Rwa kulszowa: leki w postaci zastrzyków, maści, czy tabletek?

Przyczyny rwy kulszowej

Rwa kulszowa to specyficzny rodzaj rwy, nazywany tak ze względu na lokalizację. Czym zatem jest rwa? To uszkodzenie niezwykle delikatnych struktur, jakimi są korzenie nerwowe. Na nerw kulszowy składa się ich cztery lub pięć i wychodzą z kanału kręgowego w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa.

Mimo że do uciśnięcia nerwu kulszowego może dojść w każdym miejscu na jego przebiegu, najczęstszą przyczyną rwy kulszowej jest ucisk na korzenie nerwowe w kanale kręgowym przez fragment krążka międzykręgowego, który oddziela od siebie poszczególne kręgi kręgosłupa, co określa się mianem dyskopatii. Zwykle jest to powikłanie wykonania gwałtownego ruchu, wypadku lub podnoszenia ciężkich przedmiotów. Inne przyczyny rwy kulszowej to np.:

• choroby reumatyczne;
• osteoporoza;
• choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa;
• wrodzone i nabyte wady postawy, takie jak skolioza;
• zmiany nowotworowe w obrębie kości, tkanek miękkich oraz układu nerwowego
• siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej;
• nadmierny i nierozważny wysiłek fizyczny przeciążający kręgosłup;
• nadwaga i otyłość;
• zaawansowana ciąża, która powoduje nadmierne obciążenie kręgosłupa;
• choroby przewlekłe m.in. cukrzyca;
• różnego rodzaju infekcje, takie jak borelioza, półpasiec, HIV;
• przeziębione korzonki nerwowe.

Objawy rwy kulszowej

Podrażnienie nerwu kulszowego wiąże się przede wszystkim z bólem o przeszywająco-rwącym charakterze, zlokalizowanym w dolnej części pleców, co wynika z ucisku nerwu bądź jego podrażnienia. W przypadku bólu towarzyszącego ostrej rwie kulszowej, dolegliwości mogą być na tyle silne, że uniemożliwiają wykonywanie codziennych aktywności.

Jeśli jądro miażdżyste przemieści się do tyłu w takim stopniu, że spowoduje ucisk na korzenie nerwowe w kanale kręgowym, do bólu kręgosłupa może dołączyć ból promieniujący wzdłuż tych korzeni, rozprzestrzeniając się zgodnie z zakresem określonego obszaru ciała, tzw. dermatomu, który jest unerwiany przez konkretny nerw. Jednak ból pleców i jego ewentualne promieniowanie, to nie jedyne problemy występujące w rwie kulszowej.

Pacjenci skarżą się również na objawy neurologiczne, osłabienie siły mięśniowej, oraz skurcze mięśni. Zaburzone funkcjonowanie układu nerwowego, pod postacią: zaburzenia czucia, drętwienia i pieczenia, mogą dawać o sobie znać podczas gwałtownego wstrząsania okolicy, w której stwierdza się występowanie stanu zapalnego, np. podczas: intensywnego kaszlu, kichania, czy skakania. Chorzy bardzo często zgłaszają również drętwienie nogi oraz nasilenie symptomów podczas chodzenia i skrętów tułowia.

Za typową cechy rwy kulszowej uznaje się objaw Lasegue’a, polegający na tym, że ból nasila się przy podnoszeniu do góry nogi podczas leżenia na plecach oraz ból postrzałowy, inaczej lumbago. Jest to napadowy, silny ból, któremu towarzyszą przykurcze mięśni tylnej części uda.

Jednak nigdy nie powinno się rezygnować z konsultacji ze specjalistą, który przeprowadzi dokładne badanie fizykalne lub skieruje na dodatkowe badania laboratoryjne i obrazowe np. rezonans magnetyczny. Jest to szczególnie istotne zwłaszcza wtedy, gdy bólowi towarzyszą objawy alarmujące, takie jak niezamierzona utrata masy ciała, zawroty głowy, czy utrzymująca się gorączka, co może wskazywać na poważniejszą chorobę.

Leczenie rwy kulszowej

Stan zapalny w obrębie korzonków może mieć przebieg ostry i rozwijać się nagle na skutek fizycznego przeciążenia czy urazu lub mieć charakter przewlekły, kiedy to dolegliwości trwają przez dłuższy czas i na zmianę nasilają się i ustępują.

W wielu przypadkach problem znika samoistnie po około 6-12 tygodniach, niestety ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do kończyny dolnej, bywa na tyle silny, że czekanie przez tak długi czas nie jest możliwe.

Z pomocą przychodzą pacjentom leki na rwę kulszową, występujące pod różnymi postaciami. Bardzo istotne jest również, by dowiedzieć się, jakie dokładnie jest źródło bólu, ponieważ leczenie zależy w znacznej mierze od przyczyny problemu. Postępowanie terapeutyczne będzie się różnić w zależności od tego, czy za rwę kulszową odpowiedzialne są zmiany zwyrodnieniowe, czy np. przeziębione korzonki nerwowe.

