Ropne zapalenie zatok: objawy, leczenie, powikłania

Objawy ropnego zapalenia zatok

Charakterystycznym objawem ropnego zapalenia zatok jest uczucie zatkanego nosa, a także obecność cieknącej bądź spływającej po tylnej ścianie gardła wydzieliny. W przypadku ropnego zapalenia zatok wydzielina przybiera kolor żółty lub zielonkawy, a także staje się gęsta. Dodatkowo typowymi objawami są dolegliwości bólowe w obrębie twarzy, przede wszystkim w okolicy policzków oraz czoła. Dodatkowo pojawić się może ból głowy oraz gorączka, a także tkliwość uciskowa w okolicy chorych zatok.

Należy wskazać, że ropne zapalenie zatok zazwyczaj rozwija się z infekcji wirusowej, czyli przeziębienia, w przebiegu którego dochodzi do obrzęku śluzówki nosa, co wiąże się bezpośrednio z niedrożnością ujść zatok do jamy nosowej. Infekcja wirusowa sprzyja namnażaniu się bakterii wewnątrz jamy zatok, przekładając się na rozwój ich ropnego zapalenia. Objawy ropnego zapalenia zatok w większości przypadków mają znacznie bardziej nasilony charakter aniżeli w przypadku ostrego zapalenia zatok czy przewlekłego zapalenia zatok.

Przyczyny ropnego zapalenia zatok

Najczęstszą przyczyną ropnego zapalenia zatok jest infekcja bakteryjna. Niemniej jednak w przebiegu zakażenia wirusowego może dojść do wtórnego nadkażenia bakteryjnego. W zależności od czasu trwania objawów oraz ich rodzaju wyróżnić można:

• wirusowe zapalenie zatok, które zazwyczaj ma postać infekcji, czyli przeziębienia,
• niewirusowe zapalenie zatok, do której należy:

• bakteryjne zapalenie zatok, które spowodowane jest przede wszystkim przez bakterie z gatunku Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella cattarhalis i inne,
• grzybicze zapalenie zatok, czyli zakażenie wywołane przez grzyby, między innymi z rodzaju Aspergillus, które zazwyczaj dotyczy osób z zaburzeniami odporności.

Leczenie ropnego zapalenia zatok 

Wdrożenie odpowiedniego leczenia przy ropnym zapaleniu zatok wymaga postawienia rozpoznania. W tym znaczeniu diagnostyka ropnego zapalenia zatok opiera się przede wszystkim na dokładnie zebranym wywiadzie lekarskim, który obejmuje rodzaj, czas trwania, a także nasilenie dolegliwości. Zazwyczaj nie ma konieczności wykonywania dodatkowych badań w celu potwierdzenia rozpoznania. Niemniej jednak w przypadku przedłużającej się infekcji lekarz może zlecić konsultację laryngologiczną bądź też wykonanie tomografii komputerowej zatok przynosowych, co ma na celu ujawnienie obecności zmian anatomicznych, które mogą sprzyjać rozwojowi zapalenia i występowanie powikłań. Dodatkowo laryngolog może przeprowadzić badanie jamy nosowej w celu potwierdzenia bądź wykluczenia obecności polipów nosa.

Postawienie diagnozy umożliwia wdrożenia właściwego leczenia, które w przypadku ropnego zapalenia zatok ma na celu udrożnienie zablokowanych ujść zatok do jamy nosowej, a także zwalczanie infekcji bakteryjnej. Należy zatem wskazać, że leczenie obejmuje stosowanie płukanek i sprayów przeznaczonych do jamy nosowej, które zawierają hipertoniczną sól, sól morską bądź sól fizjologiczną kilka razy dziennie. Stosowanie płukanek umożliwia usunięcie nadmiaru zalegającej w zatokach wydzieliny. Ponadto leczenie obejmuje stosowanie leków obkurczających obrzekniętą śluzówkę jamy nosowej, czego celem jest przywrócenie drożności jamy nosowej oraz ulgi w dolegliwościach. Pacjentom nierzadko przepisywane są również donosowe glikokortykosteroidy, które wykazują działanie przeciwzapalne. Dodatkowo leczenie ropnego zapalenia zatok ma również charakter objawowy, dlatego też pacjenci mogą stosować leki przeciwbólowe, które niwelują dolegliwości bólowe towarzyszące schorzeniu.

W przypadku, kiedy objawy ropnego zapalenia zatok utrzymują się powyżej 10 dni lub uległy nasileniu, konieczna może okazać się antybiotykoterapia.

Domowe sposoby na ropne zapalenie zatok 

Pomocniczo przy ropnym zapaleniu zatok stosować można domowe sposoby przynoszące ulgę w dolegliwościach. W tym znaczeniu wspomagająco przy leczeniu ropnego zapalenia zatok wykonuje się płukanie zatok. Zabieg irygacji zatok jest całkowicie bezpieczny i można wykonywać go kilka razy dziennie. Dodatkowo wskazane jest wykonywanie inhalacji, które poprawiają drożność nosa i zatok oraz ułatwiają usunięcie zalegającej wydzieliny. Niezwykle istotne jest również wietrzenie i nawilżanie powietrza w pomieszczeniu, w którym przebywa chory, szczególnie w okresie grzewczym. Należy również zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu poprzez dostarczenie dużej ilości wody oraz ciepłych płynów.

Powikłania ropnego zapalenia zatok

Nieleczone ropne zapalenie zatok wiąże się z możliwością wystąpienia groźnych powikłań. W tym znaczeniu do powikłań ropnego zapalenia zatok zalicza się przede wszystkim możliwość przejścia infekcji stanu zapalnego na okoliczne tkanki oraz narządy. W tym znaczeniu może dojść między innymi do obrzęku oraz zapalenia tkanek oczodołu, a także powstanie ropnia tej okolicy. W przypadku, kiedy ropne zapalenie zatok wywołane jest przez agresywne szczepy bakteryjne, konsekwencją ropnego zapalenia zatok może być również zapalenie kości, które niekiedy rozszerzyć się może na struktury wewnątrzczaszkowe, takie jak opony mózgowo-rdzeniowe oraz mózgowie, co bezpośrednio jest stanem zagrożenia życia pacjenta.

Ile trwa ropne zapalenie zatok?

Ropne zapalenie zatok zazwyczaj rozwija się za wyniku zakażenia wirusowego po kilku lub kilkunastu dniach. Ropne zapalenie zatok trwa krócej niż 12 tygodni, a czas trwania uzależniony jest od przyczyny choroby. W tym znaczeniu w przypadku wirusowego zapalenia zatok, dolegliwości trwają zazwyczaj około pięciu dni. Natomiast w przypadku niewirusowego zapalenia zatok objawy nasilają się zazwyczaj po około pięciu dniach infekcji trwają z więcej niż 10 dni, zwykle od 10 do 14 dni. Należy wskazać, że przy zakażeniu bakteryjnym, infekcja może mieć cięższy i dłuższy przebieg.

Czy ropne zapalenie zatok jest zaraźliwe?

Ropne zapalenie zatok nie jest chorobą zaraźliwą. Niemniej jednak należy wskazać, że może dojść do zarażenia drogą kropelkową wirusami, które mogą być przyczyną wystąpienie zapalenia zatok.

Zapalenie zatok to dolegliwość, która może pojawić się zarówno u dorosłych, jak i dzieci. Dodatkowo nierzadko diagnozuje się również zapalenie zatok w ciąży. Ze względu możliwe, groźne powikłania objawów zapalenia zatok pod żadnym pozorem nie należy bagatelizować.