u niektórych osób również inne dolegliwości. Nadwrażliwość na chlor powszechnie określana jest jako uczulenie na chlor. Niemniej jednak należy wskazać, że alergia na chlor jest błędnym określeniem, ponieważ chlor jako pierwiastek nie wykazuje właściwości charakterystycznych, typowych dla alergenu, a sam mechanizm uczulenia nie odpowiada typowej reakcji alergicznej. Dlatego też należy jednoznacznie podkreślić, że choć chlor może powodować wystąpienie zmian skórnych przypominających reakcję alergiczną, to uczulenie na chlor jako takie nie jest możliwe. Objawy imitujące reakcję alergiczną na chlor są bowiem wynikiem nadwrażliwości skóry na ten pierwiastek. Chlor nie jest obojętny dla skóry, działa na nią drażniąco i wysuszająco.
Chlor może wniknąć do ludzkiego organizmu różnymi drogami. W tym znaczeniu najczęściej przedostaje się przez skórę, niemniej jednak może również przedostać się do wnętrza ciała poprzez drogi oddechowe czy przez oczy. Co ważne w szczególny sposób pojawiają się objawy uczulenia na chlor po kontakcie z wodą basenową, w której znajduje się duże stężenie tego pierwiastka. Po kontakcie z chlorowaną wodą basenowa reakcja skórna będzie najsilniejsza. Nasilenie dolegliwości będzie znacznie mniejsze w przypadku korzystania z domowych źródeł wody. Warto wskazać, że uczulenie na chlor może pojawić się u wszystkich – zarówno u małych dzieci, jak i osób dorosłych.
Objawy uczulenia na chlor
Objawy „alergii” na chlor z basenu dotyczą przede wszystkim skóry, dlatego też po kontakcie z wodą chlorowaną pojawiają się zmiany skórne. Charakterystyczne jest wystąpienie świądu, delikatnego zaczerwienienia skóry, a niekiedy również pokrzywki o niewielkim nasileniu. Niemniej jednak u osób z większą nadwrażliwością na chlor objawy uczulenia mogą być poważniejsze. Alergia na chlor w takich przypadkach objawia się podrażnioną, pomarszczoną, suchą i łuszczącą się skórą, czemu dodatkowo może towarzyszyć pieczenie. Objawem uczulenia na chlor może być również wysypka będąca wynikiem odruchu drapania, co dodatkowo może podrażniać skórę i wiązać się z ryzykiem jej uszkodzenia. Warto również wskazać, że powstałe w ten sposób otarcia skóry sprzyjają występowaniu nadkażeń bakteryjnych i rozwoju stanu zapalnego.
Objawy skórne to jednak nie są jedynymi symptomami alergii na chlor. Uczulenie na ten pierwiastek może powodować również podrażnienie błon śluzowych nosa, gardła oraz oczu. Konsekwencją tego może być wystąpienie suchego kaszlu, trudności w mówieniu, chrypki, wodnistego kataru, a także podrażnienia, przekrwienia i łzawienia oczu. Natomiast wyniku podrażnienia układu oddechowego pojawić się może ból i ucisk w klatce piersiowej, problemy z oddychaniem oraz duszności, a także świszczący oddech.
Objawy nadwrażliwości na chlor, potocznie określanej jako alergia na chlor pojawiają się po kontakcie skóry z wodą. Niemniej jednak szybkość wystąpienia objawów uczulenia uwarunkowana jest indywidualnie i zależy między innymi od stopnia stężenia tego pierwiastka w wodzie czy wrażliwości skóry na ten pierwiastek. Dlatego też u niektórych osób reakcja alergiczna wystąpić może po kilku minutach lub godzinach od kontaktu z wodą, a u niektórych nieprzyjemne odczucia mogą pojawić się już w czasie korzystania z wody.
W przypadku silnej nadwrażliwości na chlor objawy alergii mogą obejmować również bóle i zawroty głowy, a także objawy ze strony układu pokarmowego w postaci bólów brzucha, wymiotów i nudności.
Jak zbadać uczulenie na chlor?
Uczulenie na chlor w wodzie może być rozpoznane poprzez wykonanie prostego testu. Wystarczy polać skórę wodą z chlorem i wodą destylowaną, która pozbawiona jest pierwiastków, takich jak chlor. Wystąpienie objawów na skórze, która miała kontakt z wodą chlorowaną, pozwala na potwierdzenie nadwrażliwości na chlor. Niemniej jednak, jeśli na skórze mającej kontakt z wodą destylowaną pojawi się reakcja alergiczna, można podejrzewać niezwykle rzadko występujące uczulenie na wodę.
Leczenie uczulenia na chlor leczenie
Leczenie alergii na chlor polega przede wszystkim na ograniczeniu kontaktu z wodą chlorowaną. W tym celu należy unikać nie tylko basenów, w których do odkażania stosowany jest chlor w wysokim stężeniu, ale zaleca się również korzystanie z filtrów oczyszczających wodę pitną, gdyż woda z kranu w składzie także zawiera śladowe ilości chloru. Osoby z uczuleniem na chlor w celu zmniejszenia skórnej reakcji alergicznej na chlor, zanim wejdą do basenu lub pod wodę, powinny aplikować na ciało kosmetyki na bazie oleju, które skutecznie ograniczają wnikanie chloru poprzez tworzenie ochronnej powłoki na skórze.
Osoby z nadwrażliwością na chlor powinny unikać uczęszczania na basen, korzystania z jacuzzi i kurtyn wodnych. Rozwiązaniem są pływalnie, na których woda jest ozonowania lub ewentualnie ozonowania i chlorowana, dzięki czemu poziom stężenia chloru jest znacznie mniejszy aniżeli w przypadku wody wyłącznie chlorowanej.
Jak już wspomniano na początku, chlor nie jest alergenem w ścisłym tego słowa znaczeniu, niemniej jednak przy leczeniu nadwrażliwości na chlor mogą być stosowane leki na alergię w postaci doustnych leków przeciwhistaminowych. Zazwyczaj lekarz zleca również stosowanie maści sterydowych na chorą, podrażnioną skórę. Dodatkowo dokuczliwy świąd i pieczenie zmniejszyć mogą emolienty lub żel aloesowy.
Nadwrażliwość na chlor pojawia się w wyniku kontaktu skóry z drażniącym pierwiastkiem. Należy jednak podkreślić, że nadwrażliwość nie jest klinicznym obrazem alergii kontaktowej. Alergia kontaktowa jako taka może pojawić się w wyniku styczności skóry z innymi alergenami, dlatego też można wyróżnić między innymi uczulenie na lateks czy uczulenie na nikiel.
Źródła:
- Bożym M., Wzorek M., Kłosok-Bazan I., „Stopień narażenia korzystających z pływalni na działanie wybranych toksycznych produktów dezynfekcji wody”, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2017, nr 1
- Mędrala W., „Podstawy alergologii”, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006