Leki na rwę kulszową

Leczenie objawowe stanu zapalnego korzonków obejmuje zazwyczaj farmakoterapię połączoną z fizjoterapią. Ta ostatnia ma bez wątpienia duże znaczenie w zmniejszaniu nasilenia bólu i utrzymaniu codziennej sprawności. Różnego rodzaju ćwiczenia wzmacniające mięśnie kręgosłupa i zabiegi fizykoterapeutyczne (m.in. laseroterapia, krioterapia, ultradźwięki, nagrzewanie lampą) przynoszą ulgę w bólu, pomagają pozbyć się skurczów mięśni, likwidują bóle mięśniowe i umożliwiają aktywność fizyczną.

U niektórych pacjentów, u których leczenie zachowawcze nie sprawia, że ból korzeniowy ustępuje i pomimo stosowania wszelkich dostępnych metod, nadal utrzymuje się przewlekły zespół bólowy kręgosłupa (jego obecność zmniejsza szanse na całkowite wyleczenie), konieczne może okazać się leczenie operacyjne.

Tabletki na rwę kulszową

W leczeniu rwy kulszowej bardzo duże znaczenie odgrywa przyjmowanie leków przeciwbólowych również takich, które zawierają komponentę przeciwzapalną. Niesteroidowe leki przeciwzapalne dostępne bez recepty to np.:

• Ibuprom;
• Nurofen Forte;
• Mig;
• Ketokaps Max;
• Diclomax;
• Apo-Napro Fast;

Wśród leków dostępnych na receptę, wyróżnia się preparaty, w których występują te same składniki przeciwbólowe, jednak w większych dawkach, dlatego te leki przeciwbólowe lepiej sprawdzają się w bólach ostrych. Należą do nich m.in.:

• Naproxen 500 Hasco;
• Diclac 50;
• Olfen 100 SR;
• Ketokaps Med.

Jeśli pacjent jest uczulony na niesteroidowe leki przeciwzapalne, na bolące korzonki stosuje się inne preparaty przeciwbólowe, zawierające np. paracetamol (APAP, Panadol Sprint) oraz silniejszy tramadol (Tramal, Poltram), który jest lekiem opioidowym i można go dostać jedynie na receptę. Istotnym elementem terapii są także leki zmniejszające napięcie mięśni dostępne na receptę (Baclofen, Mydocalm Forte).

Wsparciem w leczeniu rwy kulszowej może być stosowanie witamin z grupy B (B1, B6, B12), czyli związków, które korzystnie wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego.

Rwa kulszowa zastrzyki

W walce z rwą kulszową zastosowanie znajdują również iniekcje. Zastrzyki na rwę kulszową stosowane są w bólach ostrych o dużym nasileniu oraz gdy podanie doustne jest niemożliwe.

Skuteczne w leczeniu bólu kręgosłupa są zewnątrzoponowe zastrzyki sterydowe, które działają silnie przeciwzapalnie, mają jednak wiele działań niepożądanych. Preparaty mogą być podawane: domięśniowo, nadtwardówkowo, do punktów spustowych i mięśnia gruszkowatego.

Przed zażyciem leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, należy prozmawiać z lekarzem, zwłaszcza gdy jednocześnie przyjmujesz leki przeciwdepresyjne lub leki stosowane w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów, a także leki immnosupresyjne i środki na serce – niektóre z nich mogą wchodzić ze sobą w interakcje.

Maść na rwę kulszową

Wielu pacjentów nie wyobraża sobie leczenia rwy kulszowej bez maści i żeli, które szybko łagodzą ból rwy kulszowej. Do tej grupy zalicza się m.in.:

• Ibuprom Effect żel;
• Felogel Neo;
• Difortan;
• 4Flex Pure Gel;
• Dolgit krem;
• Elmetacin aerozol.

Domowe sposoby na rwę kulszową

Postępowanie niefarmakologiczne, które ma wspomóc pozbycie się bólu korzeniowego umiejscowionego w dolnym odcinku kręgosłupa, polega na: odpoczynku w dogodnej pozycji, przykładaniu ciepłych okładów, braniu gorących kąpieli, które minimalizują promieniowanie bólu i wzmożone napięcie mięśni oraz zmniejszają objawy w postaci drętwienia.

Przy bólu w dole pleców i promieniowaniu do kończyny dolnej, zaleca się powolne chodzenie i regularne i łagodne ćwiczenia rozciągające oraz wzmacniające mięśnie kręgosłupa, które dodatkowo sprawdzają się w zapobieganiu nawrotom rwy kulszowej. W warunkach domowych warto też wypróbować masaże z użyciem olejków eterycznych np.: miętowym, lawendowym czy z oregano, które przynoszą miejscowo ulgę w zapalenie nerwu kulszowego, dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym.