Sposoby antykoncepcji dla nastolatków
Młodzież coraz częściej decyduje się na wczesną inicjację seksualną. Przyczyną tego jest zazwyczaj chęć doświadczenia swojego „pierwszego razu”, ale również presja rówieśników, którzy swoje pierwsze doświadczenia mają już za sobą. Okazuje się jednak, że młodzież podejmując decyzję o inicjacji seksualnej, nie ma wystarczającej wiedzy dotyczącej własnej fizjologii i sposobów zabezpieczenia się przed nieplanowaną ciążą. Z tego względu edukacja dotycząca antykoncepcji wśród nastolatków stanowi jeden z najważniejszych problemów XXI wieku. Wczesna inicjacja seksualna wiąże się bowiem nie tylko z ryzykiem nieplanowanej ciąży, ale również chorobami, które przenoszone są drogą płciową. Powstają zatem pytania, jak nastolatki mogą zabezpieczyć się przed nieplanowaną ciążą? Jakie są dostępne metody antykoncepcji dla nastolatków? Czy antykoncepcja hormonalna to najlepszy sposób zabezpieczenia się przed ciążą dla nastolatek? Jakie tabletki antykoncepcyjne dla nastolatek wybrać? Jaka metoda zapobiegania ciąży jest najlepsza i najbezpieczniejsza u nastolatków? Które metody antykoncepcyjne poleca się nastolatkom? Jakie sposoby antykoncepcji są rekomendowane dla młodzieży?
Jaka antykoncepcja dla nastolatków jest najlepsza?
Antykoncepcja jest ważnym elementem inicjacji seksualnej. Wybranie odpowiedniej metody antykoncepcji nie tylko skutecznie zabezpiecza przed niechcianą ciążą, ale zapewnia również komfort psychiczny i zbliżenie bez obaw o konsekwencje w postaci przedwczesnego rodzicielstwa. Obecnie istnieje wiele metod antykoncepcji, dzięki czemu każda nastoletnia dziewczyna i nastoletni chłopak znajdzie najlepszy dla siebie sposób zabezpieczenia. Warto jednak wskazać, że o ile w przypadku chłopców wybór ogranicza się w zasadzie do jednej metody barierowej – prezerwatywy, o tyle w przypadku dziewcząt możliwości wyboru odpowiedniej metody antykoncepcji są znacznie większe. Jaka zatem antykoncepcja na pierwszy raz będzie najlepsza i najskuteczniejsza?
Naturalne metody antykoncepcji, jak się okazuje, nie są najlepszym wyborem antykoncepcji dla nastolatek. Ich wdrożenie wymaga bowiem dłużej samodyscypliny oraz doskonałej znajomości własnego ciała i cyklu menstruacyjnego. Metody te bazują na wnikliwej obserwacji swojego ciała – codziennym mierzeniu temperatury podstawowej czy obserwacji śluzu szyjkowego. Metoda termiczna opiera się na konieczności codziennego mierzenia temperatury i notowania w dzienniku obserwacji. Owulację i dni płodne w tej metodzie sygnalizuje podniesienie temperatury o zaledwie pół stopnia. Istotny jest również sam proces mierzenia temperatury – należy mierzyć ją każdego dnia o tej samej porze, najlepiej rano jeszcze przed wyjściem z łóżka. Trudno wymagać od nastolatki takiej skrupulatności. Co więcej, temperatura może wzrosnąć w wyniku zdenerwowania czy stresu przed egzaminem w szkole. Dodatkowo wpływ na otrzymanie wiarygodnych wyników ma również przeziębienie lub choroba, która zaburza wyniki odczytywanej wartości temperatury. Obserwacja śluzu szyjkowego z kolei jest rozwiązaniem dla osób, które bardzo dobrze znają swoje ciało, a dodatkowo mają ustabilizowane życie seksualne. Nastolatki natomiast często zmieniają partnerów, co może wiązać się ze zmianą flory bakteryjnej w pochwie, a przez to również zmianą wyglądu śluzu. Dlatego też naturalne sposoby antykoncepcji dla nastolatek nie są najlepszym, a przede wszystkim najskuteczniejszym zabezpieczeniem przed ciążą.
Jedną z najpopularniejszych metod antykoncepcji wśród młodzieży jest prezerwatywa. Okazuje się, że mechaniczna metoda antykoncepcji niehormonalnej jest skuteczna pod warunkiem, że zostanie dobrze założona, a niedoświadczona młodzież może mieć problem z właściwym nałożeniem gumki na penisa. Dużą zaletą prezerwatyw jest jednak ich ogólna dostępność. Co więcej, prezerwatywy są nie tylko skuteczną metodą antykoncepcji, ale również zabezpieczają przed chorobami przenoszonymi droga płciową – HIV czy wirusowym zapaleniem wątroby typu B i C. Warto wskazać, że WHO, czyli Światowa Organizacja Zdrowia rekomenduje stosowanie prezerwatyw przez nastolatki nawet wówczas, gdy stosują one antykoncepcję hormonalną, by zabezpieczyć się właśnie przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Tabletki antykoncepcyjne stanowią najskuteczniejszą metodę antykoncepcji hormonalnej u nastolatek. Okazuje się jednak, że z tego sposobu antykoncepcji mogą skorzystać jedynie nastolatki, które skończyły 15. rok życia. Przepisanie środków doustnej antykoncepcji hormonalnej możliwe jest również pod warunkiem występowania regularnych miesiączek od roku. W przeciwnym razie konieczne jest zdiagnozowanie przyczyny nieprawidłowych, nieregularnych cykli i wykluczenie konieczności leczenia. Niemniej jednak po wykluczeniu przeciwwskazań i spełnieniu przesłanek dotyczących stosowania antykoncepcji hormonalnej nastolatki mogą skorzystać z hormonalnych środków antykoncepcji. Niemniej jednak ich dobór powinien być uzależniony od oczekiwań, a także trybu życia młodej dziewczyny. Plastry antykoncepcyjne nie będą dobrym rozwiązaniem w przypadku nastolatki, która należy np. do kółka pływackiego i w związku z tym często pływa na basenie lub po prostu lubi pływać, gdyż plaster wówczas może się odkleić i nie zapewniać odpowiedniej ochrony antykoncepcyjnej. Dodatkowo plaster przyklejony na ciele może być widoczny, co może być powodem stygmatyzacji nastolatki, dlatego też w przypadku młodych dziewcząt zdecydowanie lepiej sprawdzają się dyskretne tabletki antykoncepcyjne. Jak działają tabletki antykoncepcyjne? Ich działanie antykoncepcyjne polega na zahamowaniu owulacji, dzięki czemu z jajników nie są uwalniane komórki jajowe, co z kolei uniemożliwia zapłodnienie. Dodatkowo, działanie substancji czynnych zawartych w pigułkach wpływa na śluz, który staje się bardziej gęsty, lepki i nieprzepuszczalny dla plemników, a dodatkowo utrudnia ich motorykę, co również skutecznie chroni przed zapłodnieniem. Dodatkowo, hormony zawarte w pigułkach obniżają działanie androgenów i stabilizują wahania hormonów, przez co wpływają na poprawę stanu cery, dlatego też stosowanie tabletek antykoncepcyjnych na trądzik pozwala na wyeliminowanie problemu. Niemniej jednak pomimo dużej skuteczności antykoncepcyjnej tabletek hormonalnych, ich działanie antykoncepcyjne może być osłabione wieloma czynnikami. Dlatego też nastolatki wybierające antykoncepcyjne środki hormonalne, powinny wiedzieć, co osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych. W tym znaczeniu niezwykle istotne jest regularne przyjmowanie pigułek. Dlatego też zdecydowanie częściej dla nastolatek przepisywane są dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne, w przypadku których kilkugodzinne przesunięcie w zażyciu dawki hormonów nie ma tak dużego znaczenia, jak w przypadku pigułek jednoskładnikowych. Co więcej, w przypadku nastolatek rekomendowane są preparaty dwuskładnikowe ze względu na niską zawartość hormonów.
Istnieją również inne metody antykoncepcji dla nastolatków. Młodzież może skorzystać z wielu środków antykoncepcji bez hormonów. Wśród nowoczesnych sposobów zabezpieczenia przed ciążą wymienić można kapturki dopochwowe, gąbki dopochwowe, czy chociażby środki plemnikobójcze. Niemniej jednak młodzież powinna swój wybór metody antykoncepcji konsultować z lekarzem ginekologiem, który pomoże w dobraniu odpowiedniego sposobu antykoncepcji.
Popularną metodą antykoncepcji wśród młodocianych nadal stanowi stosunek przerywany, który ze względu na niską skuteczność nie stanowi odpowiedniego zabezpieczenia przed niechcianą ciążą. Z tego względu niezwykle istotne jest edukowanie młodzieży na temat środków antykoncepcyjnych dla nastolatków, które zapewnią odpowiednią ochronę przed przedwczesnym rodzicielstwem, chorobami wenerycznymi i tymi przenoszonymi drogą płciową.
Źródła:
- Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące wskazań i bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej oraz wewnątrzmacicznej, „PTGiP – rekomendacje,
- Sposoby antykoncepcji dla nastolatków
- Na jaki rodzaj antykoncepcji zdecydować się po 40. roku życia?
- Na czym polega metoda kalendarzykowa?
- Krwawienia międzymiesiączkowe: jakie są przyczyny plamienia między okresem?
- Biegunka a tabletki antykoncepcyjne: jaki wypływ na działanie tabletek antykoncepcyjnych ma biegunka?